Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,

Η Ανάσταση τού Χριστού που εορτάζουμε αυτές τις ημέρες είναι ένα μεγάλο γεγονός και στην ιστορία και στην ζωή τής Εκκλησίας. Πανηγυρίζουμε το γεγονός τής Αναστάσεως κρατώντας αναμμένες λαμπάδες με τις οποίες φωτίζουμε το σκοτάδι τού περιβάλλοντος και ψάλλουμε τον θριαμβευτικό ύμνο: «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».

Η Ανάσταση, όμως, τού Χριστού δεν αποσυνδέεται από τον Σταυρό του, αφού και τα δύο, Σταυρός και Ανάσταση, είναι αλληλένδετα στην ζωή τού Χριστού και στην ζωή τών Χριστιανών. Αυτό το βλέπουμε εμφανέστατα στο μυστήριο τού Βαπτίσματος με το οποίο γινόμαστε μέλη τού Σώματος τού Χριστού.

Άλλωστε, η ημέρα τού Πάσχα συνδέθηκε από την αρχαία εποχή με το Βάπτισμα τών Κατηχουμένων. Οι Κατηχούμενοι προετοιμάζονταν περίπου τρία χρόνια, με κατήχηση και εξορκισμούς, και αυτά γίνονταν πιο εντατικά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή και στην συνέχεια γίνονταν οι ομαδικές βαπτίσεις το Μέγα Σάββατο. Έτσι, εισέρχονταν τα νέα μέλη τής Εκκλησίας στον Ναό με αναμμένες λαμπάδες και όλοι οι πιστοί με χαρά έψαλλαν: «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε, αλληλούϊα».

Το βάπτισμα είναι συμμετοχή τού ανθρώπου στον Σταυρό και την Ανάσταση τού Χριστού εμπειρικά και πραγματικά. Δεν πρόκειται για ένα εξωτερικό γεγονός, αλλά για την συμμετοχή τού ανθρώπου στον Σταυρό και την Ανάσταση τού Χριστού. Προηγήθηκε κατά την περίοδο τής Κατηχήσεως η σταύρωση τών παθών τών κατηχουμένων και ακολούθησε η εν Χριστώ ζωή, και αυτό και το Βάπτισμα είναι και χαρακτηρίζεται Πάσχα. Αυτό αναλύεται διεξοδικότερα και θεολογικότερα από τον Απόστολο Παύλο στην προς Ρωμαίους Επιστολή του, που διαβάζεται ως ανάγνωσμα κατά το μυστήριο τού Βαπτίσματος.

Ο Απόστολος Παύλος γράφει ότι οι Χριστιανοί δεν πρέπει να αμαρτάνουμε επειδή έχουμε πεθάνει με το Βάπτισμα για την αμαρτία, και γι' αυτό δεν πρέπει να ζούμε κάτω από την εξουσία της. Και συνεχίζει: «Ή αγνοείτε ότι όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν Ιησούν, εις τον θάνατον αυτού εβαπτίσθημεν; συνετάφημεν ουν αυτώ δια τού βαπτίσματος εις τον θάνατον, ίνα ώσπερ ηγέρθη Χριστός εκ νεκρών δια τής δόξης τού πατρός, ούτω και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν» (Ρωμ. στ΄, 1-4).

Ο Χριστιανός με το Βάπτισμα, με την όλη προετοιμασία που προηγήθηκε, συμμετέχει στον Σταυρό και την Ανάσταση τού Χριστού. Ο Χριστός στον Σταυρό ενίκησε την αμαρτία, τον διάβολο και τον θάνατο και δια τής Αναστάσεώς Του επιβεβαιώθηκε αυτό το γεγονός. Έτσι, με το Βάπτισμα συμμετέχουμε στον Σταυρό και την Ανάσταση τού Χριστού. Αφού γίναμε σύμφυτοι με τον θάνατο τού Χριστού, θα γίνουμε μέτοχοι και τής Αναστάσεώς του.

Αυτό φαίνεται από το ότι «ο παλαιός ημών άνθρωπος συνεσταυρώθη ίνα καταργηθή το σώμα τής αμαρτίας, τού μηκέτι δουλεύειν ημάς τη αμαρτία» (Ρωμ. στ΄, 6). Ο παλαιός άνθρωπος είναι τα πάθη και οι ενέργειές τους, που έχουν πεθάνει με την συμμετοχή μας στην ζωή τής μετανοίας, με την δύναμη τού Σταυρού τού Χριστού, και μετά το Βάπτισμα ζη ο νέος άνθρωπος, που συμμετέχει στην Ανάσταση τού Χριστού. Γι' αυτό και δεν νοείται στην χριστιανική ζωή Σταυρός χωρίς την Ανάσταση ούτε Ανάσταση χωρίς τον Σταυρό.

