Το λάθος του Eυαγγελιστή Ματθαίου στο 27/κζ: 9

• 1. Η ένσταση στα όσα γράψαμε

• 2. Η δήθεν εξήγηση που δήθεν δίνει ο π. Ιωήλ

• 3. Περισσότερες θεωριολογίες για την κάλυψη του λάθους

• 4. Τι θα σήμαινε αν η Αγία Γραφή ήταν αλάθητη;

1. Η ένσταση στα όσα γράψαμε

Διατυπώνοντας την Ορθόδοξη θέση ότι ΜΟΝΟ οι Οικουμενικές Σύνοδοι είναι αλάθητες, και όχι η Αγία Γραφή, και καταγράφοντας σε άλλο μας άρθρο παραδείγματα για την Ορθόδοξη αυτή θέση, σε αντιπαράθεση με την Προτεσταντική, δεχθήκαμε κριτική από Ορθόδοξο (;) αναγνώστη, και μάλιστα δημόσια σε φόρουμ, αντί να μας επιστήσει την προσοχή σε αυτό που θεώρησε λάθος μας, (ώστε να το διορθώσουμε αν έχει δίκιο). Δυστυχώς (ή ευτυχώς) δεν είχε δίκιο, και για του λόγου το αληθές, ακολουθεί το παρόν άρθρο. Είχαμε  γράψει στο άρθρο μας περί δήθεν "αλαθήτου" της Αγίας Γραφής:

"Ας δούμε λοιπόν ένα ολοφάνερο λάθος, για να πιστοποιήσουμε αυτό ακριβώς: Ότι η Αγία Γραφή, από μόνη της, αν ερμηνεύεται ξέχωρα από την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας, δεν διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο βιβλίο, και περιέχει λάθη:

Γράφει ο Ματθαίος στο 27/κζ: 9: "Τότε επληρώθη το ρηθέν δια Ιερεμίου του προφήτου λέγοντος: Και έλαβον τα τριάκοντα αργύρια, την τιμήν του τετιμημένου ον ετιμήσαντο από υιών Ισραήλ"

Λοιπόν, ψάξτε όσο θέλετε τον Ιερεμία. Αυτό το εδάφιο δεν θα το βρείτε! Και ας γράφει ο Ματθαίος ότι το λέει ο Ιερεμίας. Πού είναι αυτό το εδάφιο; Βρίσκεται στον προφήτη Ζαχαρία! Γράφει ο Ζαχαρίας:

"και ερώ προς αυτούς: Ει καλόν ενώπιον υμών εστι, δότε στήσαντες τον μισθόν μου ή απείπασθε· και έστησαν τον μισθόν μου τριάκοντα αργυρούς" (Ζαχαρίας 11/ια: 12).

Είναι προφανές εδώ, ότι ο Ματθαίος έγραψε από μνήμης την προφητεία, και έκανε λάθος! Νόμιζε ότι την είχε διαβάσει στον Ιερεμία, αλλά την είχε διαβάσει στον Ζαχαρία! Συνεπώς, αυτά που έγραφε, δεν του τα υπαγόρευε ο Θεός. Δικά του ήταν! Δεν είναι δυνατόν ο Θεός να του υπαγόρευσε λάθος πληροφορία. Λέτε ο Θεός να μην ήξερε ποιος έγραψε την προφητεία στην πραγματικότητα; Όμως ο Θεός τον άφησε να κάνει αυτό το λάθος, για να είναι αυτό το λάθος σήμερα, ατράνταχτη απόδειξη, απέναντι στην αιρετική Προτεσταντική άποψη της αλάθητης Αγίας Γραφής!"

Τα παραπάνω που είχαμε γράψει, προφανώς δεν άρεσαν στον προτεσταντίζοντα αδελφό μας, ο οποίος έγραψε σε φόρουμ τα εξής:

"Έχει δίκιο η Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής; Προφανώς όχι. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος γνωρίζει τι γράφει. Κατά τον σχολιασμό του αειμνήστου πατρός Ιωήλ Γιαννακόπουλου γράφει για το επίμαχο σημείο: ΄΄Ο προφήτης Ιερεμίας υπαγορεύει την προφητεία στο μαθητή του Βαρούχ, όμως ο βασιλιάς Ιωακείμ καίει το χειρόγραφον και εκ νέου ξαναγράφεται, όμως το κείμενον των Ο΄ είναι βραχύτερον του Εβραϊκού και της Βουλγάτας κατά 2.700 λέξεις, ήτοι κατά το 1/8 ως υπολογίζει ο Graf ' ' Και καταλήγει ο μακαριστός: ' ' κατά Ε.Β. Δύναται να αποδοθεί εις φθοράν του κειμένου του Ιερεμίου ή εις άλλην τινά αιτίαν αγνώστου εις υμάς.΄΄ ".

Και σε επόμενο μήνυμά του, ο αδελφός μας αυτός, γράφει τα εξής; "Η ΟΟΔΕ δεν γνωρίζει αυτό που λέει ο Συναξαριστής; 28 Σεπτεμβρίου: Προφήτου Βαρούχ (1). Μάρτυρος Αλεξάνδρου.Μαρτύρων Αλφειού και Ζωσίμου. Ευσταθίου του Ρωμαίου και Καλλινίκου. Ηλιοδώρου, Μάρκου του ποιμένος, Νέωνος, Νίκωνος, Αλεξάνδρου. Οσίων Χαρίτωνος ομολογητού (†350). Αυξεντίου και Νεοφύτου του Εγκλείστου των εν Κύπρω.

(1) Ο προφήτης Βαρούχ ο Δίκαιος ήταν γιος του Νηρίου, αφοσιωμένος ακόλουθος και γραμματέας του προφήτη Ιερεμία. Ήταν φιλαλήθης και θαρραλέος. Ο Βαρούχ έγραψε με υπαγόρευση τού Ιερεμία, που ήταν φυλακισμένος, προφητείες, με την εντολή να τις διαβάσει στο λαό σε ημέρα νηστείας. Όταν ο βασιλιάς Ιωακείμ πληροφορήθηκε το γεγονός, έριξε τις προφητείες στη φωτιά. Οι προφητείες όμως εκείνες ξαναγράφτηκαν. Ο Βαρούχ φυλακίστηκε για την φιλαλήθη και θαρραλέα γλώσσα του. Ο Βαρούχ στο ομώνυμό του βιβλίο προλέγει καθαρά την ενανθρώπιση του Κυρίου Ιησού Χριστού."

Στα παραπάνω, άλλος Χριστιανός του ιδίου φόρουμ, πεπεισμένος για την ορθότητα των όσων γράφτηκαν από τον αδελφό μας, γράφει:

"ευχαριστώ για τη λύση του 'μυστηρίου' της άγνοιας του Ματθαίου, που κατά κάποιους Χριστιανούς Ορθόδοξους, δεν ήξερε που παν τα τέσσερα. Δογματική έρευνα να χαρώ. Να παρουσιάζουμε έναν από τους 12 αποστόλους σαν να μην ήξερε που παν τα τέσσερα, ΑΦΟΥ ΕΙΧΕ ΗΔΗ ΛΑΒΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΦΟΙΤΗΣΗ ΜΕ ΠΥΡΙΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ. Λες και ο Ματθαίος δεν είχε πρόχειρες τις προφητείες του Ιερεμία και του Ζαχαρία και δεν μπορούσε ακόμα και να ανοίξει το βιβλίο και να διαβάσει πριν γράψει τέτοιο χονδροειδές λάθος. Λες και η εκπλήρωση μιας τόσο σημαντικής Μεσσιανικής προφητείας μπροστά στα μάτια του ήταν κάτι το ρηχό και ανάλαφρο, και το να μπέρδευε το ποιος προφήτης είχε προφητεύσει για το 'πούλημα' του Μεσσία ήταν σαν να λέμε το είπε ο Μάκης ή ο Θέμος".

Με δυο λόγια, για τους αδελφούς μας αυτούς, το θέμα είναι λυμένο. Κατ' αυτούς, ο Ματθαίος σωστά το έγραψε, επειδή η προφητεία αυτή βρισκόταν στα κείμενα του Ιερεμία που κάηκαν, και που όταν ξαναγράφτηκαν δεν περιείχαν την προφητεία, η οποία δεν ξαναγράφτηκε στα νέα κείμενα, που ήταν λιγότερα κατά 1/8 (κατά τον αδελφό μας). Αλλά ο Ματθαίος το γνώριζε αυτό, και έτσι σωστά έγραψε περί μιας προφητείας, που δεν υπήρχε πλέον στα κείμενα. Μάλιστα, για να ισχυροποιήσει αυτή τη θεωρία του, λέει σε κάποιο μήνυμά του, ότι "ούτε ο Ζαχαρίας γράφει κάτι τέτοιο".

Εμείς φυσικά, καθώς σε πλήθος μελέτες μας  δίνουμε τις απαντήσεις σε υποτιθέμενα λάθη της Αγίας Γραφής, και δείχνουμε ότι ΔΕΝ είναι λάθη, δεν θα είχαμε κανένα λόγο να μην αποδεχθούμε κάτι τέτοιο, ΑΝ ήταν αλήθεια. Όμως, δεν είναι έτσι. Εδώ ο Ματθαίος, πράγματι κάνει λάθος. Είτε αυτό αρέσει σε κάποιους, είτε όχι. Και ως Χριστιανοί, οφείλουμε να λέμε την αλήθεια, και να μη προσπαθούμε να "μπαλώσουμε" τα πράγματα, όταν νομίζουμε ότι "θίγουν" αυτό που ΕΜΕΙΣ νομίζουμε ως αλάθητο (σε αντίθεση με το τι διδάσκει η Εκκλησία). Και θα δείξουμε στη συνέχεια πόσο λάθος κάνουν όλοι αυτοί οι Χριστιανοί, που νομίζουν ότι με αστήρικτες θεωρίες, "στηρίζουν" την Αγία Γραφή. Η Αγία Γραφή όχι μόνο δεν στηρίζεται με φανταστικές θεωρίες, αλλά στην πραγματικότητα ΒΛΑΠΤΕΤΑΙ με τέτοιες αλχημείες, όπως θα δείξουμε στη συνέχεια.

2. Η δήθεν εξήγηση που δήθεν δίνει ο π. Ιωήλ

Πράγματι, ο Ιωήλ Γιαννακόπουλος γράφει κάτι για το θέμα. ΟΧΙ όμως αυτά που ισχυρίζεται ο διαφωνών αδελφός μας! Για του λόγου το αληθές, ο Ιωήλ Γιαννακόπουλος στο σχολιασμό του εδαφίου, γράφει μόνο το εξής: "Δια την απόδοσιν του τεμαχίου τούτου υπό του Ματθαίου 27, 9 εις τον Ιερεμίαν ιδέ εισαγωγήν. Κατά το Ε. Β. δύναται να αποδοθή εις φθοράν του κειμένο του Ιερεμίου ή εις άλλην τινά αιτίαν άγνωστον εις ημάς".

Όσο και αν ερευνήσαμε την εισαγωγή και του σχολιολογίου του Ζαχαρία, και του Ιερεμία, ΠΟΥΘΕΝΑ δεν εντοπίσαμε να γράφει ο Ιωήλ Γιαννακόπουλος αυτά που ισχυρίζεται ο εν λόγω "υποστηρικτής" του "μη λάθους" του Ματθαίου. ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ, εντοπίσαμε σημεία που ΤΟΝ ΑΝΑΙΡΟΥΝ ρητά!

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:

Ο Ιωήλ Γιαννακόπουλος, γράφει ότι "ΔΥΝΑΤΑΙ" να αποδοθεί το λάθος του Ματθαίου, σε φθορά του κειμένου του Ιερεμία. Χωρίς να αναφέρει ΤΙΠΟΤΑ περί Βαρούχ και καψίματος του βιβλίου του Ιερεμία. Αυτά είναι ιδέα του αδελφού μας, που ΠΡΟΣΘΕΤΕΙ κατά βούλησιν, δικές του πρόχειρες ερμηνείες, στα λόγια του Ιωήλ Γιαννακόπουλου! Η "δυνητική φθορά" του κειμένου, δεν έχει καμία σχέση με το κάψιμο του βιβλίου του Ιερεμία, και ούτε καν κάνει υπόνοια για κάτι τέτοιο ο π. Ιωήλ. Αντιθέτως, ΟΥΤΕ Ο ΙΔΙΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΕΠΕΙΣΜΕΝΟΣ για το κατά πόσον είναι δυνατόν να εξηγηθεί το λάθος του Ματθαίου με αυτή την υπόθεση. Γι' αυτό τελειώνει με τα λόγια: "δύναται να αποδοθή εις φθοράν του κειμένο του Ιερεμίου ή εις άλλην τινά αιτίαν άγνωστον εις ημάς". Ο π. Ιωήλ δηλαδή, όχι μόνο δεν θεωρεί την "εξήγηση" της φθοράς ως επαρκή, αλλά με ειλικρίνεια παραδέχεται, ότι πιθανόν να είναι και άλλος ο λόγος της ασυμφωνίας του Ματθαίου με τα γεγονότα, που ο ίδιος ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ. Αντιθέτως όμως, ο αδελφός μας εκείνος, αφού βάζει στο στόμα του π. Ιωήλ λόγια που ποτέ δεν είπε, δηλώνει σίγουρος για τη λύση που περιγράφει, αν και ο ίδιος ο π. Ιωήλ, δηλώνει ότι ούτε ο ίδιος δεν είναι πεπεισμένος! Και μαζί, δηλώνει πεπεισμένος και ο άλλος Χριστιανός που διάβασε την ανωτέρω "εξήγηση", και μάλιστα, τόσο πεπεισμένος, ώστε μαζί οι δύο τους, να μέμφονται την ΟΟΔΕ, επειδή δήθεν "δεν γνωρίζουμε τα περί Βαρούχ και καψίματος του βιβλίου του Ιερεμία"!!!

Εμείς βεβαίως γνωρίζουμε τα γεγονότα του καψίματος. Όμως γνωρίζουμε επίσης, ότι τα γεγονότα αυτά, δεν έχουν την παραμικρή σχέση με το ζήτημα! Και αυτό το γνωρίζει πολύ καλά και ο π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος! Γι' αυτό στην εισαγωγή του σχολιολογίου του για τον Ιερεμία, γράφει ξεκάθαρα τα ζητήματα, τόσο καθαρά, που διαψεύδουν ευθέως τον αδελφό μας που μας κατηγορεί!

Συγκεκριμένα, ο π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος, στη σελίδα 23 της εισαγωγής του, γράφει αυτούσιο το εδάφιο του Ιερεμία ΜΓ (Μασ. ΛΣΤ) 32: "και έλαβε Βαρούχ χαρτίον έτερον και έγραψεν επ' αυτω από στόματος Ιερεμίου άπαντας τους λόγους του βιβλίου, ους κατέκαυσεν Ιωακείμ· και έτι προσετέθησαν αυτω λόγοι πλείονες ως ούτοι."

Σύμφωνα λοιπόν με την ίδια την Αγία Γραφή, τα όσα κάηκαν από τον Ιωακείμ, όχι μόνο ξαναγράφτηκαν "άπαντα" (ΟΛΑ), αλλά και προστέθηκαν πολύ περισσότερα!!! Και μόνο αυτό, διαψεύδει τον διαφωνούντα αδελφό μας, τόσο για το τι έγραψε ο π. Ιωήλ, όσο και για το τι γράφει η ίδια η Αγία Γραφή! Με άλλα λόγια, αν θελήσει να "δικαιολογήσει" το λάθος του Ματθαίου, με το επιχείρημα που χρησιμοποιεί, τότε ΒΓΑΖΕΙ ΛΑΘΟΣ ΤΟΝ ΙΕΡΕΜΙΑ!!! Για να καλύψει ένα λάθος, χρησιμοποιεί μια λανθασμένη δικαιολογία, που διαψεύδει όμως με τη σειρά της τον Ιερεμία! Και πάλι δηλαδή θα είχαμε λάθος στην Αγία Γραφή! Αυτά κάνει η προτεσταντική προκατάληψη και η προχειρότητα.

Πέραν των ανωτέρω, από τη "δικαιολογία" που βρήκε ο αδελφός μας αυτός για το λάθος του Ματθαίου, προδίδει πλήρη άγνοια για τα αρχαία κείμενα της Αγίας Γραφής. Γιατί μας μιλάει για τη διαφορά του 1/8ου του ενός κειμένου από το άλλο, αποδίδοντας προφανώς τη διαφορά αυτή, στα καμένα και στα μη καμένα κείμενα του Ιερεμία. Όμως η διαφορά αυτή των κειμένων, δεν έχει την παραμικρή σχέση με το κάψιμο και τον Βαρούχ. Ο ίδιος ο π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος (από τον οποίο προφανώς το διάβασε μεν, αλλά δεν το κατάλαβε ο αδελφός μας), γράφει πολύ καθαρά το εξής στη σελίδα 23: "Το σημερινόν κείμενον του Ιερεμίου έχομεν υπό δύο μορφάς. Εν τη μεταφράσει των Ο΄ και τω εβραϊκώ. Η διαφορά αυτών εν πρώτοις είναι ποσοτική, διότι το κείμενον των Ο΄ είναι βραχύτερον του Εβραϊκού και της Βουλγάτας κατά 2.700 λέξεις ήτοι κατά το 1/8 περίπου ως υπολογίζει ο Graf (Hastings, Dictionnary of the Bible)".

Η ποσοτική διαφορά λοιπόν, αναφέρεται στο Εβραϊκό και στο Ο΄, και ΟΧΙ στα προ και μετά του καψίματος κείμενα του Ιερεμία, όπως ισχυρίζεται ο αδελφός μας, αποδίδοντας αυτή την ανακρίβεια μάλιστα στον π. Ιωήλ Γιαννακόπουλο! Αυτό φυσικά ΔΕΝ δείχνει δόλο. Δείχνει όμως ΠΑΝΤΕΛΗ ΑΓΝΟΙΑ για τα κείμενα της Αγίας Γραφής! Γιατί τόσο το κείμενο των Ο'  όσο και το Εβραϊκό, υπάρχουν, και ΚΑΝΕΝΑ δεν έχει σχέση με τα προ του καψίματος γραπτά του Ιερεμία. Και κυρίως, ΚΑΝΕΝΑ από αυτά, δεν περιέχει την υποτιθέμενη προφητεία που αναφέρει ο Ματθαίος για τον Ιερεμία!

Τέλος, να πούμε, ότι ακόμα και αν αποδεχόμασταν ως πιθανή την εξήγηση που επιχειρεί ο π. Ιωήλ, ότι πιθανόν να έχουμε "φθορά" του κειμένου, και να μην διαθέτουμε σήμερα την προφητεία αυτή, θα είχαμε την εξής αντίφαση: Το κείμενο που έχουμε σήμερα, είναι ΠΑΝΟΜΟΙΟΤΥΠΟ με το κείμενο που είχε στη διάθεσή του και ο Ματθαίος. Οποιαδήποτε φθορά πιθανόν να έχει συμβεί, θα είχε συμβεί ΠΡΙΝ από την εποχή του Ματθαίου, όπως πολύ ωραία αναλύει ο π. Ιωήλ στην εισαγωγή του Ιερεμία την ιστορία των αρχαίων κειμένων. Συνεπώς, ο Ματθαίος, έχοντας το ΙΔΙΟ κείμενο με εμάς σήμερα, ποτέ δεν θα έλεγε για μια προφητεία η οποία ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΟΥΤΕ ΤΟΤΕ στον Ιερεμία!

Αλλά ας εξαντλήσουμε την καλοπιστία μας, και ας υποθέσουμε, ότι ο Ματθαίος, το γράφει αυτό βάσει Θείας αποκάλυψης, ότι "κάποτε" πριν από την εποχή του, υπήρχε μια τέτοια προφητεία στον Ιερεμία. Μα τι νόημα θα είχε αυτό; Αν οι αναγνώστες του Ματθαίου ΔΕΝ είχαν αυτή την προφητεία στο δικό τους βιβλίο του Ιερεμία, ώστε να την ελέγξουν, δεν θα είχε νόημα καν να την αναφέρει. Στην περίπτωση αυτή, θα έπρεπε να γράψει ξεκάθαρα, ότι πρόκειται για προφητεία που χάθηκε, ώστε να μην ψάχνουν οι καημένοι αναγνώστες του σε όλον τον Ιερεμία, για να βρουν μια προφητεία που είχε χαθεί από αιώνες! Δηλαδή άκυρη αυτή η θεωρία.

Δεν έχει όμως νόημα να συνεχίσουμε και στις υπόλοιπες ανακρίβειες που αναφέρθηκαν από τον αδελφό μας αυτόν, γιατί πιστεύουμε ότι έχει ήδη γίνει κατανοητό, ότι ο π. Ιωήλ, γράφει απλώς μια ΠΙΘΑΝΟΛΟΓΙΑ, έτσι αόριστα, την οποία ούτε ο ίδιος δείχνει να πιστεύει, γι' αυτό δηλώνει με συνέπεια ότι "δεν γνωρίζει". Όμως κάποιοι αναγνώστες του, αντιθέτως πείσθηκαν από πράγματα που ποτέ δεν έγραψε εκείνος, και πείσθηκαν τόσο πολύ, που μέμφονται την ΟΟΔΕ, επειδή δήθεν δεν... γνωρίζαμε τι έγραψε ο π. Ιωήλ και γράψαμε προχειρότητες που θίγουν τον Ευαγγελιστή!

3. Περισσότερες θεωριολογίες για την κάλυψη του λάθους

Φυσικά, είναι καθήκον κάθε Χριστιανού, να εξαντλήσει τις πιθανότητες, πριν αποφανθεί ότι κάποιος συγγραφέας της Αγίας Γραφής έγραψε ένα λάθος. Αυτό κάνει και ο Τρεμπέλας στο δικό του σχολιολόγιο, αναφέροντας διάφορες πιθανολογίες που κατά καιρούς διατυπώθηκαν, για να καλύψουν το λάθος αυτό.

Ο Τρεμπέλας λοιπόν, για το εν λόγω λάθος του Ματθαίου, γράφει τα εξής:

"΄΄Εν τη αναγινωσκομένη βίβλω του Ιερεμίου τούτο ου γέγραπται΄΄ (Ζηγαβηνός)". Η παράθεσις προδήλως εκ του Ζαχαρία 11/ια: 12. Προταθείσαι λύσεις:

1. Υπεστήριξάν τινες παλαιότεροι κατά τον Αυγουστίνον, ότι ουχί πάντες οι κώδικες των ευαγγελίων έχουσι το ρηθέν: ΄΄δια Ιερεμίου του προφήτου΄΄, αλλά μόνον: ΄΄δια του προφήτου΄΄. Ο Αυγουστίνος όμως δεν αποδέχεται τούτο, διότι εις τους πλείονας των κωδίκων υπήρχε.

2. ΄΄Εν τη αποκρύφω βίβλω του Ιερεμίου ιστόρηται΄΄ τούτο (Ζηγαβηνός, Ωριγένης). Η παράθεσις δηλαδή γίνεται κατ' απόκρυφον σύγγραμμα επ' ονόματι του Ιερεμίου φερόμενον (S). Οι συντηρητικώτερον κρίνοντες δεν ευρίσκουσιν ορθόν το να παραθέτη ο θεόπνευστος συγγραφεύς εκ αποκρύφου πηγής (L).

3. Άλλοι εισηγούνται, ότι η παράθεσις εγένετο εξ απολεσθέντος συγγράμματος του Ιερεμίου ή εκ των εν τη παραδόσει σωζομένων λόγων αυτού. Άλλοι ότι το δεύτερον μέρος του βιβλίου του Ζαχαρίου ήτο κατ' αρχάς ανώνυμον και απεδίδετο υπό τινων εις τον Ιερεμίαν κλπ (p).

Η πιθανοτέρα εκδοχή: Και ο Ιερεμίας (39/λθ: 7-10: "κτήσαι σεαυτώ τον αγρόν μου... και έστησα το αργύριον εν ζυγώ" και εν 18/ιη: 2: "ανάστηθι και κατάβηθι εις οίκον του κεραμέως και εκεί ακούση τους λόγους μου") ποιείται λόγον περί αγοράς αγρού και περί καταβολής αργυρίου και περί οίκου κεραμέως και ο ιερός ευαγγελιστής την εκ του Ζαχαρίου παράθεσιν συνεδύασε προς τας ανωτέρω ρήσεις του Ιερεμίου. Πρόκειται περί ελευθέρας αποδόσεως τού εβραϊκού πρωτοτύπου παρουσιαζούσης διαφοράς προς τους Ο'...".

Και ο Τρεμπέλας, συνεχίζει για να δείξει την ταύτιση των λόγων του Ματθαίου, με το χωρίο ΤΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑ και ΟΧΙ του Ιερεμία!!! Γιατί μπορεί ο Ιερεμίας να μιλάει για "αγρούς" και για "κεραμέα", αλλά για τα 30 αργύρια, μιλάει ο Ζαχαρίας, και από αυτόν κυρίως παραθέτει ο Ματθαίος, κάτι που είναι φανερό σε όποιον θέλει να δει την αλήθεια.

Μια άλλη πρόταση είναι ότι δήθεν ο Ματθαίος παρέθεσε από προφορική παράδοση τού Ιερεμία. Αλλά κάτι τέτοιο επίσης δεν ευσταθεί, για τους εξής λόγους:

α) αν υπήρχε μια τέτοια προφορική παράδοση, θα είχε συμπεριληφθεί ήδη στο βιβλίο τού Ιερεμία μαζί με τις υπόλοιπες προφητείες του, όπως συμπληρώθηκαν προφητείες πολύ αργότερα, στο βιβλίο τού Ζαχαρία.

β) Αφού ΕΧΟΥΜΕ ΗΔΗ γνωστή την προφητεία από την οποία παραθέτει ο Ματθαίος, και αυτή είναι γνωστό ότι βρίσκεται στον Ζαχαρία, είναι κουτό να την αναζητάμε αλλού. Είναι σαν να έχουμε βρει το "πτώμα" και να το ψάχνουμε ακόμα αλλού! Για παράδειγμα, η άλλη προφητεία τού Ματθαίου: "Ναζωραίος κληθήσεται" που δεν υπάρχει γραμμένη κάπου, δικαίως αναζητάται στην προφορική παράδοση. Αυτή όμως που εξετάζουμε εδώ, ήδη είναι γνωστό πού υπάρχει, και υπάρχει στον Ζαχαρία!

γ) Αφού η απλούστερη εξήγηση είναι αυτή ακριβώς, ότι ο Ματθαίος συνένωσε δύο διαφορετικές προφητείες, και έγραφε "ελευθέρως" το Ευαγγέλιο, γιατί πρέπει να αναζητούμε λύση σε "άγνωστα", "αστήρικτα" και "ύποπτα" στοιχεία παράδοσης, αφού είμαστε Ορθόδοξοι, και δεν έχουμε πρόβλημα με την επί λέξει ακρίβεια τής Αγίας Γραφής;

Η εμμονή σε τέτοιες τραβηγμένες και άνευ ουσίας λύσεις, μαρτυράει μόνο Προτεσταντίζουσα νοοτροπία, αν όχι χειρότερες εμμονές.

Γι' αυτό και τόσο ο Π. Τρεμπέλας όπως είδαμε, όσο και ο Γ. Γαλίτης όπως θα δούμε, τονίζουν την "ελευθέρα" χρήση τού χωρίου από τον Ματθαίο:

"Ο Ματθαίος αποδίδει τουτο [το χωρίο] λίαν ελευθέρως. Το συνήθως λεγόμενον, ότι το χωρίον δεν είναι του Ιερεμίου, αλλά του Ζαχαρίου, είναι εν μέρει μόνον αληθές. Όντως, μετά του Ζαχαρίου έχει κοινόν το χωρίον μόνον τους 'τριάκοντα αργυρούς', ους 'ενέβαλον εις τον οίκον κυρίου εις το χωνευτήριον'. Εξ ετέρου και ο Ιερεμίας δεν είναι ξένος προς το χωρίον, ως προφητεύων 'αγρόν', 'αργύριον', προσέτι δε και τον 'οίκον του κεραμέως'. Παρά Ζαχαρία ελλείπει οιαδήποτε αναφορά, εις τον υπό του Ματθαίου σημειούμενον 'αγρόν του κεραμέως', άρα, όσον αφορά εις την φράσιν ταύτην τουλάχιστον, πρόκειται αναμφισβητήτως περί άναφορας εις τον Ιερεμίαν. Η αναφορά αύτη, εν συνδυασμώ προς την υπό του Ματθαίου ελευθέραν απόδοσιν του χωρίου και τα παράλληλα στοιχεία των δύο προφητειών, οδηγεί, πιθανώς, εις την λύσιν του προβλήματος, εάν δεχθώμεν, προσέτι, ότι ο Ματθαίος θεωρεί σπουδαιοτέραν της προφητείας του Ζαχαρίου την του Ιερεμίου, εν ή βλέπει περιεχομένην και την του πρώτου" (αξίζει να σημειωθεί ότι στον Ζαχαρία "πέρα από μερικές αναφορές, δεν αποδίδεται ποτέ κάποιο εδάφιο της Κ.Δ.")". (Γαλίτης Γεώργιος, Τα ερμηνευτικα προβλήματα των εν τη Κ. Διαθήκη, παραλλήλων διηγήσεων περί του τέλους του Ιούδα, περιοδ. "Θεολογία", τόμ. 36 (1965), σελ. 446.).

