Ερμηνεία τού β' Ψαλμού. Χριστολογική ερμηνεία από το Μασοριτικό κείμενο. Μίρκο Τομάσοβιτς Δρ. Θεολογίας. Περιεχόμενα

Ερμηνεία τού β' Ψαλμού

Χριστολογική ερμηνεία από το Μασοριτικό κείμενο

Μίρκο Τομάσοβιτς Δρ. Θεολογίας

Εκδόσεις Παρουσία Αθήνα 1991.

Στοιχειοθετήθηκε και τυπώθηκε στις Γραφικές Τέχνες και το Τυπογραφείο τού Διονυσίου Τουμαζάτου, σε 500 αντίτυπα για λογαριασμό τών εκδόσεων "Παρουσία". Τη βιβλιοδεσία έκανε ο Κ. Χωριατάκης.

Η παρούσα διαδικτυακή δημοσίευση έγινε σε μετάφραση στη Δημοτική από την καθαρεύουσα, με την ευγενική άδεια τού κ. Μίρκο Τομάσοβιτς και θα δημοσιευθεί σε συνέχειες.

Πρόλογος

Από τα αρχαιότερα χρόνια ο εξεταζόμενος ψαλμός (β') από πολλούς θεωρήθηκε ως μεσσιανικός· Πιστεύουμε όμως ότι δεν ερμηνεύθηκε επαρκώς ως χριστολογικός. Επομένως κύριος σκοπός μας είναι να τον ερμηνεύσουμε χριστολογικά, με βάση το μασοριτικό κείμενο, να αντιπαραθέσουμε τις αρχαίες μεταφράσεις, κυρίως των Ο', με το πρωτότυπο κείμενο, και τέλος έχοντας υπ’ όψη τις διάφορες μεταφράσεις να φθάσουμε στην αρχική έννοια του κειμένου.

Η παρούσα έρευνα, στην οποία γίνεται αναφορά στον πατερικό λόγο, θα έχει ως κεντρικό άξονα το θεανδρικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού ως Μεσσία, επειδή το κεντρικό πρόσωπο στο οποίο αναφέρεται ο ψαλμωδός είναι ο Υιός του Θεού.

Μίρκο Τομάσοβιτς

Εισαγωγή

Ο προφητικός αυτός ψαλμός είναι συνέχεια και συμπλήρωμα του 1ου ψαλμού, με τον οποίο αποτελεί κατά κάποιο τρόπο εισαγωγή για ολόκληρο το ψαλτήριο, το οποίο ο Μ. Βασίλειος ονομάζει «της Εκκλησίας φωνή».¹ Ο ψαλμός γράφτηκε σε μορφή ζωντανού διαλόγου και έχει δραματικό χαρακτήρα. Σε αυτόν εκτίθενται σκέψεις διαφόρων προσώπων, μολονότι τίποτα δεν αναφέρεται γι’ αυτά.

Στον νικητήριο μεσσιανικό ψαλμό-ύμνο, τον οποίο θα προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε παρακάτω, ο ψαλμωδός μιλάει για τον μελλοντικό, εσχατολογικό καιρό. Κατ' αυτόν ο Μεσσίας είναι το κέντρο της ιστορίας και ονομάζεται «Βασιλιάς της Σιών», «Χριστός» και «Υιός του Θεού». Ο Ίδιος ο Θεός με σάρκα, θα γίνει ο λυτρωτής και σωτήρας των ανθρώπων (για τα πάντα και χάριν όλων). Εκείνος ο οποίος του εναντιώνεται θα χαθεί, και εκείνος ο οποίος τον δέχεται θα σωθεί. Σε σύγκριση με τη μεγαλειότητα και τη δύναμη του Θεού τα πάντα είναι μηδαμινά. Και το μυστήριο της Οικονομίας της σωτηρίας αποκαλύπτεται με θαυμαστό τρόπο. Η βασιλεία του Θεού είναι η βασιλεία του Χριστού, ο Χριστός αποτελεί το κέντρο της και αυτή πραγματοποιείται δια του βασιλέως Χριστού. Απ’ Αυτόν εξαρτάται η αιώνια συμμετοχή των ανθρώπων στη βασιλεία αυτή. Ο Θεός, η βασιλεία Του και η μεσσιανική βασιλεία συνιστούν τον πυρήνα του εξεταζόμενου ψαλμού.