Και ο Απόστολος Παύλος καταλήγει: «Ει γαρ σύμφυτοι γεγόναμεν τω ομοιώματι τού θανάτου αυτού, αλλά και τής αναστάσεως εσόμεθα, τούτο γινώσκοντες, ότι ο παλαιός ημών άνθρωπος συνεσταυρώθη ίνα καταργηθή το σώμα τής αμαρτίας, τού μηκέτι δουλεύειν ημάς τη αμαρτία· ο γαρ αποθανών δεδικαίωται από τής αμαρτίας, ει δε απεθάνομεν συν Χριστώ, πιστεύομεν ότι και συζήσομεν αυτώ, ειδότες ότι Χριστός εγερθείς εκ νεκρών ουκέτι αποθνήσκει, θάνατος αυτού ουκέτι κυριεύει, ό γαρ απέθανε, τη αμαρτία απέθανεν εφάπαξ, ό δε ζη, ζη τω Θεώ. ούτω και υμείς λογίζεσθε εαυτούς νεκρούς μεν είναι τη αμαρτία, ζώντας δε τω Θέώ εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών» (Ρωμ. στ΄, 5-11).Η μετάφραση τού χωρίου αυτού είναι η εξής:

«Όπως ενταχθήκαμε οργανικά στο σώμα τού Χριστού, με το άγιο Βάπτισμα που είναι ομοίωμα τού σταυρικού του θανάτου, έτσι θα αναστηθούμε όπως αναστήθηκε και Εκείνος, γνωρίζοντας ότι ο παλαιός άνθρωπος σταυρώθηκε μαζί με τον Χριστό, για να καταργηθή το σώμα τής αμαρτίας, ώστε να μη δουλεύη ποτέ για την αμαρτία. Εκείνος που πέθανε (στο Βάπτισμα) έχει δικαιωθή (ελευθερωθή) από την αμαρτία. Εφ' όσον με το Βάπτισμα πεθάναμε μαζί με τον Χριστό, ως προς την αμαρτία, πιστεύουμε ότι θα ζήσουμε μαζί Του, γνωρίζοντας ότι ο Χριστός αναστηθείς εκ νεκρών, δεν θα πεθάνη πλέον ποτέ, ο θάνατος δεν έχει καμμιά κυριότητα επάνω Του. Αυτός που πέθανε, ως προς την αμαρτία απέθανε άπαξ διαπαντός και την ζωή που ζη, ζη εν τω Θεώ. Έτσι, και εσείς να θεωρήτε τους εαυτούς σας νεκρούς ως προς την αμαρτία, και ζωντανούς για τον Θεό εν Χριστώ Ιησού τού Κυρίου μας».

Η διδασκαλία αυτή τού Αποστόλου Παύλου δείχνει ότι η εν Χριστώ ζωή που ζούμε στην Εκκλησία, δεν είναι μια επιφανειακή συναισθηματική ζωή με σκέψεις, συναισθήματα και τυπικότητες, αλλά σταυροαναστάσιμη ζωή. Σταυρωνόμαστε συνεχώς για την αμαρτία και ανασταινόμαστε με την μετάνοια. Ο Απόστολος Παύλος αλλού γράφει: «Χριστώ συνεσταύρωμαι· ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός» (Γαλ. β΄, 20). Πώς θα ζήση μέσα μας ο Αναστημένος Χριστός, αν δεν πεθάνουμε ως προς την αμαρτία, αν δεν πεθαίνουμε καθημερινά, αν δεν σταυρώνουμε τα πάθη μας; Αυτά τα γεγονότα είναι εμπειρικά, πνευματικά και όχι εξωτερικά.

Αυτή είναι η ορθόδοξη εκκλησιαστική ζωή, γι' αυτό είναι σαφής η διδασκαλία τών Πατέρων ότι πρέπει να ζούμε «την πράξη και την θεωρία», δηλαδή την κάθαρση, τον φωτισμό και την θέωση, όπως το ψάλλουμε σε όλα τα τροπάρια τής Εκκλησίας. Αυτό είναι το Σταυροαναστάσιμο ήθος τής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Όταν βλέπουμε τον Σταυρό τού Χριστού και με τον Εσταυρωμένο, αμέσως συνειδητοποιούμε ότι πρέπει και εμείς να σταυρωθούμε ως προς τον παλαιό άνθρωπο, και αυτό γίνεται με την δύναμη τού Σταυρού, γι' αυτό ψάλλουμε: «Σταυρέ τού Χριστού σώσον ημάς τη δυνάμει σου». Μέσα από αυτήν την σταύρωση θα ζήσουμε την ανάστασή μας.

Η Αγία Τράπεζα, κατά τον άγιο Συμεών Θεσσαλονίκης, δηλώνει και «το μνήμα τού Χριστού» και «το δια τού πάθους μυστήριον». Και ο Χριστός στην Αγία Τράπεζα είναι «ως Θεός αναπαυόμενος ο σωτήρ» και «ως άνθρωπος θυόμενος» και έτσι «δια τούτο μέσον πάσι προκείμενος εις τε θεωρίαν και απόλαυσιν τών οικείων». Η Αγία Τράπεζα είναι και ο Γολγοθάς και ο Πανάγιος Τάφος. Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτόν ότι το λεγόμενον από μερικούς ότι οι δυτικοί Χριστιανοί υμνούν τον Σταυρό, ενώ οι Ορθόδοξοι υμνούν την Ανάσταση είναι εκτός πραγματικότητος, διότι συνδέεται ο Σταυρός με την Ανάσταση τού Χριστού. Όσο σταυρωνόμαστε κατά την αμαρτία, τόσο μυούμαστε στο μυστήριο τού Σταυρού και τής Αναστάσεως, διαφορετικά και τα δύο θα είναι άγνωστα μυστήρια για μάς.

Μέσα σε αυτήν την προοπτική πρέπει να εορτάζουμε το Πάσχα ως συμμετοχή μας στον Σταυρό και την Ανάσταση τού Χριστού, ως νέκρωση τών παθών και μεταμόρφωσή μας στην νέα ζωή.

Με θερμές αναστάσιμες ευχές και πατρική αγάπη

ο Μητροπολίτης

ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος