Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Αγία Γραφή

Πρέπει να δεχόμαστε μόνο την Αγία Γραφή; // Ο ρόλος των πατέρων στην ερμηνεία της Αγίας Γραφής // Η διάκριση Θείων και Θεοπνεύστων βιβλίων // Τα βιβλία τής Αγίας Γραφής // Διαβαθμίσεις των βιβλίων // O κανόνας τής Αγίας Γραφής // Η Θεοπνευστία τής Αγίας Γραφής // Ποιος εγγυάται τη Θεοπνευστία τής Αγίας Γραφής;

Είναι η Αγία Γραφή ο Λόγος του Θεού;

Απάντηση σε Προτεσταντικές παρανοήσεις

π. Γ. Δ. Μεταλληνού, τ. Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του Πανεπ. Αθηνών

 

Απομαγνητοφώνηση: Θ. Φ. Δ.

 

Πηγή: Απόσπασμα ομιλίας του π. Γ. Δ. Μεταλληνού, τ. Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του Πανεπ. Αθηνών, όπως αυτή έγινε στην Εκκλησία του Αγ. Αντύπα στο Γουδί, στις 1-11-07

Ηχητικό αρχείο σε MP3

 

Απάντηση του π. Γεωργίου στην Ερώτηση:

"Μπορούμε να αποκαλούμε την Αγ. Γραφή Λόγο του Θεού; Και αν ναι, εννοούμε το γράμμα η το περιεχόμενο του ευαγγελίου;"

 

Λοιπόν, το πρώτον: Ο δυτικός κόσμος , κυρίως η προτεσταντική πλευρά του δυτικού Χριστιανισμού, μας έμαθε με την απολυτοποίηση της φράσης "λόγος του Θεού". Το μάθαμε στα κατηχητικά , το πήραμε κ' εμείς και λέμε "Η Αγία Γραφή [είναι] ο Λόγος του Θεού".  Έμμεσα είναι ο λόγος του Θεού. Δηλαδή αυτό που λέει η Αγία Γραφή, ο Θεός το ορίζει. Αλλά αν μιλήσουμε με ακρίβεια  επιστημονική, οχι! Tο γράμμα της Αγίας Γραφής δεν είναι ο Λόγος του Θεού.

 

Διότι ο Θεός δεν ομιλεί καμιά γλώσσα, πρώτα απ' όλα. Ούτε Εβραϊκά. Το πρόβλημα ετέθη από τον Γρηγόριο Νύσσης. που συνεχίζει τον Κρατύλο του Πλάτωνος από πλευράς γλωσσολογικής. Ο Δεύτερος μεγάλος Έλληνας γλωσσολόγος είναι ο Γρηγόριος ο Νύσσης, στα έργα του κατά Ευνομίου. Δεν γράφει καμιά γλωσσολογία σαν τον Μπαμπινιώτη, αλλά , απαντά σε ερωτήματα γλωσσολογικά.

 

Επομένως λοιπόν, το πρόβλημα είναι το εξής: Το ότι δεν είναι η Γραφή, αυτή καθαυτή ως γράμμα , ως βιβλίο, "Λόγος του Θεού". [Αν το αποδεχτούμε αυτό] τότε την μεταβάλλουμε σε "Κοράνιο". Ο καημένος ο Μωάμεθ είπε ότι ο Θεός , δια του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, του έδωσε το Κοράνιο! Το πέταξε ο Αλλάχ από ψηλά (ευτυχώς που δεν πήρε κανένα κεφάλι..). Το ότι είναι τυπωμένο βιβλίο, ούτε καν να το πεις! Ξέρετε, έχει συνέπειες. Έχω πάει πολλές φορές και στο Ιράν και στο Ιράκ κτλ για συνέδρια και είμαστε πάντα προσεκτικοί. Όταν μιλούμε για την Τριαδικότητα του Θεού, σηκώνονται οι μεγάλοι Θεολόγοι τους (γιατί έχουν κ' αυτοί τους Θεολόγους τους..) και σου λέει "Παντρεύτηκε ο Θεός και έκανε γιό"; Το καταλαβαίνει ανθρωποπαθώς. Τι να του πεις τώρα; Δεν μπορείς να σκεφθείς; Του λες "όχι έτσι...". Γιατί με έβαλαν εμένα 2-3 φορές να τα αναλύσω, [και] λέω "Παναγία μου! Σε εμένα έτυχε να τους μιλήσω περί Αγίας Τριάδος;!". [Τα λέω αυτά] και λόγω της αμαρτωλότητάς μου και λόγω του ότι ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ , οι άνθρωποι. Έχουν άλλες "προσλαμβάνουσες παραστάσεις".

