Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Βιβλία και Αγία Γραφή

Κεφάλαιο 2ο // Περιεχόμενα // Κεφάλαιο 4ο

Ερμηνεία τού β' Ψαλμού

Χριστολογική ερμηνεία από το Μασοριτικό κείμενο

Μίρκο Τομάσοβιτς Δρ. Θεολογίας

 

 

Στίχ. 3: «Διαρρήξωμεν τους δεσμούς αυτών και απορρίψωμεν αφ’ ημών τον ζυγόν αυτών»

Για ποιο λόγο εξεγείρονται οι λαοί και οι ηγέτες τους και ποιος είναι ο σκοπός τους; Η απάντηση δίνεται στον 3ον στίχο. Ο προφήτης εκθέτοντας το θέμα της μυστικής συνδιασκέψης και συνωμοσίας λέει: «Διαρρήξωμεν τους δεσμούς αυτών και απορρίψωμεν αφ’ ημών τον ζυγόν αυτών».

Το ρήμα nenattekā (= διαρρηγνύω, διαμελίζω, σχίζω), οι Ο΄ μετέφρασαν με το «διαρρήξωμεν». Σε άλλο σημείο την έκφραση αυτή μετέφρασαν «συναγαγείν» (Εκκλ. 3, 5). Ο Σύμμαχος μεταφράζει «διακόψωμεν». Μεταφορική έννοια έχει η έκφραση mosrotējmο από το moserot ή moserim (= αλυσίδα, δεσμά). Το πρόθεμα ēmo (= αυτών) σχετίζεται με τον Γιαχβέ και τον «Χριστό» Του. Ο ποιητής χρησιμοποιώντας το ēmo, ποιητικό τύπο,21 αντί του συνήθους ehem, δείχνει την πρόθεσή του να εκφρασθεί ποιητικά, υποστηρίζουν κάποιοι ερμηνευτές. Τέτοιος τύπος απαντάται και στον Ψαλ. 106, 14. Δηλώνεται η δουλεία, η ξένη δεσποτεία και τυραννία. Έτσι στον Προφήτη Ιερεμία η δουλεία ονομάζεται «ζυγός» και «δεσμά»: «απ' αιώνος συνέτριψας τον ζυγόν σου, διέσπασας τους δεσμούς σου και είπας ου δουλεύσω» (2, 20). Κάποιοι θεωρούν ότι η λέξη mosrotējmo πρέπει να γράφεται mo'srotemo από τη ρίζα 'asar (= δένω, δεσμά, αλυσίδες),22 ενώ άλλοι πιστεύουν ότι προέρχεται από το jsr (= συμβουλεύω, μαθαίνω), αλλά μόνο όταν έχει σχέση με τη διδασκαλία.23

Στο β' μισό του στίχου υπάρχει η λέξη venašlikā από το šalak (= αποβάλλω). Επίσης το min-min-nu (= αφ’ ημών), και η λέξη 'avotēmο από το avot (=δεσμός, σχοινί), την οποία οι Ο΄ μεταφράζουν: «τον ζυγόν αυτών», αντί: «τους δεσμούς αυτών» ή «τα σχοινία αυτών». Οι Ακύλας και Σύμμαχος μεταφράζουν Laqueos eorum (Βλέπε Ιεζεκ. 3, 25). Γεννάται το ερώτημα: για ποιο λόγο οι Ο΄ μετέφρασαν «τον ζυγόν αυτών»; Μήπως απομακρύνθηκαν από το πρωτότυπο;

