Τι μας νοιάζει τι είπε ο τάδε που ούτε η μάνα του δεν τον γνωρίζει, αιώνες μετά το γεγονός; Μπορούμε να βρούμε τις πηγές των γεγονότων; Και τι πρέπει να προσέξουμε;

Η προσοχή στις πηγές των συνομιλητών μας, είναι το σημαντικότερο μέρος μιας συζήτησης. Επειδή αυτές οι πηγές, είναι η βάση των όσων συζητούνται, και αναξιόπιστες πηγές, σημαίνει αναξιόπιστη επιχειρηματολογία!

Είναι πολλά τα επίπεδα σφάλματος που πρέπει να προσέξουμε, όταν ο συνομιλητής μας μας αραδιάζει κάποιες πληροφορίες. Ειδικά όταν πρόκειται για ζητήματα πίστεως και ζωής, από μια απροσεξία, κινδυνεύει ο αστήρικτος, να βρεθεί σε κάποιο ιδεολογικό σύστημα απάτης και απώλειας! Από μια τέτοια απροσεξία βρέθηκαν σε λάθος δρόμο οι περισσότεροι αιρετικοί! Γιατί η πονηρή και απατηλή χρήση των πηγών, είναι βασικό συστατικό των διανοητικών ιώσεων, που πλήττουν τους απρόσεκτους και τους άπειρους.

Όταν λοιπόν κάποιος ισχυρίζεται κάτι, ας προσέξουμε τα εξής επίπεδα χρήσης των πηγών του, ώστε να μην εξαπατηθούμε:

1. Ισχυρίζεται κάτι, του οποίου εμείς δεν έχουμε γνώση και εμπειρία, ή που νομίζουμε ότι τα πράγματα έχουν κάπως διαφορετικά, ή που πιθανόν να είναι διαφορετικά. Τι απόδειξη παρουσίασε γι' αυτό που ισχυρίζεται; Μήπως το λέει απλώς έτσι, σκέτο, χωρίς καμία στήριξη; Γιατί θα έπρεπε να δεχθούμε ότι αυτό που μας λέει είναι σωστό; Με ποιες αποδείξεις;

2. Εάν ισχυρίζεται ότι είναι ο ίδιος αυτόπτης μάρτυρας, ας σκεφθούμε: "Μήπως έχει λόγους να παρουσιάσει τα πράγματα διαφορετικά από ό,τι είναι πραγματικά;" Ας μην είμαστε κακόπιστοι, αλλά αν το θέμα είναι σοβαρό, και αν υπάρχει λόγος που θα μπορούσε να μας εξαπατήσει, ας κρατήσουμε κάποια αμφιβολία, μέχρι να διασταυρώσουμε τα γεγονότα.

3. Αυτό που μας λέει ως αυτόπτης μάρτυρας, είναι αυτό που είδε, ή αυτό ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΑΒΕ; Έχει μεγάλη διαφορά αυτό που βλέπουμε, από την ερμηνεία που δίνουμε σε αυτό που βλέπουμε! Εάν μας πει για παράδειγμα κάποιος ότι είδε τη γυναίκα μας να "φιλιέται" με έναν άνδρα, σκεφθείτε ότι θα μπορούσε να είναι κάποιος συγγενής της! Προσοχή λοιπόν στην ερμηνεία!

4. Τις περισσότερες φορές όμως σε μια συζήτηση, ο άλλος απλώς "δηλώνει κάτι". Δεν είναι αυτόπτης μάρτυρας ο ίδιος. Απλώς το δηλώνει. Με ποια απόδειξη; Ας του τη ζητήσουμε!

5. Τις περισσότερες φορές που κάποιος μας δηλώσει κάτι, και αυτό είναι "μπαρούφα", (π.χ. σαν αυτά τα παραμύθια που ισχυρίζονται οι Νεοπαγανιστές, ότι δήθεν οι Χριστιανοί δίωξαν τους αρχαίους Παγανιστές), μας το λέει κάπως έτσι γενικά και αόριστα: "Οι Χριστιανοί δίωξαν τους εθνικούς..." Μάλιστα, από τον τρόπο που μας το λέει, καταλαβαίνουμε συχνά τη σκοπιμότητά του: "οι Χριστιανοί ΚΑΤΕΣΦΑΞΑΝ τους εθνικούς..." Αλλά δεν μας λέει ούτε ποιος, ούτε πότε! Απλώς πετάει ένα "πυροτέχνημα" για δημιουργία εντυπώσεων, και εμείς έχει την απαίτηση να το πιστέψουμε, έτσι, επειδή το λέει αυτός! Και επειδή το πιστεύουν διάφοροι άλλοι αφελείς και κακοήθεις!