 

Λοιπόν, για να το ολοκληρώσω: Η Γραφή , αυτή καθαυτή, ως γράμμα, ως κείμενο, δεν είναι Λόγος του Θεού. [Αυτά] μας τα ανέλυσε ο παπαγιάννης ο Ρωμανίδης. Ξέρετε ο Ρωμανίδης (αιωνία του η μνήμη!) έφερε στην επιφάνεια την αγιοπατερική παράδοση. Δεν είναι ότι βρήκε δικά του [θεολογικά εφευρήματα] , γιατί όταν λένε "ε, είναι του Ρωμανίδη....", αμ δεν είναι του Ρωμανίδη! Είναι Παλαιά, Καινή Διαθήκη, Οικουμενικές σύνοδοι, οι Πατέρες και μητέρες της Εκκλησίας! Είναι η εμπειρία των Αγίων. Αυτό έκαμε ο παπαγιάννης ο Ρωμανίδης. Ηρθε και μας ταρακούνησε ,τα νερά που ήτανε λιμνάζοντα. Ετσι , λοιπόν, λέει ότι η Γραφή τι είναι; "λόγος περί του λόγου του Θεού". [Είναι] ιερό βιβλίο! Που καταλήγουμε όμως; Αυτό που λέγει ένας Άγιος της Εκκλησίας: [Ότι] εάν καούν αυτομάτως όλα τα βιβλία της Αγίας Γραφής (παλαιάς και καινής διαθήκης)  , ένας Άγιος θα [μπορέσει να] ξαναγράψει την Αγία Γραφή , εν Αγίω Πνεύματι. Είναι "φορέας" της Αγίας Γραφής, της Αποκαλύψεως του Θεού. Θα [μπορούσε να] ξαναγραφεί η Γραφή! Γι' αυτό λέμε πως η παραβολή του Ασώτου είναι το ευαγγέλιο του ευαγγελίου: Αν δεν είχε σωθεί τίποτε άλλο, μόνο η παραβολή του ασώτου, ξέρουμε ότι υπάρχει Θεός, γιατί υπάρχει, ο άνθρωπος [και] η σχέση του με τον Θεό, όλα τα μυστήρια της πίστεως λύνονται εκεί.

 

Ερώτηση από το ακροατήριο: "Μπορούμε να πούμε πως η Αγ. Γραφή είναι η αποκάλυψη της αγάπης του Θεού;"

 

Άφηστε τα τώρα τα συναισθηματικοηθικά [σχήματα λόγου], όχι ότι δεν το λέμε, αλλά δεν είναι η ώρα. Η Αγία γραφή (παλαιά και καινή διαθήκη) είναι λόγος περί του Λόγου του Θεού. Ποιος είναι ο "Λόγος του Θεού"; Είναι η αποκάλυψη. Η αυτοφανέρωση του Θεού. Επιστολή προς Εβραίους: "Πολυμερώς και πολυτρόπως.."[Εβρ. 1:1] με χίλιους τρόπους απεκαλύφθει ο Θεός , και στην Παλαιά Διαθήκη, μέσα στην κτίση ολόκληρη. Βλέπετε [πως] η κτίση σε βάζει να σκεφθείς ,αν έχεις λίγο λογική, πως όλα αυτά δεν είναι τυχαία. Οχι ότι η κτίση σου δίνει αποκάλυψη του Θεού [αλλά] σε κινεί προς την Χάρη του Θεού. Ο Απόστολος Παύλος τα λέει αυτά.

 

