• 1. Ξεκίνημα σε έναν δογματικά ταραγμένο αιώνα

• 2. Αντβεντιστική ανανέωση

• 3. Θεωρητική ερμηνεία

• 4. Αόρατη Έλευση

• 5. Ο καιρός είναι εγγύς

• 6. Η καταιγίδα της σύναξης των αγίων

• 7. Ο λίθινος μάρτυρας του Θεού

• 8. Ο Πιστός και Φρόνιμος Δούλος

• 9. Η Γραφή κατά διασκευασμένον τρόπον

• 10. Το τέλος είναι πλησίον

• 11. Παιχνίδι Απάτης

1. Ξεκίνημα σε έναν δογματικά ταραγμένο αιώνα

Ο δέκατος ένατος αιώνας ήταν μια σημαντική περίοδος αλλαγών και μεταβολών για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η νεαρή Δημοκρατία χρησιμοποιούσε και δοκίμαζε ένα πολύ αξιοσημείωτο έγγραφο — το Σύνταγμα. Το έθνος ήταν μια κυψέλη δραστηριότητας, ένα πείραμα που το παρακολουθούσε όλος ο κόσμος. Η βιομηχανοποίηση εξαπλωνόταν με ταχύτητα. Ισχυρά ατμόπλοια διέσχιζαν τα ποτάμια της χώρας, ενώ ο ατμοκίνητος σιδηρόδρομος ωθούσε τα σύνορα του έθνους προς τη Δυτική ακτογραμμή.

Η επιχειρηματική δράση ευημερούσε σ’ αυτό το κλίμα δημιουργικότητας και αλλαγών. Οι τεχνίτες και οι γεωργοί έβρισκαν μια έτοιμη αγορά για τα προϊόντα τους. Ήταν μια πραγματική ‘γη της επαγγελίας’ στην οποίαν κατέφθαναν οι μετανάστες κατά χιλιάδες για να εργαστούν και να λατρέψουν τον Θεό με ειρήνη και ασφάλεια. Η χώρα ήταν ανοιχτή σε νέες ιδέες καθώς οι παλιές παραδόσεις, οι ιδεολογίες και η ορθότητα του κάθε πράγματος δοκιμαζόταν σε κάθε αλλαγή.

Μέσα σ’ αυτό το θορυβώδες περιβάλλον εμφανίσθηκε ένας μοναδικός Αμερικάνικος χαρακτήρας με την άμαξά του στους χωματόδρομους της χώρας. Κουβαλούσε τα αυτοσχέδια φάρμακα και τα ελιξήρια στα χωριά και τις πόλεις της Αμερικής. Τα προϊόντα του υπόσχονταν ότι θεράπευαν τα πάντα, από δαγκώματα φιδιών μέχρι σκωληκοειδίτιδα. Τα εξωτικά υγρά και οι αλοιφές του έβρισκαν μιαν έτοιμη και ανοιχτή αγορά ανάμεσα στους όχλους. Αυτός ο ανορθόδοξος θεραπευτής ήταν ένας πλανόδιος γιατρός ή κομπογιαννίτης επαγγελματίας. Η λίγη αλήθεια που υπήρχε στην πραμάτεια του ήταν αρκετή για να προσελκύσει τον αθώο και τον αφελή. Πολλοί εύπιστοι άνθρωποι πέθαναν επειδή έθεσαν την εμπιστοσύνη τους σ’ αυτούς τους απαίδευτους και απεριποίητους θεραπευτές.

Στη διάρκεια αυτής της περιόδου πολλά άτομα άρχισαν ν’ αμφισβητούν τη θρησκευτική τους εκπαίδευση και την ίδια την πίστη τους. Η Δαρβινική θεωρία της εξέλιξης έγινε δημοφιλής και η ορθόδοξη Χριστιανοσύνη αμφισβητήθηκε από όλα τα κοινωνικά στρώματα, από τους διανοούμενους μέχρι τους αγρότες. Η λεγόμενη ‘ανώτερη κριτική’ έφτασε στο αποκορύφωμά της καθώς η φιλελεύθερη θεολογία διαδόθηκε σ’ όλη τη χώρα επιτιθέμενη στην αυθεντία των Γραφών. Ως αποτέλεσμα, η πίστη πολλών ανθρώπων καταστράφηκε.

Οι κύριες Αμερικανικές αιρέσεις που υπάρχουν σήμερα δημιουργήθηκαν σ’ αυτή τη μήτρα των αλλαγών και της αναταραχής. Όπως οι αυτοσχέδιοι κομπογιαννίτες γιατροί βρήκαν μια έτοιμη αγορά για τα γιατροσόφια τους, η Αμερική ήταν το κατάλληλο έδαφος για να δεχθεί ένα κύμα από θρησκευτικά γιατροσόφια. Ο δέκατος ένατος αιώνας παρήγαγε θρησκευτικούς ηγέτες σαν τον Ιωσήφ Σμιθ, την Έλλεν Γουάϊτ, την Μέρυ Μπέϊκερ Έντυ, τον Κάρολο Τέϊζ Ρώσσελ κι ένα σωρό άλλους μικρότερους φωστήρες. Πολλά από αυτά τα άτομα ίδρυσαν κινήματα που θα διαδίδονταν από την Αμερική σε πολλά μέρη του κόσμου.

Ο Κάρολος Τέϊζ Ρώσσελ, ιδρυτής και πρόεδρος της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά (τώρα γνωστής ως Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά της Πενσυλβανίας) γεννήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου του 1852, στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβανίας. Οι γονείς του Ιωσήφ Λ. Ρώσσελ και Ελίζα Μπάρνεϋ Ρώσσελ ήταν Σκωτο-Ιρλανδοί απόγονοι και βαθιά θρησκευόμενοι Πρεσβυτεριανοί. Η μητέρα του Ρώσσελ πέθανε όταν αυτός ήταν μόλις εννέα ετών. Μολονότι είχε ενθαρρύνει το νεαρό Ρώσσελ να εξετάσει (ως σταδιοδρομία) τη Χριστιανική διακονία, αυτός σε ηλικία 11 ετών συμμετείχε στις επιχειρήσεις του πατέρα του. Ο πρεσβύτερος Ρώσσελ κατείχε ένα κατάστημα ανδρικών ενδυμάτων το οποίο επεκτάθηκε για να γίνει μια μικρή αλυσίδα καταστημάτων υπό την διεύθυνση του συνεταιρισμού πατρός και υιού. Ο νεαρός Ρώσσελ εργαζόταν λίγες ώρες στην επιχείρηση ενώ αποκτούσε μια μέτρια δημόσια σχολική εκπαίδευση την οποία συμπλήρωνε με ιδιωτικά φροντιστήρια. Στην ηλικία των 15 ετών η επιχειρηματική του εμπειρία ήταν τέτοια ώστε άρχισε να ταξιδεύει κάνοντας αγορές για την επεκτεινόμενη αλυσίδα καταστημάτων τους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν ο Ρώσσελ είχε επικεντρωθεί στις επαγγελματικές του δραστηριότητες θα μπορούσε να είχε κάνει πολύ μεγάλη πρόοδο στον κόσμο των επιχειρήσεων. Ωστόσο, αυτή η πρώτη επαγγελματική εκπαίδευση θα τον βοηθούσε αρκετά σ’ αυτό που τελικά θα ερχόταν.