6. Όταν ο ισχυρισμός είναι ψευδής, και ζητήσουμε να μας πει με ΑΚΡΙΒΕΙΑ "πότε και ποιος", συχνά μεγάλο μέρος αυτών που πετάνε τέτοιου είδους ψευδή "πυροτεχνήματα", επαναλαμβάνουν το ίδιο, εξ ίσου αόριστα, ή μας λένε: "αυτό το ξέρει όλος ο κόσμος..." Τέτοιες απαντήσεις, είναι κλασικές απαντήσεις αμαθών ή ημιμαθών απατεώνων. Εξ ίσου συχνά όμως, απλώς ο άλλος μας "πετάει" ένα όνομα, πάλι έτσι αόριστα. Π.χ. στο χαρακτηριστικό παράδειγμα που χρησιμοποιήσαμε πιο πάνω, των απατεώνων του Νεοπαγανισμού, μας λέει για παράδειγμα: "ο φόνος της Υπατίας, που τη σκότωσε ο άγιος Κύριλλος". Εδώ μας δίνει όνομα, και μας μιλάει υποτίθεται συγκεκριμένα. Μόνο που και πάλι δεν μας αποδεικνύει τίποτα! Εδώ ρωτάμε: "Πώς ξέρουμε ότι την Υπατία τη σκότωσε ο άγιος Κύριλλος; Και για ποιο λόγο τη σκοτώσανε;" Φυσικά ένας τέτοιος συνομιλητής, ΠΟΤΕ δεν θα μας πει ότι η συγκεκριμένη δολοφονία ήταν ΠΟΛΙΤΙΚΗ και όχι θρησκευτικός διωγμός, και ότι δεν υπάρχει τίποτα που να ενοχοποιεί τον άγιο Κύριλλο!

7. Το επόμενο σκαλοπάτι εξαπάτησης τέτοιων συνομιλητών, είναι να μας παρουσιάσουν μια πηγή για τα όσα λένε. Μόνο που η πηγή αυτή, είναι κάποιος... σύγχρονος με αυτούς ομοϊδεάτης τους, που δεν είναι καθόλου πιο αξιόπιστος από τους ίδιους! Ίσως μας παραπέμψουν σε κάποιο κείμενο ενός από τους ηγέτες τους, λες και έχουμε κάποιο λόγο να τον θεωρήσουμε λιγότερο απατεώνα απ' αυτούς! Είτε δηλαδή μας πει το παραμύθι με την Υπατία ο ίδιος ο συνομιλητής μας, είτε ο... ομαδάρχης του, δεν υπάρχει διαφορά στην απάτη. Εμείς ζητάμε κάποιον πιο αξιόπιστο!

8. Ίσως λοιπόν, ο συνομιλητής μας, θέλοντας να μας αποδείξει την αλήθεια ενός ιστορικού γεγονότος που έγινε πριν από 1500 χρόνια (για παράδειγμα), μας υποδείξει έναν νομπελίστα... Φυσικό! Ή έναν... Παθολόγο! Ή έναν... Συνθέτη μουσικής που απλώς είναι διάσημος! Και που απλώς έκανε αναφορά στο ίδιο αστήρικτο γεγονός, ίσως σε κάποια συνέντευξη εφημερίδας ή καναλιού. Τώρα πλέον, το ερώτημα: "Τι σχέση έχουν όλοι αυτοί με το ΙΣΤΟΡΙΚΟ γεγονός που συζητάμε", δικαίως πρέπει να του το απευθύνουμε!

9. Ένα ακόμα βήμα εξαπάτησης λοιπόν, για πιο απαιτητικούς συζητητές, είναι να μας πει ο συνομιλητής μας, το όνομα κάποιου ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ, που ισχυρίζεται το ίδιο πράγμα. Βεβαίως ένας ιστορικός, είναι πολύ πιο αξιόπιστος από έναν ηγέτη του Νεοπαγανισμού, που κατηγορεί ασύστολα τους Χριστιανούς για ανύπαρκτους διωγμούς (κατά το παράδειγμα που επιλέξαμε). Μήπως όμως ο ιστορικός αυτός, απέχει πολλούς αιώνες από το γεγονός το οποίο μας ιστορεί; Μήπως δεν αναφέρει καθόλου ντοκουμέντα για τους ισχυρισμούς του, και απλώς ΕΡΜΗΝΕΥΕΙ τα γεγονότα κατά το δοκούν; Μήπως ο ιστορικός αυτός, τα αστήρικτα αυτά που λέει, τα λέει ως ΕΡΜΗΝΕΙΑ, χωρίς να τα πιστοποιεί από τις ίδιες τις αρχαίες πηγές; Και μήπως ο ιστορικός αυτός είναι προκατειλημμένος κατά του Χριστιανισμού; Μήπως (κατά σύμπτωσιν) τον λένε και Γίβωνα; Θέλει προσοχή! Το να λέει κάποιος ιστορικός, αιώνες μετά τα γεγονότα, μια ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑ, (όντας προκατειλημμένος), χωρίς να την τεκμηριώνει σε σύγχρονές της πηγές, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο! Πρέπει να εμμείνουμε να μας δοθούν σύγχρονες πηγές με το γεγονός που ισχυρίζεται ο συνομιλητής μας!

10. Προχωρώντας με τη βοήθεια του παραδείγματός μας περί των δήθεν διωγμών, ένα ακόμα επίπεδο εξαπάτησης σε σχέση με τις πηγές, ίσως ο συνομιλητής μας, μας αναφέρει ορισμένα ΑΡΧΑΙΑ ονόματα, που υποτίθεται ότι υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες του γεγονότος που ισχυρίζεται. ΠΡΟΣΟΧΗ! Μην εμπιστευθείτε τις αναφορές του χωρίς να τις διασταυρώσετε! Αν για παράδειγμα σας πει ότι ο αρχαίος ιστορικός "Πρίσκος", διέσωσε τη σφαγή που έκανε δήθεν ο Νικηφόρος Φωκάς εναντίον των Κρητικών... Παγανιστών τον... 10ο αιώνα μ.Χ., μην ψαρώσετε! Ανοίξτε μια εγκυκλοπαίδεια, για να δείτε αν υπάρχει πράγματι αρχαίος ιστορικός με τέτοιο όνομα, και αν έζησε πράγματι τότε που ισχυρίζεται ο συνομιλητής σας! Μην εμπιστευθείτε τα λόγια του, με το σκεπτικό: "αν ήταν ψέματα, δεν θα το έγραφε δημόσια". Κι αυτός σε αυτή τη σκέψη σας στηρίζεται για να σας ΕΞΑΠΑΤΗΣΕΙ! Μην εκπλαγείτε, αν δείτε ότι τέτοιος ιστορικός δεν υπήρξε ΠΟΤΕ, και ότι ολόκληρη αυτή η ιστορία βρίσκεται μόνο στη νοσηρή φαντασία των Νεοπαγανιστών! Αναζητήστε ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΠΗΓΕΣ! Όχι φανταστικούς ήρωες Νεοπαγανιστικής φαντασίας!

11. Το επόμενο επίπεδο εξαπάτησης, είναι να σας αναφέρει μία αρχαία πηγή που είναι μεν πραγματική, αλλά που απέχει πολλά χρόνια από τα γεγονότα, και αυτά που σας λέει, είναι αστήρικτα, είτε απλώς ΕΡΜΗΝΕΙΑ του αρχαίου αυτού προσώπου, και όχι τα ίδια τα γεγονότα! Για παράδειγμα, στο θέμα του φόνου της Υπατίας που αναφέραμε πιο πάνω, ίσως επικαλεσθεί ο συνομιλητής μας τον αρχαίο Παγανιστή Δαμάσκιο, που όντως κατηγόρησε τον άγιο Κύριλλο για τον φόνο της, αλλά ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΑΙΩΝΑ!!! Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος δεν ήταν σε θέση να κατηγορήσει κάποιον ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ, για γεγονότα που συνέβησαν τρεις γενιές πριν απ' αυτόν!