Οι Ο΄ μετέφρασαν «ζυγός» επειδή αυτός συνδέεται με τα «δεσμά», και για να αποτιναχθεί ο «ζυγός» είναι απαραίτητο πρώτα να λυθούν τα «δεσμά» με τα οποία είναι συνδεδεμένος ο «ζυγός». Η λέξη «δεσμούς», στην αρχή του στίχου δηλώνει ακριβώς τους «δεσμούς» με τους οποίους δένεται ο «ζυγός» στον τράχηλο του βοδιού, όπως σωστά μεταφράζουν οι Ο΄ (Βλέπε και Ιερ. 2, 20). Οι βασιλείς, οι άρχοντες, και τα έθνη επιθυμούν να αποτινάξουν τον «ζυγό», δηλαδή την εξουσία και να διακόψουν κάθε σχέση με τον Κύριο και τον Χριστό του Θεού. Στον 3ο στίχο περιέχεται «το επαναστατικό κήρυγμα των ανταρτών»,24 ενώ στην Κ. Διαθήκη δηλώνουν: «δεν θέλουμε αυτόν να βασιλεύσει σ’ εμάς» (Λκ' 19, 14). Δεν πρόκειται φυσικά για την εξέγερση των Αμωνιτών (Β΄ Βασιλέων 10, 6-8) και των Συρίων (Β΄ Βασιλέων 10, 6-7) εναντίον του Δαβίδ, οι οποίοι είναι υποτελείς του (Β΄ Βασιλέων 8, 5-6). Γίνεται λόγος, όπως ήδη τονίσαμε παραπάνω, για την εξέγερση όλων των εθνών εναντίον του Βασιλέως των ουρανών και του «Χριστού» Του, δηλαδή εναντίον του Θεού και του Νόμου Του, και ταυτόχρονα εναντίον εκείνων οι οποίοι πιστά Φυλάνε τον Μεσσιανικό Νόμο. Οι επαναστάτες επιθυμούν να απαλλαγούν από το βάρος του Νόμου του Χριστού (Ματθαίος 11, 30). Επαναστατούν, επειδή, όπως λέει ο άγιος Αθανάσιος, «ου γαρ ήθελον είσω της ιεράς γενέσθαι σαγήνης, περί ης γέγραπται: «ομοία εστίν η βασιλεία των ουρανών σαγήνη» (Ματθαίος 13, 47)25». Αρνούνται να υποταχθούν στους νόμους του Μεσσία και σε Εκείνον ο οποίος τον έστειλε.

«Ζυγός» μεταφορικά σημαίνει «εντολή», η οποία είναι δύσκολη και αντίθετη προς τις σαρκικές απολαύσεις και την ανθρώπινη σοφία. Ο Νόμος για τους αμαρτωλούς είναι δυσβάστακτος, ενώ για τους ευσεβείς και δικαίους είναι «επιθυμητά περισσότερο από χρυσάφι και πολλούς τίμιους λίθους και γλυκύτερα από μέλι και κηρύθρα» (Ψαλμοί 18, 11).26 από όλους όμως ζητείται να γίνουν τέλειοι όπως τέλειος είναι και ο Πατέρας τους ο ουράνιος (Ματθαίος 5, 48) και άγιοι όπως άγιος είναι ο Θεός τους (Λευϊτ. 11, 44. 19, 2).

 

Σημειώσεις:


21. Βλέπε D. Duhm, Die Psalmen, σελ. 6-7 Α. Rozdestvenskago, Lekcii po svjascenom, pisaniju, σελ. 221.

22. D. Glumac, Knjiga psalama, σελ. 51.

23. Μ. Filaret, Tolkovanie vtorogo psalma, σελ. 286.

24. Ιωάννη Γιαννακόπουλου, Οι Ψαλμοί, Θεσσαλονίκη, 41986, 25.

25. Μ. Αθανασίου, Εξηγήσεις στους Ψαλμούς, PG 27, 65 Α.

26. Ο Ν. Βλεμμίδης (Εξήγηση του Ψαλτηρίου, PG 142, 1332 C) γράφει: «Ζυγός μεν ουν ο νόμος υποτάτων εαυτώ τους υπό νόμο, και δουλεύειν καταγκάζων ταις εντωλαίς. Δεσμοί δε συνέχοντες τον νόμον τοις υπό νόμον αι των αρχιερέων και γραμματέων επιταγαί· φασί τοίνυν οι της νομικής δυσχερείας τον χρηστόν του Κυρίου ζυγόν ανθελόμενοι».

(Δηλαδή σε ελεύθερη μετάφραση: "Ζυγός λοιπόν μεν είναι ο νόμος, που υποτάσσει στον εαυτό του αυτούς που βρίσκονται κάτω από τον νόμο και τους αναγκάζει να εργάζονται τις εντολές. Και οι δεσμοί που συγκρατούν τον νόμο, είναι οι εντολές τών αρχιερέων και γραμματέων που τον υπαγορεύουν σ' αυτούς  που βρίσκονται κάτω από τον νόμο· αναφέρονται τώρα εδώ αυτοί που δεν θέλουν τον χρήσιμο ζυγό τού Κυρίου, λόγω τής νομικής δυσκολίας".

 


Κεφάλαιο 2ο // Περιεχόμενα // Κεφάλαιο 4ο


Δημιουργία αρχείου: 20-5-2015.

Τελευταία ενημέρωση: 27-5-2015.

ΕΠΑΝΩ