2. Αντβεντιστική ανανέωση

Ως έφηβος, ο Ρώσσελ εγκατέλειψε την Πρεσβυτεριανή Εκκλησία και έγινε Κογκρεγκασιοναλιστής. Η θρησκευτική του περιέργεια τον έκανε να εξετάσει και ν’ αμφισβητήσει πολλά αποδεκτά ορθόδοξα δόγματα. Αυτός ο σκεπτικισμός του έφτασε σ’ ένα κρίσιμο σημείο όταν διαπίστωσε πως δεν ήταν σε θέση να υπερασπισθεί τις πεποιθήσεις του έναντι ενός ‘άπιστου’, τον οποίον προσπαθούσε να μεταστρέψει. Γι’ αυτή τη περίοδο της ζωής του Ρώσσελ, η Σκοπιά λέει:

«Το δόγμα του προκαθορισμού και των αιωνίων βασάνων τού δημιουργούσε ιδιαίτερη δυσκολία, και όταν ήταν δεκαεπτά ετών είχε γίνει ένας αναγνωρισμένος σκεπτικιστής απορρίπτοντας τη Βίβλο και τα δόγματα των εκκλησιών». —Σκοπιά 1 Ιανουαρίου 1955, σελ.7, Αγγλική.

Ερευνώντας για κάτι στο οποίο θα μπορούσε να πιστέψει, ο Ρώσσελ ξεκίνησε μια μελέτη των κύριων Ανατολικών θρησκειών, αλλά δεν τον ικανοποίησαν. Ο ίδιος αφηγείται τι συνέβη όταν κάποιο βράδυ βγήκε έξω για ένα περίπατο:

«Κατά σύμπτωσιν φαίνεται, μίαν εσπέραν, διωλίσθησα είς τινα πλήρη κονιορτού και ακάθαρτον αίθουσαν εν Αλλεγκένη, ένθα παρηκολούθησα την θρησκευτικήν λατρείαν, προς τον σκοπόν όμως όπως ίδω εάν η εκεί συναθροιζόμενη μικρή ομάς είχεν άλλο τι καλλίτερον να προσφέρη από εκείνα τα οποία προσέφερον αι μεγάλαι εκκλησίαι. Εκεί κατά πρώτην φοράν ήκουσα τας θεωρίας των Αδβεντιστών παρά του Ιωάννου Ουένδελλ, όστις προ μακρού είχε ήδη αποθάνει. Και τοιουτοτρόπως ομολογώ κάποιαν υποχρέωσιν προς τους Αδβεντιστάς, καθώς και προς τους άλλους σπουδαστάς των Γραφών. —Τετελεσμένο Μυστήριο, σελ. 63, Ελληνική.

Αφού άκουσε αυτόν τον Αντβεντιστή κήρυκα, το θρησκευτικό ενδιαφέρον του Ρώσσελ αναζωογονήθηκε και ευθυγραμμίστηκε με τις θεωρίες των Ανβεντιστών οπαδών της Χιλιετηρίδας. Ενώ ήταν ακόμη ένα νεαρό παλληκάρι 18 ετών άρχισε να διαμορφώνει ένα θρησκευτικό σύστημα πεποιθήσεων το οποίο θα τρόχιζε και θα επιδιόρθωνε σε όλη την υπόλοιπη ζωή του. Το βασικό του θεμέλιο θα ήταν ‘η επάνοδος του Χριστού’ και ‘το τέλος του αιώνος’.

3. Θεωρητική ερμηνεία

Ενώ επί αιώνες οι Χριστιανοί ανέμεναν την επάνοδο του Χριστού και την απελευθέρωση από την πονηρία, ο ίδιος ο Χριστός προειδοποίησε ότι δεν ανήκε στους ανθρώπους να γνωρίζουν την ημέρα και την ώρα. Ο Ιησούς είπε: «Περί δε της ημέρας εκείνης και της ώρας ουδείς γινώσκει, ουδέ οι άγγελοι των ουρανών, ουδέ ο υιός, ειμή ο Πατήρ μου μόνος». (Ματθ. 24:36) Ο Ιησούς, για να αποθαρρύνει τον πιθανό προσδιορισμό χρονολογιών, προειδοποίησε στο Μάρκος 13:33, «Προσέχετε, αγρυπνείτε και προσεύχεσθε, διότι δεν εξεύρετε πότε είναι ο καιρός». Σε μια τελική του προειδοποίηση πριν την ανάληψή του, ο Κύριός μας ανέφερε: «Δεν ανήκει εις εσάς να γνωρίζητε τους χρόνους και τους καιρούς τους οποίους ο Πατήρ έθεσεν εν τη ιδία αυτού εξουσία» (Πράξεις 1: 7) Παρά τις ξεκάθαρες αυτές εξηγήσεις, ο δέκατος ένατος αιώνας έβριθε από προφητικές θεωρίες και προσδιορίσθηκαν πολλές χρονολογίες για την επάνοδο του Χριστού. Αυτές οι ιδέες κυκλοφόρησαν πρώτα στη Βρετανία και στην Ηπειρωτική Ευρώπη, και κατόπιν ταχέως διέσχισαν τον Ατλαντικό για να τις ενστερνισθούν Αμερικανικοί θεολογικοί κύκλοι. —Οι Καιροί των Εθνών Αναθεωρημένοι, 1983, Κεφάλαιο 1, στην Αγγλική.

Το όλο θεολογικό σχήμα περιστρεφόταν γύρω από τα ‘αποκαλυπτικά’ βιβλία του Δανιήλ και της Αποκάλυψης του Ιωάννου και της ερμηνείας των επτά καιρών, των εβδομήκοντα εβδομάδων, των 1260 ημερών, των 1290 ημερών και των 2300 ημερών. Αυτοί οι χρονολογικοί προσδιορισμοί των καιρών του τέλους είχαν την προέλευσή τους πολύ πίσω στον πρώτο αιώνα και διατηρούνταν καθ’ όλον τον μεσαίωνα μέχρι τον δέκατο ένατο αιώνα, οπότε και άνθησαν πλήρως. Ο δέκατος ένατος αιώνας είδε όχι λιγότερους από 26 ερμηνευτές που δημοσίευσαν την ιδέα ότι οι Καιροί των Εθνών του Λουκά 21:24 (η Ιερουσαλήμ θέλει είσθαι πατουμένη υπό εθών, εωσού εκπληρωθώσιν οι καιροί των εθνών) ήταν μια περίοδος 2520 ετών που τελείωναν στο τέλος του δεκάτου ενάτου αιώνος ή στις αρχές του εικοστού, όταν θα λάβαινε χώρα η δεύτερη έλευση του Χριστού. —Οι Καιροί των Εθνών Αναθεωρημένοι, 1983, σελ. 38,39, στην Αγγλική

4. Αόρατη Έλευση

Ο Ρώσσελ και μια ομάδα φίλων και συντρόφων στο Πίτσμπουργκ σχημάτισαν μια τάξη μελέτης της Γραφής στην οποία εξέταζαν θεολογικά ζητήματα και εφάρμοζαν ό,τι μάθαιναν στο τέλος του Ευαγγελικού Αιώνος και στο σχέδιο του Θεού για το ανθρώπινο γένος. Εξέτασαν λεπτομερώς τις αποτυχημένες προφητείες του Ουίλιαμ Μίλλερ, ο οποίος είχε διδάξει ότι ο κόσμος θα τελείωνε το 1843 ή το 1844, καθώς και τις χρονολογίες 1873 και 1874, τις οποίες ασπάζονταν πολλοί Αντβεντιστές της Δευτέρας Έλευσης. Ανεπηρέαστος από αυτές τις αποτυχίες, ο νεαρός Ρώσσελ, τότε στα είκοσί του χρόνια, συνέγραψε ένα βιβλιάριο 64 σελίδων με τίτλο ‘Ο Σκοπός και ο Τρόπος της Επανόδου του Κυρίου μας’. Αυτή η έκδοση ήταν ένα ενδιαφέρον αμάλγαμα ιδεών, μερικές από τις οποίες ήταν κοινές στα Σχολιολόγια του Χριστιανικού κόσμου εκείνης της εποχής.