Απο την άλλη πλευρά , έχουμε την αποκάλυψη του Θεού, που κορυφώνεται στον Ιησού Χριστό. Που είναι η ένσαρκη Αλήθεια. Ο Χρυσόστομος και ο π. Πόποβιτς λένε "Η Eνσαρκος Παναλήθεια". Το πλήρωμα της Αλήθειας… "οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν".. είναι ο Χριστός. Στον Χριστό, [δηλαδη] εν τω Υιώ, κορυφώνεται η αποκάλυψη του Θεού. Αυτή η αποκάλυψη, είναι γεγονός που συμβαίνει , λαμβάνει χώρα, στην καρδιά του ανθρώπου. Την καθαρή "καρδία", και όχι στην διάνοια η στην φύση. Εδώ είναι η αρχή. Επειδή γράφονται σε αυτά τα κείμενα (που είναι υπέροχα!) τίθεται το θέμα του Αυγουστίνου, τα είπαμε [και] με αυτό το παιδί, τον μαθητή μου. ο Αυγουστίνος μη έχοντας τις εμπειρίες των Αγίων (εγώ τον τιμώ ως άγιο) και μη έχοντας γνώση των Πατέρων της Ανατολής, νομίζει ότι οι θεοφάνειες της Π.Δ. είναι φαινόμενα "γινόμενα και απογινόμενα". Αυτά [όμως] είναι τα φυσικά φαινόμενα. Δηλαδή: [Έστω πως] μελετάμε την αστραπή η την βροντή. Σε μία καταιγίδα ο Φρανκλίνος, ο αμερικάνος, μελέτησε την αστραπή  και την βροντή. [Τα φαινόμενα αυτά] έχουν αρχή και μετά έρχεται και η λιακάδα οπότε τελειώνουν όλα, βγαίνει και το ουράνιο τόξο. Αυτά είναι τα Φυσικά φαινόμενα, έχουν αρχή και τέλος. Η αποκάλυψη του Θεού δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος και λαμβάνει χώρα μέσα στην ανθρώπινη "καρδία". Οπότε ο προφήτης, ο απόστολος, ο άγιος που φθάνει στο ίδιο ύψος είναι μια ενιαία "inspiration" είναι μία ενιαία η "Θεοπνευστία" [της οποίας έχουν εμπειρία]. Όποιος φθάσει  στην θέωση , (μπορεί να είναι εγγονός του Αδάμ η μπορεί να είναι ο τελευταίος άνθρωπος που θα ζήσει στην Γη προ της δευτέρας παρουσίας) την ίδια Θέωση [θα έχει]. Είναι συμμετοχή στο γεγονός της Πεντηκοστής. Οποίος φθάσει λοιπόν στην Θέωση βλέπει τον Πατέρα, τον Υιο, το Αγιο Πνεύμα , βλέπει ότι ο Θεός έχει δύο Φύσεις, την Παναγία κτλ. Αυτά δεν είναι θέμα λογικής και δεν μπορείς να αναγκάσεις κανένα να το δεχτεί.

 

Προσέξτε όμως! Αυτό είναι το λάθος. Έρχεται ο άλλος, ο "βλάκας" και σου λέει "εν ονόματι της αστροφυσικής, εν ονόματι των μαθηματικών , τα αρνούμαι!". Όχι, μπουμπούνα. Διότι όταν εσύ έχεις τηλεσκόπιο και μελετάς άστρα που είναι χιλιάδες έτη φωτός μακριά από την Γη , μπορώ εγώ ο αδαής να σου πω "αυτά είναι όλα παραμύθια της χαλιμάς". Και [τότε] μου λες: "Ελα στο τηλεσκόπιο και θα τα δεις κ'εσύ!". Αν λοιπόν καθαρίσει κανείς το τηλεσκόπιο της καρδιάς (του παπαγιάννη είναι [το παράδειγμα], αιωνία του η μνήμη! θα είμασταν στραβοί χωρίς τον παπαρωμανίδη, συμπλήρωσε τον φλωρόφσκι και τον ολοκλήρωσε) [σου] θα δεις τα ίδια πράγματα. Ό,τι βλέπει ο Αβρααμ, ό,τι βλέπει ο Αγιος Σπυρίδων, ό,τι ο απόστολος παύλος και πέτρος θα τα δω κ'εγώ. Αλλα δεν θέλουμε να κοπιάσουμε. Εδώ είναι το πρόβλημα. Για να γίνω επιστήμονας , π.χ. "Νανόπουλος" που είναι μεγάλος αστροφυσικός , ότι και να λέει είναι μεγάλος ,ή π.χ. "Φωκάς" να' ναι καλά οι άνθρωποι,  πρέπει να σπουδάσω. Καμιά δεκαπενταριά η είκοσι χρόνια. Εδώ σου λέει "κάτσε και άρχισε δίπλα σε έναν καθηγητή που είναι ο Γέροντας , ο Πνευματικός [Πατέρας] που ξέρει την πορεία. Βέβαια πνευματικοί δεν ήμαστε εμείς, ε; Εμείς είμαστε τσαρλατάνοι. Πνευματικός [Πατέρας] είναι αυτός που έχει Αγιον Πνευμα "εν τη καρδία", ο άγιος δηλαδή. Εμείς είμαστε "της προσκολλήσεως". Δόξα τω Θεώ, έστω κ' έτσι! Διαφορετικά θα είσαστε πεθαμένοι, αν δεν είχατε κάποιον που μελετάει τους πατέρες και σας λέει "οι απόστολοι, οι προφήτες, οι Πατέρες αυτά λένε" . Αυτός είναι ο ρόλος ο δικός μας. Μπορεί να γίνω κ' εγώ "Αγιος Σπυρίδων". Προσέξτε! Ο Θεός να με συγχωρήσει , είναι βλασφημία να πω "εκείνοι ήσαν και κανείς άλλος!". Σήμερα έχουμε τον όσιο Δαυίδ της Ευβοίας. Ανάστημα πνευματικό! Συνεχίζει τον Μ. Βασίλειο, με έναν άλλο τρόπο αλλά «εν τω αυτώ πνεύματι, εν τω αυτώ νοϊ και εν τη αυτή εμπειρία».

