Εργασία στον βίο και ειδικότερα στο "κίνημα" τού οσίου μοναχού Χριστοφόρου εκ Καλαβρύτων (1770/80 - 1861),

τού επικαλουμένου "Παπουλάκου"

Κυριάκος Καμπάνης απόφοιτος του Τμήματος Θεολογίας

Η μνήμη του τιμάται στις 18 Ιανουαρίου, ημέρα της οσιακής κοιμήσεώς του.

Αθήνα, Αύγουστος 2018.

Πρόλογος

Ευχαριστούμε τον τρισυπόστατο Θεό που μας αξίωσε να ασχοληθούμε με την εργασία αυτή, η οποία πιστεύουμε ότι έριξε λίγο φως σε ορισμένα άγνωστα σημεία που είχαμε για την νεοελληνική ιστορία.

Ζητούμε συγγνώμη για τα λάθη που τυχόν εμφιλοχώρησαν από αμέλεια, αβλεψία, ίσως και εμπάθειά μας. Προτείνουμε δε την ανάγνωσή της χωρίς ιδεοληψίες ή άλλα πάθη, που ταλαιπωρούν όλους μας.

Η παρούσα εργασία αποτελεί επέκταση-διόρθωση μίας παλαιότερης, με θέμα: «Ο "Παπουλάκος" (Μοναχός Χριστοφόρος Παναγιωτόπουλος)», που είχε υποβάλλει ο συντάκτης της τον Δεκέμβριο του 2006 στην Θεολογική Σχολή Αθηνών/Τμήμα Θεολογίας και συγκεκριμένα στο μάθημα Ιστορία και Πνευματικός Βιος της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Αυτή η πρώτη εργασία αποτέλεσε το έναυσμα γνωριμίας μας με τον Παπουλάκο. Η προσωπικότητά του μας προκάλεσε μεγάλη έκπληξη, καθόσον διαπιστώσαμε ότι επρόκειτο για μία σπουδαία προσωπικότητα, αλλά και θλίψη, διότι παρέμειναν πολλές συκοφαντίες αιωρούμενες σε βάρος του από ακαδημαϊκούς, ιστορικούς κ.ά. κύκλους.

Ο βίος και ο αγώνας του είναι εξαιρετικά επίκαιρος και πιστεύουμε ότι είναι πολύ διδακτικός στον σημερινό Έλληνα.

Πρόλογος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1ο Κεφάλαιο: Ειδικότερο ιστορικό πλαίσιο

1.1 Η κατάσταση στο ελληνικό κράτος και η ξενοκρατία

1.2 Η κατάσταση στην ελλαδική Εκκλησία

1.3 Ο πρωτοπρεσβύτερος Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων, η Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, η Φιλορθόδοξη Εταιρεία και ο Κοσμάς Φλαμιάτος

2ο Κεφάλαιο: Τα χρόνια μέχρι την έναρξη της κηρυκτικής του δράσης

2.1 Τα χρόνια του Παπουλάκου ως λαϊκού

2.2 Τα πρώτα χρόνια του ως μοναχού

3ο Κεφάλαιο: Έναρξη κηρυκτικής δράσης και η αποδοχή του κόσμου

3.1 Το παρουσιαστικό και το ύφος του

3.2 Τα κηρύγματα

3.3 Τα θαύματα και οι προφητείες

3.4 Ορισμένα σημαντικά πρόσωπα που επηρέασαν τα κηρύγματά του

4ο Κεφάλαιο: Μερική αναστολή και εντατικοποίηση της δράσεώς του

4.1 Ένας ανασταλτικός παράγοντας στην δράση του

4.2 Η εντατικοποίηση της δράσεώς του και με πολιτικό χαρακτήρα πλέον

4.3 Χαρακτηριστικά δείγματα του λόγου και του ύφους του

5ο Κεφάλαιο: H ανοιχτή ρήξη με τις αρχές

5.1 Η συνέχεια της περιοδείας του

5.2 Δεύτερος εντατικός κύκλος της περιοδείας του

5.3 Στην Λακωνία

5.4 Η διάλυση της Φιλορθοδόξου Εταιρείας

6ο Κεφάλαιο: H αποκορύφωση του «κινήματος» και η σύλληψη

6.1 Αποστολή στρατιωτικής δύναμης και οι απόπειρες σύλληψης

6.2 Η «εκστρατεία» στην Καλαμάτα και η μεταστροφή του κόσμου

6.3 Η προδοσία και η σύλληψη

6.4 Το κόστος καταστολής του «κινήματος»

7ο Κεφάλαιο: Η δίκη, το τέλος και η μνήμη του στην εποχή μας

7.1 Η δίκη

7.2 Ο εγκλεισμός στην Ιερά Μονή Παναχράντου και το τέλος

7.3 Η μνήμη του στις μέρες μας

Επίλογος

Βιβλιογραφία