Ο Ρώσσελ είχε δυο Αντβεντιστές μέντορες, τον Τζορτζ Στορς και τον Τζορτζ Στέτσον, και φαίνεται πως δανείσθηκε πολλές ιδέες από τον Στορς. Ένας άλλος μέντορας του Ρώσσελ ήταν ο Ιωσήφ Σάϊς, εκδότης των ‘Προφητικών Καιρών’. Μια απ’ τις ιδέες που είχε ενστερνισθεί ο Ρώσσελ ήταν ότι ο Χριστός θα ήταν αόρατα παρών πριν εκτελέσει το θυμό του στον Αρμαγεδδώνα. Δεν θα υπήρχε ορατή επάνοδος. Ο Μπένζαμιν Ουίλσον στη Γενεύη του Ιλλινόϊς, μέλος της Εκκλησίας του Θεού, εξέδωσε μια Διάστιχη Μετάφραση της Καινής Διαθήκης που ονομαζόταν ‘Εμφατικό Δίγλωττο’. Αυτή η Μετάφραση είχε κυκλοφορήσει αρχικά το 1864, και ο κ. Ουίλσον απέδιδε το Ματθαίος 24:3 ως εξής: «Ποιο θα είναι το σημείον της παρουσίας σου και της συντελείας του αιώνος;» Ισχυριζόταν ότι η Ελληνική λέξη παρουσία θα μπορούσε κατάλληλα να μεταφρασθεί εμφάνιση παρά έλευση. Ο Ρώσσελ συνέλαβε αυτή την ιδέα και διατύπωσε το δόγμα της αόρατης παρουσίας του Χριστού σε δύο στάδια. Η θεωρία του ήταν ότι ο Ιησούς θα επέστρεφε αόρατα για να εκλέξει και να συνάξει την εκκλησία του. Η εκκλησία θα ‘ηρπάζετο’ και θα ελάμβανε χώρα το δεύτερο στάδιο ή αποκάλυψη στο τέλος του κόσμου. Μια εξέταση της εσχατολογίας του Ρώσσελ αποκαλύπτει ότι ήταν ένας αχόρταγος αναγνώστης, κι αν όχι λογοκλόπος, ασφαλώς ήταν δοσμένος στη δημιουργική διασκευή. Η παρούσα ηγεσία της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά αρέσκεται να προβάλλει την αξίωση ότι έχει πνευματική εξουσία από τον Θεό της οποίας τα ίχνη φτάνουν μέχρι τον Ρώσσελ. Η επιθυμία τους είναι να πιστεύει ο κόσμος ότι ο Ρώσσελ κατανοούσε με μοναδικό τρόπο τους καιρούς και τους χρόνους στους οποίους έζησε, κι ότι οδηγήθηκε από τον Θεό να κατανοήσει τα στοιχεία της χρονολογίας που αποτελούν τη σπονδυλική στήλη του θρησκευτικού συστήματος των πεποιθήσεών τους μέχρι σήμερα. Μολονότι η μεγάλη πλειονότητα των χιλιαστικών ομάδων τελικά εγκατέλειψαν τις θεωρίες τους, το σύστημα της Σκοπιάς βασικά είναι ο παρωχημένος φορέας των Αντβεντιστικών πεποιθήσεων του 19^ου αιώνος.

Ο Ρώσσελ χρειαζόταν μια χρονολογία για να στηρίξει τις θεωρίες του. Το 1876 ήρθε στην κατοχή του ένα αντίτυπο του ‘Κήρυκα της Πρωίας’, ένα περιοδικό που υποστήριζε ότι η παρουσία του Κυρίου άρχισε το 1874, και ότι ο Θερισμός είχε αρχίσει! Εκδότης ήταν ο Δρ Νέλσον Χ. Μπάρμπουρ, από τη Νέα Υόρκη, ένας μεσήλικας άνδρας που υπήρξε οπαδός του Μίλλερ και τώρα ήταν ανεξάρτητος Αντβεντιστής κήρυκας. Όπως και ο Ρώσσελ, ο Μπάρμπουρ και ο σύντροφός του Τζον Χ. Πάτον, πίστευαν στην αόρατη παρουσία, στο θερισμό και στη συντέλεια του αιώνος, εκτός του ότι είχαν προσδιορίσει συγκεκριμένο χρόνο για το ανάπτυξη αυτών των γεγονότων.

Ο νεαρός Κάρολος Ρώσσελ έγραψε αμέσως στον Μπάρμπουρ και τον πληροφόρησε για τα κοινά σημεία που διακρατούσαν σχετικά με τον σκοπό και τον τρόπο της επανόδου του Κυρίου, ενώ αμφισβήτησε τις αποδείξεις που υποδείκνυαν το 1874 ως το συγκεκριμένο έτος της επανόδου του. Μετά την ανταλλαγή κάποιας αλληλογραφίας συμφώνησαν να πληρώσει ο Ρώσσελ τα έξοδα για να συναντηθούν στη Φιλαδέλφεια. Αποδείχθηκε μια πολύ ευοίωνη συνάντηση. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία Μπάρμπουρ γρήγορα έπεισε τον νεαρό Ρώσσελ για το χρονολογικό του σύστημα.

Ο Μπάρμπουρ είχε ενστερνισθεί τη θεωρία ότι οι αποκαλούμενοι ‘Καιροί των Εθνών’ είχαν αρχίσει το 606 π.Χ. και θα τελείωναν το 1914 μ.Χ. με την πλήρη εγκαθίδρυση της Βασιλείας του Χριστού πάνω σε όλη τη γη και την αποκατάσταση των Ιουδαίων στην εύνοια του Θεού. Ο Ρώσσελ πήρε φωτιά με τις πληροφορίες που σταχυολόγησε από τον Μπάρμπουρ κι αμέσως ρίχθηκε στην προφητική αρένα. Σε ένα αυτοβιογραφικό κείμενο ο Ρώσσελ ανέφερε:

«Τότε έλαβον την απόφασιν να περικόψω τας εμπορικάς μου μερίμνας, και να παραδώσω τον χρόνο μου ως και τους πόρους μου εις το μέγα έργον του Θερισμού. Συμφώνως προς την απόφασιν ταύτην, εξαπέστειλα οίκαδε τον κ. Μπάρμπουρ αφού πρώτον εφωδίασα αυτόν δια χρημάτων και οδηγιών όπως ετοιμάση επίτομον βιβλίον περί των χαράς ευαγγελίων, καθόσον ταύτα κατενοούντο τότε, και να συμπεριλάβη εντός αυτού και τους χρονολογικούς πίνακας, ενώ εγώ έκλεισα τας εν Φιλαδελφεία επιχειρήσεις μου, όπως ετοιμασθώ δια την επίδοσίν μου εις το έργον, ταξιδεύων και κηρύττων.

Το εξ 196 σελίδων ετοιμασθέν βιβλιάριον ωνομάσθη ‘Οι Τρείς Κόσμοι’, και ενώ ήμην εις θέσιν να προσφέρω χρόνον τινα και σκέψιν δια την ετοιμασίαν αυτού εξεδόθη υφ’ ημών αμφοτέρων εμφανιζομένων των ονομάτων ημών εις το εσσώφυλλον—αν και κυρίως γραφέν υπό του κ. Μπάρμπουρ».—Σκοπιά της Σιών, ανατυπώσεις, σελ. 3822

Το βιβλίο εγράφη από τον Μπάρμπουρ, όπως παραδέχεται ο Ρώσσελ. Αυτό δεν είναι κάποια ασήμαντη λεπτομέρεια, αφού στην ουσία, η χρονολογία που χρησιμοποιούσε ο Μπάρμπουρ, οι αποκαλούμενοι ΄Καιροί των Εθνών’, είναι η ίδια που χρησιμοποιεί ακόμη και σήμερα η Εταιρία Σκοπιά. Όλες οι προφητικές θεωρίες της είναι βασισμένες στη θεωρία του Μπάρμπουρ. Επιπλέον, οι χρονολογικοί υπολογισμοί των ‘Καιρών των Εθνών’ είναι βασικό στοιχείο ολόκληρου του δογματικού υπεροικοδομήματος της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά, περιλαμβανομένου και του αστείου ισχυρισμού της περί ειδικού διορισμού από τον Θεό το 1919, που θα εξετάσουμε αργότερα.