 

Έτσι, λοιπόν, για να το κλείσω, όποιος φτάσει και γίνει αγιος, όποιος φτάσει δηλαδή στην Θέωση, βλέπει αμέσως αυτά που λέμε "αποκάλυψη του Θεού". Εμείς που είμαστε τυφλοί, πνευματικά , στηριζόμαστε σε αυτό που βλέπουν οι Άγιοι. Όπως ένας τυφλός. [Τα λέω αυτά] χωρίς να υποτιμώ κανέναν. Άλλο η διάνοια. Εγώ μιλώ τώρα για τυφλότητα πνευματική, ένας τυφλός μπορεί να είναι διάνοια. Ο Τυφλός όμως, [ακόμα] κ'αυτός που είναι διάνοια, όταν βγούμε σε κάποια περιοχή που δεν την ξέρει, στηρίζεται σ' εμένα. Και του λέω: "έχει σκαλιά εδώ... ανεβαίνουμε... κατεβαίνουμε". Είναι προσβλητικό; Έτσι μου λέει κ' εμένα η εσένα η του άλλου, ο απόστολος Πέτρος, ο απόστολος Παύλος , ο Μ. Βασίλειος, "εέει σκαλιά εδώ... ανέβα". Εμείς λοιπόν που είμαστε τυφλοί στηριζόμεθα στην εμπειρία των Αγίων που ζουν την αποκάλυψη του Θεού ως αυτοφανέρωση του Θεού. Λοιπόν, αυτή η αποκάλυψη είναι ο λόγος του Θεού, "εγένετο ρήμα θεού" (Λουκάς 3:2). Το "ρήμα θεού" τι σημαίνει; [είναι] ο λόγος του Θεού! Οι δυτικοί νομίζουν ότι πάει ο Θεός και ψυθιρίζει στο αυτί του ανθρώπου και έχουν στην εικόνα ένα πουλάκι, το Αγ. Πνεύμα, που ψυθιρίζει με το ράμφος του στο αυτί του Πέτρου, του Παύλου κτλ. Αυτό είναι η παρερμηνεία , το ανθρωποπαθές στοιχείο, που είναι η καταστροφή της Πνευματικότητας της Αγίας Γραφής.

 

Οποίος δεχτεί την αποκάλυψη, όλα αυτά τα ζει, και αυτός είναι ο λόγος του Θεού. Τώρα , από εκεί και πέρα, αναγκάζεται ο Προφήτης η ο απόστολος να πει κάποια πράγματα. Να, ο Παύλος στην Β' Προς Κορινθίους (12:2) λέει " οιδα ανθρωπον εν χριστω προ ετων δεκατεσσαρων ειτε εν σωματι ουκ οιδα ειτε εκτος του σωματος ουκ οιδα ο θεος οιδεν αρπαγεντα τον τοιουτον εως τριτου ουρανου". Χρησιμοποιεί την γλώσσα της εποχής. Του αλλάξανε τα φώτα! Και λέει παραφρονών κ' εγώ θα σας τα πω. Γιατί του λέγανε "δεν είσαι απόστολος, δεν είδες τον Χριστό!" [και τους απαντούσε] "Βρε τον είδα!". Γι' αυτό είπε τρεις φορές (πόσες θα το είπε! πεντακόσιες τρεις!) την εμπειρία του προς την Δαμασκό. Οπότε τους λέει "θέλετε να δείτε που έφτασα;". Και δεν λέει "εγώ" , λέει "οίδα άνθρωπον" γιατί ντρεπόταν να πει "εγώ". Αυτό το «εγώ» θα μας φάει, που λέει κ' ο Μακρυγιάννης. Η ιδιοτέλεια.