12. Ακόμα πιο πονηρό τέχνασμα, είναι το εξής: Για το ίδιο γεγονός (στο παράδειγμα του φόνου της Υπατίας), ίσως αναφέρουν τον Σωκράτη, που ήταν σύγχρονος των γεγονότων αυτών, και ήταν σε θέση να μαρτυρήσει για το γεγονός. Τότε όμως, ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΙ ΕΙΠΕ, και όχι τι λέει συνομιλητής σας ότι είπε! Αν προσέξετε, αυτό που λέει για τον άγιο Κύριλλο, είναι ότι ο φόνος αυτός που έγινε από φανατικούς Χριστιανούς, "ου μικρόν μώμον Κυρίλλω και τη Αλεξανδρέων εκκλησία ειργάσατο". Δεν λέει πουθενά ότι τη σκότωσε ο Κύριλλος! Λέει ότι ένας τέτοιος φόνος που έγινε από Χριστιανούς, ήταν μεγάλη ντροπή για την τοπική εκκλησία και τον επίσκοπό της! Και βεβαίως μελετώντας τα αίτια του φόνου, ο καθένας μπορεί να δει ότι ήταν ΠΟΛΙΤΙΚΟ έγκλημα, και όχι θρησκευτικός διωγμός, όπως μας τον παρουσιάζουν κάποιοι. Μάλιστα, αν προσέξουμε περισσότερο τα λόγια αυτά, βγάζουμε τα αντίθετα συμπεράσματα από αυτά που ισχυρίζεται ο συνομιλητής μας! Γιατί αν ο φόνος μιας γυναίκας ήταν "μεγάλη ντροπή για την τοπική Εκκλησία και τον επίσκοπό της", τότε πώς ισχυρίζονται ότι οι Χριστιανοί σκότωσαν τόσο κόσμο; Αν ήταν κάτι τόσο συνηθισμένο να σκοτώνουν ανθρώπους οι Χριστιανοί, τότε δεν θα έκανε τόση εντύπωση ο φόνος μιας γυναίκας στην Αλεξάνδρεια, και μάλιστα για πολιτικούς λόγους!

13. Συνήθως ο συνομιλητής μας, (όταν έχει τη φωλιά του λερωμένη), αναφερόμενος σε αρχαίες πηγές, ίσως να μας πει απλώς το όνομα του ιστορικού, αλλά ΑΠΟΦΕΥΓΕΙ να μας πει την εποχή και τα λεγόμενα του ιστορικού αυτού, μήπως και τον συγκρίνουμε, και εκτεθεί για την απάτη που ξεστομίζει. Ίσως για παράδειγμα να μας πει (ισχυριζόμενος τους δήθεν διωγμούς), ότι "ο Αμμιανός Μαρκελλίνος έγραψε για στρατόπεδα θανάτου στη Σκυθόπολη στα οποία οι Χριστιανοί δολοφονούσαν εθνικούς..." Αποφεύγει όμως να μας πει ΤΙ ΕΓΡΑΨΕ ο εν λόγω αρχαίος ιστορικός! Γιατί αν μας πει το ακριβές χωρίο, θα διαπιστώσουμε ότι τα περιβόητα αυτά στρατόπεδα δεν είχαν καμία σχέση με "θρησκευτικούς διωγμούς εθνικών", αλλά ήταν τόπος φυλάκισης υποδίκων πολιτικών κρατουμένων, που κατηγορούνταν ότι έκαναν μαύρη μαγεία ενάντια στον ΑΡΙΑΝΙΣΤΗ αυτοκράτορα, και μάλιστα εκεί "φιλοξενήθηκαν" και Χριστιανοί κρατούμενοι!

14. Κι όμως! Υπάρχει και άλλο σκαλοπάτι εξαπάτησης, σχετικά με τις πηγές! Ακόμα πιο "προχωρημένη" απάτη, είναι να χρησιμοποιείται ένα ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από κάποια αρχαία πηγή, χωρίς το συμφραζόμενο, για τη δημιουργία εντυπώσεων. Έτσι το νόημα αλλοιώνεται! Στο ανωτέρω παράδειγμα των δήθεν διωγμών, ίσως ο συνομιλητής μας, αναφερθεί στα λόγια του εθνικού Λιβάνιου, για τους "μελανοχίτωνες μοναχούς" της εποχής του, που κατέστρεφαν ναούς των αρχαίων Παγανιστών στην ύπαιθρο. Και αυτά θα μας τα πει, για να κατηγορήσει τον Μέγα Θεοδόσιο, για δήθεν διωγμούς κατά Εθνικών, για βίαιη εγκατάσταση του Χριστιανισμού. Βεβαίως, πράγματι μίλησε ο Λιβάνιος για τους "μελανοχίτωνες" και τις καταστροφές αυτές. Αν όμως ο αναγνώστης διαβάσει ΟΛΟΚΛΗΡΟ το κείμενο του Λιβάνιου, θα διαπιστώσει, ότι επρόκειτο για μια ΠΑΡΑΝΟΜΗ, ΣΠΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑΚΗ ομάδα φανατικών μοναχών, που έδρασε έτσι κατ' εξαίρεσιν στους τόσους αιώνες του Χριστιανισμού! Θα διαπιστώσει μάλιστα ο αναγνώστης, ότι ο Λιβάνιος ΕΠΑΙΝΕΙ τον Θεοδόσιο για την ελευθερία που απολάμβαναν οι Παγανιστές στην εποχή του! Με άλλα λόγια, συχνά όταν διαβάσουμε την ίδια την αρχαία πηγή, λέει πολύ διαφορετικά πράγματα από αυτά που ισχυρίζεται ο απατεώνας συνομιλητής μας. Το ίδιο μπορεί να γίνει όταν παραθέτει από Χριστιανικές πηγές, και κατακρεουργεί τα όσα λέχθηκαν, για να συκοφαντήσει τον ομιλητή. Δείτε τέτοια παραδείγματα από ανθρώπους της ίδιας (Παγανιστικής) ποιότητας, στο σχετικό μας άρθρο.