Οι Τρείς Κόσμοι περιείχαν μπόλικη ‘δημιουργική διασκευή’, διότι και η ‘χρονολογία’ του Μπάρμπουρ δεν ήταν εξ ολοκλήρου δική του! Στήριζε τους υπολογισμούς του για το μήκος των ‘καιρών των εθνών’ στους υπολογισμούς του Τζών Ακουίλα Μπράουν από το Λονδίνο της Αγγλίας. Ο Μπράουν ήταν ο πρώτος ερμηνευτής που εξήγησε τους προφητικούς ‘επτά καιρούς’ του Δανιήλ που αφορούσαν τον Ναβουχοδονόσορα και αναφέρονται στο βιβλίο του Δανιήλ 4: 23: «Και μετά των θηρίων του αγρού ας είναι η μερίς αυτού, εωσού παρέλθωσιν επτά καιροί επ’ αυτού’, ως περίοδο 2520 ετών. Ήταν επίσης ο πρώτος που εφάρμοσε τις 2300 ημέρες-έτη του Δανιήλ 8: 14 στην περίοδο από το 457 π.Χ. έως το 1843 μ.Χ. Αυτή η ερμηνεία υπήρξε η βάση της διδασκαλίας του Ουίλλιαμ Μίλλερ ότι ο κόσμος θα τελείωνε το 1843 ή το 1844.

Βέβαια, αυτή η χρονολογία είχε παρέλθει, ένα γεγονός το οποίο ο Μπάρμπουρ εξήγησε γράφοντας το ευφυολόγημα ότι ανέμεναν λάθος πράγμα στο σωστό καιρό, ενώ η αλήθεια είναι ότι ανέμεναν λάθος πράγμα στον λάθος καιρό! Συνεπώς, το 1843/1844 διατηρούσε την αξία του στο χρονολογικό προφητικό σχήμα

5. Ο καιρός είναι εγγύς

Ο Μπάρμπουρ διόρθωσε το σημείο έναρξης των ‘επτά καιρών’ και των ‘καιρών των εθνών’ και έτσι έγινε μια περίοδος 2520 ετών που άρχιζε το 606 π.Χ. (και όχι το 604) και τελείωνε το 1914 μ.Χ. Τούτο εσήμαινε ότι επρόκειτο να συμβούν πολλά μεταξύ των ετών 1874 και 1914. Υποστήριζαν ότι ο Χριστός είχε έρθει αόρατα το 1874, ο Θερισμός είχε αρχίσει, οι άγιοι θα ζούσαν τη ‘μεταλλαγή’ τους, και ο κόσμος θα βίωνε έναν καιρό θλίψης και αναταραχής και ουαί, τέτοιας έκτασης και έντασης που δεν θα είχαν δει ποτέ πριν. Όλα αυτά θα κορυφώνονταν το 1914, όταν η Βασιλεία του Χριστού θα εξουσίαζε πλήρως.

Συνεπώς, ήταν το 1877 που ο Ρώσσελ σε ηλικία 25 ετών, υιοθέτησε και διασκεύασε το εσχατολογικό του σύστημα παρμένο από τον Δρα Ιωσήφ Σάϊς και τον Νέλσονα Μπάρμπουρ μαζί με κάποιες ιδέες από άλλους υποδεέστερους συγγραφείς εκείνης της εποχής. Έχοντας συγκεντρώσει τη ‘θεολογική του σαλάτα’, ο Ρώσσελ άρχισε να πληροφορεί και να προειδοποιεί τον κόσμο. Για να πετύχει αυτό το σκοπό ο Ρώσσελ δημιούργησε ένα νέο περιοδικό το οποίο ονόμασε ‘Σκοπιά της Σιών και Κήρυξ της του Χριστού Παρουσίας’, τον Ιούλιο του 1879. Σήμερα αυτό περιοδικό ονομάζεται ‘Η Σκοπιά’. Ο Ρώσσελ χρησιμοποίησε αυτό το περιοδικό για να διακηρύττει τις απόψεις του ότι ο κόσμος εισήλθε στον καιρό του τέλους το 1799, ότι ο Χριστός είχε επανέλθει αόρατα το 1874, ότι ο μέγας Θερισμός ήταν εν προόδω, η ‘μεταλλαγή’ ήταν επικείμενη, και ότι ο κόσμος θα τελείωνε το 1914!

Αυτό το άγγελμα θα ήταν το θέμα και η ώθηση του έργου του Ρώσσελ για τα επόμενα 35 χρόνια. Αυτός και οι ακόλουθοί του διέδιδαν ακούραστα τον Λόγο, και γρήγορα οργανώθηκαν εκκλησίες ή ‘ομάδες’ σε διάφορες πόλεις. Ακολούθησαν πιστά το πρότυπο της εκκλησίας του Πίτσμπουργκ, από την οποία ο Ρώσσελ εκλέχθηκε ‘Πάστορας’ (Ποιμένας).

Το 1879, ο Ρώσσελ νυμφεύθηκε τη Μαρία Φράνσις Άκλεϋ. Ήταν μια όμορφη μικροκαμωμένη γυναίκα, η οποία απεδείχθη πολύ ικανή και ευφυής σύντροφος. Η Μαρία έγραφε άρθρα για τη Σκοπιά της Σιών και βοηθούσε στην απάντηση των πολλών επιστολών που κατέφθαναν. Ήταν μια ‘άγαμη’ σχέση (χωρίς σεξουαλική επαφή), κι ως εκ τούτου χωρίς τέκνα που μετετράπη σε μια θυελλώδη συμμαχία η οποία τελείωσε με χωρισμό το 1897. Μια πικρή δίκη νομιμοποίησε το χωρισμό τους το 1906. Ωστόσο, η Μαρία υπηρέτησε ως πιστή υποστηρίκτρια του Καρόλου Ρώσσελ στη διάρκεια των καλύτερων ετών του γάμου τους και ήταν γραμματέας-ταμίας της Εταιρίας Σκοπιά, η οποία έγινε καταχωρημένο σωματείο το 1884.

Ο Ρώσσελ, αφού καθόρισε το δικό του ‘τέλος του αιώνος’ και τη διδασκαλία της ‘αόρατης παρουσίας’, άρχισε να αναπτύσσει μια συστηματική θεολογία που περιελάμβανε δόγματα στην πλειονότητά τους ανορθόδοξα. Απέρριψε την αθανασία της ψυχής και το δόγμα της Κόλασης. Το 1882, απέρριψε ανοιχτά την Τριάδα. Δίδαξε ότι η ‘Εκκλησία’ ή ‘Νύμφη’ του Χριστού, περιοριζόταν σε 144.000 μέλη. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα αποκτούσαν σωτηρία ως δευτερεύουσα ουράνια τάξη και θα επιζούσαν του τέλους του αιώνος για να ζήσουν σε μια παραδεισιακή γη.

Οι σύγχρονοι Μάρτυρες πιστεύουν ότι ο Ρώσσελ εξελέγη και χρησιμοποιήθηκε από τον Θεό λόγω της κατανόησής του των διαφόρων πτυχών της επανόδου του Κυρίου και του τέλους του αιώνος. Οι αποδείξεις αποκαλύπτουν διαφορετικά πράγματα. Το δογματικό σύστημα που ανέπτυξε δεν ήταν τίποτε περισσότερο από αναμάσημα ιδεών και πεποιθήσεων δανεισμένων από άλλους ανθρώπους των οποίων οι θεωρίες υπήρχαν προ πολλού. Ίσως το μοναδικό γνήσιο χαρακτηριστικό του Ρώσσελ ήταν ότι πήρε όλες αυτές τις δανεικές ιδέες και εφάρμοσε έξυπνες εμπορικές μεθόδους για να τις διαδώσει παντού. Η εμπειρία του ως επιτυχημένου επιχειρηματία τον βοήθησε να διακηρύξει το άγγελμά του, το οποίο ένιωσε χρέος του να το διαδώσει.

6. Η καταιγίδα της σύναξης των αγίων

Ο Κάρολος Τέϊζ Ρώσσελ ήταν πραγματικά ένας ονειροπόλος και σαν τέτοιος ήταν προετοιμασμένος να αναλώσει και την ενεργητικότητά του και τους πόρους του γι’ αυτό το σκοπό. Πίστευε ότι η εκστρατεία του κηρύγματος θα τερματιζόταν το 1914 με τη συντέλεια του αιώνος και έτσι αφιέρωσε το χρόνο του και τα κεφάλαιά του για το προκείμενο έργο. Ο Ρώσσελ αντιλαμβανόταν ότι ο στόχος της σύναξης των εκλεκτών και η προειδοποίηση του κόσμου ήταν ένα τεράστιο εγχείρημα για τον ίδιο και τους στενούς συνεργάτες του, έτσι το 1881 έκανε μια έκκληση για κήρυκες.

Η ανταπόκριση ήταν καταπληκτική. Η αναγγελία ότι συνάζονταν οι ‘εκλεκτοί’ κι ότι ο κόσμος θα τελείωνε το 1914 προσήλκυσε εκατοντάδες ευαγγελιστές. Με μεγάλο ενθουσιασμό ξεχύθηκαν στους δρόμους φορτωμένοι με περιοδικά, βιβλία, και φυλλάδια τα οποία πουλούσαν χρησιμοποιώντας μέρος των εσόδων για να συντηρούνται. Κατά μεγάλο μέρος αυτό το έργο γινόταν από εργένηδες ή άτεκνα ζευγάρια. Μέσα σε λίγους μήνες από την έκκληση για κήρυκες ανέφερε ότι όλοι όσοι ήθελαν να πάνε στον ουρανό έπρεπε να γίνουν κήρυκες, εξασφαλίζοντας έναν μεγάλο αριθμό ευαγγελιστών.

Για να διατηρήσει τον εθελοντικό στρατό των ζηλωτών κηρύκων εξοπλισμένο με έντυπη ύλη για διάθεση στο κοινό, άρχισε να γράφει ένα τεράστιο αριθμό άρθρων, φυλλαδίων, βιβλίων και ομιλιών. Το πρώτο από μια σειρά βιβλίων που επρόκειτο να γίνει η σπονδυλική στήλη της θεολογίας της Σκοπιάς για δεκαετίες ήταν ο 1^ος Τόμος της Σειράς ‘Η Χαραυγή της Χιλιετηρίδας’ ονομαζόμενο το ‘Θείο Σχέδιον των Αιώνων’. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Ρώσσελ παρείχε το πρώτο πραγματικό θεμέλιο επάνω στο οποίο βασίστηκε όλη η θεολογία που βαθμιαία αναπτύχθηκε. Κυκλοφόρησε το 1886, και η σειρά απέκτησε έξη τόμους. Ο τελευταίος κυκλοφόρησε το 1904 οπότε και μετονομάσθηκε σε ‘Γραφικές Μελέτες’ . Μετά το θάνατο του Ρώσσελ παρήχθη ο 7^ος Τόμος, το 1917, με τίτλο ‘Το Τετελεσμένο Μυστήριο’, το οποίο ήταν δήθεν ‘το μεταθανάτιο έργο του Ρώσσελ’.

7. Ο λίθινος μάρτυρας του Θεού

Μια νέα προσθήκη ενσωματώθηκε στη θεολογική σούπα του Ρώσσελ το 1881, όταν εκθείασε τη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας ως ένα ‘Λίθινο Θαύμα’, που ‘δεν σχεδιάσθηκε από ανθρώπους αλλά είναι έργο του Θεού’. (Σκοπιά της Σιών, ανατυπώσεις, σελ. 224). Διεκήρυξε ότι η Πυραμίδα επιβεβαίωνε τις Γραφές κι ότι οι διαστάσεις του μεγάλου Διαδρόμου επιβεβαίωναν τις προφητικές του χρονολογίες!

Ήταν μια νέα διαφωτιστική αποκάλυψη; Όχι. Στην πραγματικότητα, η πυραμιδολογία ήταν της μόδας για κάμποσο καιρό. Ο Τζων Τέιλορ μαζί και ο Κάρολος Πιάτσι Σμιθ, Βασιλικός Αστρονόμος της Σκωτίας, ήταν οι συγγραφείς δημοφιλών βιβλίων πάνω σ’ αυτό το θέμα στα μέσα του 19^ου αιώνος. Ο Κάρολος Ρώσσελ, ένας αχόρταγος αναγνώστης και σπουδαστής ψευδοθρησκευτικών θεωριών, χωρίς αμφιβολία επηρεάσθηκε από τον μέντορά του Δρα Ιωσήφ Σάϊς, ο οποίος περιέγραψε τις ιδέες του για τις πυραμίδες σ’ ένα βιβλίο με τον τίτλο ‘Η Μεγάλη Πυραμίδα: Ένα Λίθινο Θαύμα’, γραμμένο το 1877.

Ο Ρώσσελ αφιέρωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο για την Πυραμίδα στον 3^ο Τόμο των Γραφικών Μελετών του (1891). Μετρώντας τους διαφόρους Διαδρόμους της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας και μετατρέποντας τις ίντσες σε έτη, προτάθηκε στους αναγνώστες του μια νέα ιδέα του χρονολογικού σχήματος που είχε υιοθετήσει. Ένα παράδειγμα της λογικής που εφάρμοσε βρίσκεται στη σελίδα 342 του 3^ου Τόμου των Γραφικών Μελετών:

«Κατόπιν μετρώντας προς τα κάτω τον ‘Διάδρομο της Εισόδου’, από εκείνο το σημείο για να βρούμε την απόσταση μέχρι την είσοδο της ‘Στοάς’, που αντιπροσωπεύει τη μεγάλη θλίψη και την καταστροφή με την οποία τερματίζεται αυτός ο αιών, όταν ο πονηρία θα ανατραπεί από την εξουσία, βρίσκουμε ότι είναι 3416 ίντσες, που συμβολίζουν 3416 έτη από την ανωτέρω χρονολογία 1542 π.Χ. Αυτός ο υπολογισμός υποδεικνύει το 1874 μ.Χ. ως σημειώνον την έναρξη της περιόδου της θλίψεως. Διότι 1542 π.Χ συν 1874 μ.Χ. ισούνται με 3416 έτη. Συνεπώς η Πυραμίδα μαρτυρά ότι το τέλος του 1874 ήταν η χρονολογική αρχή του καιρού της θλίψεως, τέτοιας που δεν υπήρξε αφότου υπήρξε έθνος—ούτε θα υπάρξει».

Σε μεταγενέστερες εκδόσεις της Σκοπιάς χρησιμοποιήθηκε ένα ‘τεντωτήρι ιντσών’ για να αλλάξει τις ίντσες ώστε να ταιριάζει στη χρονολογία όταν αυτή αργότερα άλλαξε. Οι 3416 ίντσες εύκολα (και ανεξήγητα) έγιναν 3457 ίντσες και, πολύ γρήγορα, το 1874 έγινε 1915! Η αλλαγή των χρονολογιών για να προσαρμόζονται στις αποτυχίες τους παραμένει παράδοση της Σκοπιάς μέχρι σήμερα!

Η πίστη ότι η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας αποτελούσε ‘έργο του Θεού’ ήταν κεντρικό δόγμα της Σκοπιάς που διατηρούνταν πεισματικά επί 50 χρόνια στην ιστορία της. Διατυπωνόταν ξεκάθαρα στη Σκοπιά 15 Μαρτίου 1911, σελ. 4790:

«Χωρίς αμφιβολία όλοι οι αναγνώστες μας έχουν διαβάσει τον Τρίτο Τόμο των Γραφικών Μελετών, το τελευταίο κεφάλαιο του οποίου περιγράφει την Πυραμίδα και εκθέτει πολλές από τις θαυμάσιες συμβολικές διδασκαλίες που καταδεικνύει η κατασκευή της. Καταδεικνύει ότι η Πυραμίδα είναι σε πλήρη αρμονία με την Αγία Γραφή. Πράγματι, μερικοί, αφού ανάγνωσαν αυτόν τον Τόμο έχουν αναφερθεί στη Μεγάλη Πυραμίδα ως ‘Την Βίβλο σε Πέτρα’.

Η σημασία της αποδοχής της πυραμιδολογίας απ’ τον Ρώσσελ και τους ακολούθους του έχει ένα δυσοίωνο απόηχο. Η πίστη στη Μεγάλη Πυραμίδα εμφανίζεται έντονα σε πολλές Μεσαιωνικές και Αναγεννησιακές αιρέσεις, και ιδιαίτερα στις παραδόσεις των Ερυθροσταυριτών και άλλων αποκρυφιστικών αιρέσεων. (Μανίες και Πλάνες στο Όνομα της Επιστήμης, Ν. Υόρκη, 1957, σελ. 174)

Σε ποιο βαθμό επηρεάσθηκε ο Ρώσσελ από τη μελέτη των Ανατολικών θρησκειών όταν ήταν έφηβος; Η επιρροή της αποκρυφιστικής λατρείας στη θεολογία του Ρώσσελ ίσως είναι ισχυρότερη απ’ ό,τι συνειδητοποιούν οι περισσότεροι άνθρωποι. Τυπωμένος με χρυσό στο εξώφυλλο των Γραφικών Μελετών είναι ένας φτερωτός ηλιακός δίσκος. Αυτό το σύμβολο προέρχεται από την αρχαία Αίγυπτο, όπου ήταν το ουσιαστικότερο σύμβολο του θεού του ήλιου, Χόρους. Ο φτερωτός δίσκος χρησιμοποιούνταν σε όλους τους αιώνες αντιπροσωπεύοντας τον υπέρτατο θεό άλλων παγανιστικών αιρέσεων και κοινωνιών. Ήταν το σύμβολο των Βααλικών θεών κατά τη βασιλεία της Ιεζάβελ, καθώς και του θεού της Ζωροαστρικής αίρεσης που ιδρύθηκε από τον Ζωροάστρη, τον Πέρση θρησκευτικό προφήτη, για τον οποίον ο Ρώσσελ έγραφε και μιλούσε με μεγάλο θαυμασμό.

Όλα αυτά αποκτούν μεγαλύτερη σημασία όταν εξετάσουμε ότι η Εταιρία Σκοπιά προβάλλει την πομπώδη αξίωση ότι ο Θεός τη χρησιμοποιεί κατά ένα μοναδικό τρόπο από την έναρξή της. Μολονότι οι σύγχρονοι Μάρτυρες δεν διδάσκονται πλέον τη θεωρία των πυραμίδων, ίσως εκπλαγούν αν μάθουν ότι ορισμένες από τις σημερινές διδασκαλίες της Εταιρίας έχουν τις ρίζες τους σε τέτοιες θεωρίες. Ο Ρώσσελ χρησιμοποιούσε την Πυραμίδα της Γκίζας προς επιβεβαίωση του έτους 1914, το οποίο είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στο δογματικό σύστημα των Μαρτύρων.

Το 1928, περίπου 47 χρόνια αφότου ο Ρώσσελ ενστερνίσθηκε το δόγμα ότι η Μεγάλη Πυραμίδα ήταν «η Βίβλος σε Πέτρα» και ένας «Λίθινος Μάρτυρας του Θεού», ο δεύτερος πρόεδρος της Εταιρίας Σκοπιά, Ιωσήφ Ρόδερφορντ, διεκήρυξε ότι αυτή δεν ήταν ούτε έργο ούτε εντολή του Θεού. Στο τεύχος της Σκοπιάς 15 Νοεμβρίου 1928, στη σελίδα 334, ο Ρόδερφορντ έγραφε:

«Είναι πιο λογικό να συμπεράνουμε ότι η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας, καθώς και οι άλλες πυραμίδες εκεί γύρω, κι επίσης η Σφίνγξ, κατασκευάσθηκαν από τους κυβερνήτες της Αιγύπτου και κάτω από την κατεύθυνση του Σατανά του Διαβόλου».

Παρότι η πυραμιδολογία εγκαταλείφθηκε το 1928, μέχρι το 1944 η οργάνωση της Σκοπιάς εξακολουθούσε να πουλάει βιβλία που περιείχαν αυτή την ψευδή διδασκαλία. Στον τάφο του Καρόλου Ρώσσελ στην Πενσυλβάνια, στέκεται μια ογκώδης πέτρινη πυραμίδα βάρους μερικών τόνων — ως μια ανάμνηση των εσφαλμένων προφητικών θεωριών του και του δογματικού συστήματος που ανέπτυξε προκαλώντας ακόμη και σήμερα την αμηχανία της Εταιρίας.

8. Ο Πιστός και Φρόνιμος Δούλος

Στο Ματθαίος 24: 45, ο Ιησούς έκανε στους μαθητές του μια ρητορική ερώτηση: «Τις λοιπόν είναι ο πιστός και φρόνιμος δούλος, του οποίου ο κύριος αυτού κατέστησεν επί των υπηρετών αυτού, δια να δίδη εις αυτούς την τροφήν εν καιρώ;» Ο Ιησούς έθεσε αυτό το ερώτημα για να υπενθυμίσει στους μαθητές του να είναι πιστοί και επιμελείς στα καθήκοντά τους ως υπηρέτες του Χριστού.

Από το 1879 έως το 1895 ο Ρώσσελ διακρατούσε την άποψη ότι ο ‘δούλος’ ήταν η εκκλησία των 144.000 μελών. Μολονότι η εξουσία του αμφισβητούνταν από μερικούς εξέχοντες Σπουδαστές των Γραφών (όπως ονομάζονταν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά μέχρι το 1931), άρχισε να βλαστάνει η ιδέα του μονού υπηρέτη ή ‘δούλου’. Καρποφόρησε το 1894, όταν μερικά εξέχοντα μέλη αποσκίρτησαν από το κίνημα του Ρώσσελ, εξαιτίας του ζητήματος της εξουσίας του Ρώσσελ. Σε μια προσπάθεια να υπερασπισθεί το σύζυγό της από τις κατηγορίες τους, η Μαρία Ρώσσελ επανέφερε και ενίσχυσε την ιδέα ότι ο κ. Ρώσσελ ήταν πραγματικά ‘αυτός ο υπηρέτης’. Μέσα σε λίγο καιρό, οι περισσότεροι Σπουδαστές των Γραφών αποδέχθηκαν την ιδέα ότι ο Ρώσσελ ήταν ο ειδικός εκπρόσωπος του Θεού, ο αγωγός που παρείχε πνευματική τροφή στην εκκλησία. Ωστόσο, ο τύπος και το ευρύτερο κοινό δεν πείσθηκαν. Ειρωνικά αποκάλεσαν τους ακολούθους του ‘Ρωσσελιστές’.