 

Έτσι, λοιπόν, ο Απόστ. Παύλος έχει αυτές τις εμπειρίες. Η εμπειρία καθαυτή , συμπερασματικά, είναι ο Λόγος του Θεού. "εγένετο ρήμα θεού", Λόγος Θεού. Η μετάδοση αυτής της εμπειρίας, όπως την διηγείται ο Άγιος. , είναι λόγος του Θεού από δεύτερο χέρι, Η καταγραφή αυτής της μαρτυρίας, όπως κάποιοι που τον άκουσαν τον Άγιο, είναι λόγος Θεού από τρίτο χέρι. Το περιγράφουν. π.χ. ο Μάρκος το κύρηγμα του Πέτρου, ο Λουκάς το κήρυγμα του Παύλου. Και εμείς στο πανεπιστήμιο που αυτά τα μελετάμε η εσείς που διαβάζετε έχουμε λόγον Θεού, από τέταρτο χέρι. Να λοιπόν γιατί, αυτό που μας λένε οι καημένοι οι Δυτικοί, είναι λόγος Θεού από τέταρτο χέρι.

 

Θυμάστε που σας έλεγα (να κλείσουμε με αυτό για τώρα) πως μου έλεγε ένας γερμανικής καταγωγής στην Αμερική, στο διάλογο μας με τους Λουθηρανούς, Ο καθηγητής Γκρόντελ, (μου έκανε και μάθημα ο καημένος να είναι καλά)  "Πάτερ Γεώργιε, μην ξεχνάτε πως είμαστε ναοί του Αγ. Πνεύματος". Μπήκα στο νόημα αμέσως και με πολύ αγάπη βεβαία, γιατί δεν φταίει ο άνθρωπος ,του είπα "από που το συνάγετε αυτό;". Μου λέει να, εδώ: Α' Κορινθίους, Β' Κορινθίους, "ναος θεου εστε και το πνεύμα του θεου οικει εν υμιν" . Του λέω «συγνώμη, επειδή το λέει εκεί, είμαστε ναοί του Θεού;» Μου λέει "είμαστε βαπτισμένοι, άρα..." . Του λέω, "με συγχωρείτε αν ο διάβολος το διαβάσει αυτό, είναι κ' αυτός ναός του Θεού;". Μου πιάνει το χέρι και μου λέει "αδελφέ Μεταλληνέ, σε καταλαβαίνω". Και κάτσαμε μία ώρα μετά και μιλούσαμε για το θέμα: Πότε [ο άνθρωπος] γίνεται ναός του Αγ. Πνεύματος. Και τα δέχθηκε. Όλα αυτά τα είχαν δεχθεί οι Λουθηρανοί! Άλλο που ήρθαν μετά... συγνώμη, πρέπει να ξέρουμε [πως] όλα αυτά εξαρτώνται από μασονικές δυνάμεις της Γενεύης. Και στο τέλος έβγαλαν Ρωμανίδη, εμένα, κάποιους άλλους κτλ που είχαμε διάλογο επί αυτών των πραγμάτων , κυρίως τον Ρωμανίδη και λέγανε παραμύθια της Χαλιμάς μεταξύ τους. Ο Γκέοργκ Κρετσμαρκ καθηγητής στο Μοναχο, ιστορικός,  το κατάλαβε. Και μία φορά , την τελευταία φορά που ήμουν και εγώ και ο Ρωμανίδης και άλλοι μαζί τους, λέει "Δυστυχώς δεν μας αφήνουν να συνεχίσουμε τον ωραίο διάλογο". Διότι πολλοί , ακόμα και λουθηρανοί, λέγανε "πάτε να μας κάνετε Ορθόδοξους". Και εμείς τους λέγαμε "Οχι Ορθοδόξους βρε παιδιά , Χριστιανούς, να σας κάνουμε εσάς και να γίνουμε κ' εμείς”. Ας σταθούμε εδώ και θα συνεχίσουμε την άλλη φορά.

 

Δημιουργία αρχείου: 26-11-2007.

Τελευταία μορφοποίηση: 10-8-2016.

ΕΠΑΝΩ