Κατά τον 2^ο ψαλμό ο Μεσσίας είναι αληθινός Θεός και αληθινός άνθρωπος, ο οποίος ενώνει στον εαυτό του τα πάντα σε ένα σώμα και «τα επί τοις ουρανοίς και τα επί της γης» (Εφ. 1,10). Το πρόσωπο του Μεσσία είναι το πρόσωπο του Θεανθρώπου. Το μεσσιανικό λειτούργημα είναι και θα είναι το κύριο λειτούργημα του Σωτήρα Ιησού Χριστού, του βασιλιά, κριτή, και απεσταλμένου από τον Θεό στη γη. Στη βασιλεία του Χριστού συμμετέχουν όλα τα έθνη.

Ο αποδιδόμενος στον Δαβίδ 2^ος ψαλμός διαιρείται σε 4 στροφές των τριών στίχων: α' στροφή 1-3 στ., β' στροφή 4-6 στίχ., γ' στροφή 7-9 στίχ., και δ΄ στροφή 10-12 στίχ.

* * *

Ο 2^ος Ψαλμός μπορεί να ερμηνευθεί χριστολογικά και χριστοκεντρικά. Ταυτόχρονα έχει και εσχατολογικό χαρακτήρα. Σε αυτόν συναντιούνται το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.

Ο Ψαλμός αυτός είναι και τριαδολογικός, επειδή μέσω τών στίχων του αποκαλύπτεται η Αγία Τριάδα: ο Πατήρ ο οποίος γεννά, ο Υιός ο οποίος γεννάται και το Άγιο Πνεύμα δια του οποίου χρίσθηκε ο Υιός του Θεού (Παράβαλλε Πράξεις 10, 38). Επομένως το μυστήριο του ψαλμού αυτού είναι το μυστήριο τού Χριστού, τής βασιλείας τού Χριστού, στην οποία ο Θεός θέλει να γίνει τα «πάντα σε όλους» (Α' Κορινθίους 15, 28).

Κατά τον 2^ο Ψαλμό η βασιλεία του Θεού κατανοείται ως θεοκεντρική, χριστοκεντρική και αγιοπνευματική πραγματικότητα στην ιστορία. Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ «βασιλείας του Θεού» και «βασιλείας του Χριστού», δηλαδή της Εκκλησίας. Η βασιλεία του Χριστού είναι αιώνια και αμετάβλητη.

Ο Ίδιος ο Θεός Πατήρ απέστειλε τον Γιο Του στη γη με σκοπό να προσφέρει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να δουν το αιώνιο και το ουράνιο, και να αποκαλύψει σε αυτούς την «αιώνια οδό» μέσω της οποίας πρέπει να επιστρέψουν στον Θεό.

Σύμφωνα με τον 2^ο Ψαλμό η ουσία της Χριστιανικής ζωής συνίσταται στην κοινωνία τού ανθρώπου με τον Θεό. Όλα μάς δόθηκαν εν Χριστώ και δεν πρέπει να αναζητούμε άλλο «βραβείο», επειδή Αυτός ο Ίδιος είναι το «βραβείο» μας. Είμαστε του Πατρός «γέννημα» και προσδοκούμε την υιοθεσία.

1. Μ. Βασιλείου, Ομιλίες στους Ψαλμούς, PG 29, 313.

Περιεχόμενα

Πρόλογος

Εισαγωγή

Ο Β΄ Ψαλμός κατά τους Εβδομήκοντα Ο΄

Στίχος 1. Κείμενο - Ερμηνεία

Στίχος 2. Κείμενο - Ερμηνεία

Στίχος 3. Κείμενο - Ερμηνεία

Στίχος 4. Κείμενο - Ερμηνεία

Στίχος 5. Κείμενο - Ερμηνεία

Στίχος 6. Κείμενο - Ερμηνεία

Στίχος 7. Κείμενο - Ερμηνεία