Ένα χρόνο μετά το θάνατό του η Εταιρία Σκοπιά έγραψε σχετικά μ’ αυτή την ειδική θέση:

«Κατά το 1878 η οικονομία των πραγμάτων του Θεού, αφηρέθη από τον κλήρον, όστις εφάνη άπιστος εις την οικονομίαν αυτού, και εδόθη εις τον Πάστορα Ρώσσελ… Τότε δε κατά το 1881 εγένετο ούτος Φρουρός του Θεού επί παντός του Χριστιανικού κόσμου, και ήρχισε το γιγαντιαίον αυτού έργον της μαρτυρίας». —Τετελεσμένο Μυστήριο, σελ.482, Ελληνική

Επιπλέον, αναφέρθηκε ότι ο Ρώσσελ ήταν ο μεγαλύτερος υπηρέτης τον οποίον είχε η Εκκλησία του Θεού από την εποχή του αποστόλου Παύλου. Συγκαταλέχθηκε μαζί με τον ‘Παύλο, τον Ιωάννη, τον Άρειο, τον Ουαλδώ, τον Ουίκλιφ, και τον Λούθηρο’, ενώ χαρακτηρίσθηκε ο έβδομος άγγελος προς την Εκκλησία. (Τετελεσμένο Μυστήριο, σελ. 453, Ελληνική). Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, για να πείσουν τον κόσμο για τη χειροτονία του Ρώσσελ στο έργο που επιτελούσε, το Τετελεσμένο Μυστήριο αναγράφει: «Εις πάσας αυτού τας προτροπάς, δεν ηξίου ότι αυτός έγραψε τα βιβλία του. Πάντα ταύτα προήρχοντο εκ του Θεού, δια της επιλάμψεως του Αγ. Πνεύματος» Τετελεσμένο Μυστήριο, σελ. 483, Ελληνική

9. Η Γραφή κατά διασκευασμένον τρόπον

Αυτά που διδάσκονταν οι Σπουδαστές των Γραφών ήταν κάτι παραπάνω από τις Γραφές και διακηρύχθηκαν ως του αυτού επιπέδου ή και ανώτερα των Γραφών. Οι έξι Τόμοι των Γραφικών Μελετών ονομάζονταν από την Εταιρία Σκοπιά «Η Γραφή κατά διασκευασμένον τρόπον». Στους Σπουδαστές των Γραφών γινόταν συχνά η υπενθύμιση ότι οι Γραφικές Μελέτες ήταν το κλειδί για τη Γραφική κατανόηση, αντικαθιστώντας ακόμη και την ίδια τη Γραφή. Χωρίς αυτές θα οδηγούνταν στο σκοτάδι:

«Εάν οι έξ τόμοι των Γραφικών Μελετών, είναι πραγματικώς η Γραφή κατά χωρία διατεταγμένη, με τα γραφικά χωρία και τας παραπομπάς, τότε δυνάμεθα καταλλήλως να ονομάσωμεν τους τόμους—Γραφήν, κατά διασκευασμένον τρόπον. Δηλαδή, οι τόμοι δεν είναι απλά σχόλια της Γραφής, αλλ’ είναι πραγματικώς αυτή η Γραφή…

«Εξ άλλου, ουχί μόνον ευρίσκομεν ότι οι άνθρωποι δεν δύνανται να ίδωσι το θείον σχέδιον, οπόταν μελετώσιν αυτήν την Γραφήν, αλλά βλέπομεν επίσης, ότι εάν τις θέση κατά μέρος τας Γραφικάς Μελέτας, έστω και εάν ακόμη τας εχρησιμοποίησεν, έστω και εάν τας εγνώριζεν, έστω και εάν επί δέκα έτη τας ανεγίνωσκεν, εάν τις λοιπόν θέση αυτάς κατά μέρος, και τας περιφρονήση, και λάβη εις τας χείρας του μόνον την Γραφήν, καίτοι κατενόη την Γραφήν επί δέκα έτη, η πείρα μας διδάσκει, ότι ο τοιούτος εντός δύο ετών θα απέλθη εις το σκότος. Εξ άλλου, εάν ένας ανεγίνωσκεν απλώς μόνον τας Γραφικάς Μελέτας μετά των παραπομπών αυτών, και δεν ανεγίνωσκεν ουδεμίαν σελίδα εκ της Γραφής, ο τοιούτος θα ήτο εν τω φωτί εις το τέλος των δύο ετών, διότι θα είχε το φως των Γραφών».

Είναι θλιβερό ότι 90 χρόνια μετά το θάνατο του Ρώσσελ υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που ακόμη βλέπουν αυτά τα συγγράμματα με τον ίδιο μεγάλο σεβασμό! Μολονότι η Σκοπιά προ πολλού έχει εγκαταλείψει τις πιο αστείες ερμηνείες και θεωρίες των Γραφικών Μελετών, μερικές ομάδες παραμένουν προσκολλημένες στις πεποιθήσεις και τη δομή τους. Είναι γνήσιοι ‘Ρωσσελιστές’.

10. Το τέλος είναι πλησίον

Μέχρι το 1908 οι εγκαταστάσεις της Εταιρίας στο Πίτσμπουργκ είχαν μεγαλώσει πολύ αλλά δεν αρκούσαν και έτσι απεφασίσθη η μεταφορά των κεντρικών γραφείων στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου το μέρος ήταν πιο κατάλληλο για τις ανά τον κόσμο αποστολές εντύπων και την επικοινωνία. Αγόρασαν το παλαιό «Πλύμουθ Μπέθελ» στην οδό Χικς και το μετονόμασαν σε «Σκηνή του Μπρούκλιν». Στον δεύτερο όροφο είχε μια αίθουσα με 800 καθίσματα. Το ισόγειο τροποποιήθηκε για να γίνουν τα γραφεία διαχείρισης της Εταιρίας ενώ στο υπόγειο τοποθετήθηκε ένα μικρό τυπογραφείο, μια αποθήκη και το τμήμα αποστολών. Αγοράσθηκε μια γειτονική παλαιά κατοικία στην Κολούμπια Χάϊτς για να φιλοξενήσει τα παραπάνω από 30 μέλη του προσωπικού πλήρους απασχόλησης των κεντρικών γραφείων. Τρία χρόνια αργότερα προστέθηκε ένας ευρύχωρος κοιτώνας. Όλα αυτά ήταν το πρελούδιο για την ανατροπή που θα ακολουθούσε στην περιοχή του ιστορικού Μπρούκλιν.