15. Υπάρχει βεβαίως και η περίπτωση, να είναι σωστή μεν η πηγή, χωρίς αλλοιώσεις το κείμενό της, αλλά να είναι ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΗ! Για παράδειγμα, είναι συχνό να αναφέρονται στον ιστορικό του Ιουστινιανού Προκόπιο, αυτοί που θέλουν να συκοφαντήσουν τον Ιουστινιανό και τη γυναίκα του, για τα "πιπεράτα" που έγραψε γι' αυτούς σε ΚΡΥΦΟ του σύγγραμμα. Όμως αυτό που αποκρύπτουν, είναι ότι Ο ΙΔΙΟΣ συγγραφέας, έγραψε και φανερό κείμενο, όπου ΕΚΘΕΙΑΖΕ τον Ιουστινιανό! Επίσης αποκρύπτουν τι έγραψαν άλλοι για τον Προκόπιο! Μια τέτοια πηγή, φυσικά είναι παντελώς αναξιόπιστη, και δεν μπορεί να γίνεται σοβαρή αναφορά σ' αυτήν.

16. Επίσης, μπορεί η πηγή να είναι μεν σωστή, αλλά να μην ανταποκρίνεται στα ΓΕΓΟΝΟΤΑ! Για παράδειγμα, στο ανωτέρω παράδειγμα των δήθεν διωγμών των ειδωλολατρών από Χριστιανούς, ίσως μας παραπέμψουν στη νομοθεσία του Ιουστινιανού, όπου διέτασσε διωγμούς Εθνικών. Από το να εκδοθεί όμως κάποιος νόμος με ΑΠΟΤΡΕΠΤΙΚΟ σκοπό, μέχρι την επιβολή του, υπάρχει τεράστια διαφορά! Γιατί αν μελετήσουμε τη νομοθεσία της αυτοκρατορίας την εποχή εκείνη, θα διαπιστώσουμε ότι απλώς ο Ιουστινιανός επανάλαβε τους ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ που είχαν γραφθεί κατά των Χριστιανών, (αυτή τη φορά με αποδέκτες τους ίδιους τους Εθνικούς), αλλά ΧΩΡΙΣ ΠΟΤΕ ΝΑ ΤΟΥΣ ΕΦΑΡΜΟΣΕΙ! Δεν αρκεί λοιπόν να γράφει κάτι μια πηγή, αλλά πρέπει να γίνει και διασταύρωση, αν αυτό εφαρμόσθηκε ποτέ!

17. Τέλος, θέλει προσοχή Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ της πηγής, γιατί ίσως η παραπομπή να είναι προς μια ΠΑΡΑΛΛΑΓΜΕΝΗ εκδοχή της πηγής, ΠΑΡΑΠΟΙΗΜΕΝΗ κατά το δοκούν! Τέτοια παραδείγματα μπορούμε να βρούμε κυρίως μεταξύ Προτεσταντικών αιρέσεων, όπως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, που έχουν γράψει ουσιαστικά μια δική τους "Αγία Γραφή", (τη ΜΝΚ), όπου έχουν αλλάξει όλα όσα δεν τους συμφέρουν από το κείμενο της Αγίας Γραφής. Θέλει λοιπόν προσοχή ακόμα και το κείμενο στο οποίο προστρέχουμε για να διαπιστώσουμε την αλήθεια των ισχυρισμών του συνομιλητή μας.

Τα παραπάνω 17 σκαλοπάτια εξαπάτησης σχετικά με τις πηγές, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΟΝΑ. Σίγουρα η εφευρετικότητα των απατεώνων είναι μεγάλη, και όλο και κάτι μας έχει διαφύγει. Αλλά πιστεύουμε ότι δώσαμε μερικά ενδεικτικά σημεία, που πρέπει όλοι μας να προσέχουμε σε μία συζήτηση, για να μη πέσουμε θύματα επιτήδειων, ή άλλων θυμάτων, που την πάτησαν πριν από εμάς, γιατί δεν ήξεραν να ελέγχουν τις πηγές του συνομιλητή τους.

Γ. Κ.