Οι Σπουδαστές των Γραφών υπέστησαν πολλές προφητικές απογοητεύσεις σαν αποτέλεσμα των διδασκαλιών του Ρώσσελ. Ωστόσο, η μεγαλύτερη απογοήτευση ήταν η θεωρία του σχετικά με το τέλος του κόσμου το 1914 (σύμφωνα με την οποία είχε προλεχθεί η μεταλλαγή σε ουράνια ζωή των ακολούθων του όταν θα εγκαθίστατο η βασιλεία του Θεού). Οι πληροφορίες που ελάβαιναν οι Σπουδαστές των Γραφών απευθείας από τον εκπρόσωπο του Θεού (τον Ρώσσελ), τους υπενθύμιζαν αδιάκοπα την εγγύτητα «της μάχης της μεγάλης ημέρας του Θεού του Παντοκράτορος» και του τέλους του κόσμου. Όλα αυτά είχαν παρουσιασθεί όχι ως εικασίες του Ρώσσελ, αλλά σαν γεγονός που προσδιοριζόταν από τη Γραφή. Στις 15 Ιανουαρίου του 1892, ο Ρώσσελ έγραφε:

«Η χρονολογία του τέλους αυτής της μάχης σημειώνεται οριστικά στη Γραφή ως ο Οκτώβριος του 1914. Είναι ήδη σε εξέλιξη, η έναρξή της χρονολογείται από τον Οκτώβριο του 1874»

Οι Ρωσσελιστές διδάσκονταν ότι η εγκαθίδρυση της Βασιλείας του Θεού είχε αρχίσει, και ότι η παρούσα τότε κοσμική τάξη είχε σχεδόν παρέλθει. Σύμφωνα με τον 2^ο Τόμο των Γραφικών Μελετών του 1889:

«Μην εκπλαγείτε λοιπόν, όταν στα επόμενα κεφάλαια παρουσιάσουμε τις αποδείξεις ότι η εγκαθίδρυση της Βασιλείας του Θεού έχει ήδη αρχίσει να ασκεί την εξουσία από το 1878 μ.Χ. και ότι η μάχη της μεγάλης ημέρας του Θεού του Παντοκράτορος (Αποκ. 16: 14) η οποία θα τελειώσει με την πλήρη ανατροπή της παρούσης διακυβέρνησης της γης, έχει ήδη αρχίσει». 2^ος Τόμος των Γραφικών Μελετών, σελ. 101, Αγγλική

Μερικοί από τους αναγνώστες των εκδόσεων της Σκοπιάς έγραψαν για να ρωτήσουν αν υπήρχε πιθανότητα λάθους στους υπολογισμούς. Η ακόλουθη δήλωση στο τεύχος της Σκοπιάς της Σιών 15 Ιουλίου 1894, επαναβεβαίωνε την ορθότητα των προβλέψεων:

«Δεν βρίσκουμε το λόγο ν’ αλλάξουμε τους αριθμούς — ούτε θα μπορούσαμε να τους αλλάξουμε. Πιστεύουμε ότι είναι χρονολογίες του Θεού — όχι δικές μας. Όμως, να έχετε κατά νου ότι το τέλος του 1914 δεν είναι η χρονολογία της έναρξης αλλά της λήξης του καιρού της θλίψης».

11. Παιχνίδι Απάτης

Σήμερα η Εταιρία Σκοπιά αποκρύπτει ή συγκαλύπτει αυτές τις προρρήσεις. Υποδεικνύει μόνο μερικές προειδοποιητικές δηλώσεις που τελικά ο Ρώσσελ άρχισε να διατυπώνει καθώς πλησίαζε το 1914. Σε μεταγενέστερες εκδόσεις των Γραφικών Μελετών οι χρονολογίες ή τροποποιήθηκαν ή απαλείφθηκαν. Σαν τον πηλό, τα γεγονότα παραποιήθηκαν και διαμορφώθηκαν έτσι που να ταιριάζουν στο χρόνο.

Σε μια σπάνια ομολογία, ο δεύτερος πρόεδρος της Εταιρίας Σκοπιά, έγραψε στον πρώτο τόμο ‘ΦΩΣ’ που εκδόθηκε το 1930, στη σελίδα 194:

«Όλοι απ’ τον λαό του Θεού απέβλεπαν στο 1914 με χαρούμενη προσδοκία. Όταν αυτός ο καιρός ήλθε και παρήλθε υπήρξε μεγάλη απογοήτευση, πικρία και πένθος, και ο λαός του Θεού κατηγορήθηκε πολύ. Γελοιοποιήθηκαν ιδιαίτερα από τον κλήρο και τους συμμάχους τους, που τους έδειξαν περιφρόνηση, επειδή είχαν πει τόσα πολλά για το 1914, για το τι θα συνέβαινε, και οι προφητείες τους δεν είχαν εκπληρωθεί».

Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι πολλοί Σπουδαστές των Γραφών στην προ του 1914 περίοδο, πούλησαν τα σπίτια τους και διευθέτησαν τις υποθέσεις τους με επίκεντρο αυτή τη χρονολογία. Οι Μάρτυρες θα έκαναν ακριβώς το ίδιο όταν οι ηγέτες τους τόλμησαν και πάλι να κάνουν απερίσκεπτα νέες προβλέψει για το τέλος του κόσμου το 1925 και το 1975.

Οι εκκεντρικές πεποιθήσεις και απόψεις του Ρώσσελ θα ήταν αστείες εάν δεν επρόκειτο για τις ζωές των ανθρώπων που εμπλέκονταν. Επιδοκίμασε μερικές κομπογιαννίτικες ιατρικές θεραπείες και τις διαφήμισε στη Σκοπιά — θεραπείες για την πνευμονία, τη γρίπη, τον τύφο, τον καρκίνο του δέρματος, οι οποίες δεν ήταν παρά αυθαίρετες ‘λαϊκές’ μέθοδοι ή σκέτος τσαρλατανισμός.

Ο Κάρολος ΤέΙζ Ρώσσελ άφησε μια κληρονομιά προφητικών θεωριών, ψευδοπροφητικής θεολογίας, ψευδοεπιστημονικών υποδείξεων με παραϊατρικά γιατροσόφια που συνεχίζεται μέχρι σήμερα από την οργάνωση της Σκοπιάς, η οποία πιστή στον ονειροπόλο ιδρυτή της εξακολουθεί να κάνει διαρκώς αλλαγές και διασκευές κατά πώς τη βολεύει κάθε φορά, χωρίς δογματική συνέπεια. Στη ζωή του, ο Ρώσσελ, αντιμετώπισε μηνύσεις, διαρκείς διαμάχες, ένα διαλυμένο γάμο και την αποτυχία όλων των προφητειών του. Στη διάρκεια της ζωής του έπαιξε πολλούς ρόλους, μερικοί από τους οποίους περιγράφηκαν από τους ακολούθους του — επιχειρηματίας, οραματιστής, συγγραφέας, δάσκαλος, ερμηνευτής της Βίβλου, λόγιος, ιστορικός, ιατρικός σύμβουλος, πάστορας και, πάνω απ’ όλα, προφήτης του Θεού.

Στις 31 Οκτωβρίου 1916, ενώ ταξίδευε με τραίνο επιστρέφοντας από μια περιοδεία ομιλιών στη Δυτική Ακτή, ο Ρώσσελ ήταν πολύ άρρωστος και ένιωσε ότι ο θάνατος ήταν πολύ κοντά. Έδωσε εντολή στους βοηθούς του να του φτιάξουν (από τα σεντόνια του κρεβατιού του) μια Ρωμαϊκή τήβεννο. Αφού φόρεσε την αυτοσχέδια τήβεννο και ημιθανής έκειτο στο κρεβάτι του, οι βοηθοί του προσκάλεσαν τον οδηγό και τον θυρωρό του Πούλμαν, και είπαν προς αυτούς: «Έλθετε να ίδητε πώς αποθνήσκει ένας μέγας άνθρωπος του Θεού». Λίγες μέρες αργότερα η μεγάλη ευλάβεια που είχαν οι Σπουδαστές της Γραφής προς τον Ρώσσελ αποτυπώθηκε σε μια ευχή και ευλογία που δόθηκε στην κηδεία του.

…όπως οι μαθητές της αρχαιότητας οι καρδιές μας καίγονταν εντός μας καθώς ακούγαμεν την ωραίαν ανάπτυξιν του Λόγου του Θεού. Και έτσι εμάθαμεν ότι καθήμεθα στους πόδες του Θεού, κι επίσης του μεγαλυτέρου Βιβλικού λογίου από τις ημέρες των αποστόλων…» Σκοπιά, ανατυπώσεις, σελ. 6009.

Μετάφραση Ν. Χ.