Το γεγονός είναι, ότι είτε θέλει κάποιος να πείθει τον εαυτό του ότι ο Ματθαίος δεν έκανε λάθος, είτε θέλει να δεχθεί την αλήθεια, ο Ματθαίος, έκανε ΠΑΡΑΦΡΑΣΗ των λόγων του Ζαχαρία, και τους συνδύασε με λόγους του Ιερεμία, αποδίδοντάς τους σε αυτόν. Γιατί στη σκέψη του, είχε το νόημα, και όχι την ακρίβεια των εδαφίων, και τα έγραψε αυτά από μνήμης. Γι' αυτό και δεν χρησιμοποίησε ακριβώς κανένα από τα προαναφερθέντα εδάφια, ούτε του Ιερεμία, ούτε του Ζαχαρία. Γιατί ΔΕΝ ΑΝΟΙΞΕ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ για να αντιγράψει, αλλά τα έγραψε από μνήμης. Και έτσι έκανε μεν το λάθος να αποδώσει στον Ιερεμία εκ παραδρομής την προφητεία με τα 30 αργύρια (ενώ ήταν του Ζαχαρία).

Έτσι επίσης, απαντάται και το ερώτημα που έκανε και ο δεύτερος Χριστιανός, πειθόμενος από το "επιχείρημα" του πρώτου, περί "μη λάθους" του Ματθαίου. Γιατί μας ρώτησε: "Λες και ο Ματθαίος δεν είχε πρόχειρες τις προφητείες του Ιερεμία και του Ζαχαρία και δεν μπορούσε ακόμα και να ανοίξει το βιβλίο και να διαβάσει πριν γράψει τέτοιο χονδροειδές λάθος. Λες και η εκπλήρωση μιας τόσο σημαντικής Μεσσιανικής προφητείας μπροστά στα μάτια του ήταν κάτι το ρηχό και ανάλαφρο, και το να μπέρδευε το ποιος προφήτης είχε προφητεύσει για το 'πούλημα' του Μεσσία ήταν σαν να λέμε το είπε ο Μάκης ή ο Θέμος". Η απάντηση είναι ότι, είτε είχε πρόχειρες τις προφητείες, είτε όχι, ΔΕΝ τις άνοιξε, αλλά προτίμησε από μνήμης να κάνει σύντημηση των λεγομένων, όπως τα θυμόταν νοηματικά. Και αφού έγραψε από μνήμης, ήταν φυσικό να μη θυμάται ακριβώς πού και πώς τις είχε διαβάσει. Γιατί αυτό που είχε σημασία για τον Ματθαίο, ήταν Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ, και όχι ΤΟ ΠΟΙΟΣ. Κοιτούσε το  φεγγάρι, και όχι το δάχτυλο, όπως κάνουν μερικοί σήμερα. Αυτό που ενδιέφερε τον Ματθαίο (και το Άγιο Πνεύμα που τον άφησε να κάνει το λάθος), δεν ήταν ποιος έγραψε την προφητεία, αλλά αυτή καθεαυτή η προφητεία.

Και αν θέλετε, η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΟΥ θέση, είναι ότι βεβαίως επίτηδες το Άγιο Πνεύμα τον άφησε να κάνει αυτό το λάθος, για να μπορούμε σήμερα να αποδεικνύουμε εμείς οι Χριστιανοί στους Προτεστάντες, ότι αλάθητο στην Αγία Γραφή δεν υπάρχει, πέραν από τα θέματα σωτηρίας. Και να διορθώνουν τις προτεσταντικές τους θέσεις μερικοί επηρεασμένοι Ορθόδοξοι, που βλέπουν την Αγία Γραφή υπό τύπον Κορανίου ως "καταστατικό πίστης".

4. Τι θα σήμαινε αν η Αγία Γραφή ήταν αλάθητη;

Τέλος, ας δώσουμε μια απάντηση σε όποιον αναρωτιέται, "γιατί εμμένουμε στο ότι η Αγία Γραφή έχει λάθη;" Γιατί σίγουρα σε μερικούς που βλέπουν τα πράγματα εντελώς επιφανειακά, (και Προτεσταντικά), φαίνεται τουλάχιστον ΠΑΡΑΞΕΝΟ, να προσπαθούν Χριστιανοί να αποδείξουν ότι κάποια λάθη, είναι πράγματι λάθη, και να μην προσπαθούν "να τα μπαλώσουν" με κάθε τρόπο, όπως κάνει ο εν λόγω αδελφός μας.

Και πριν απαντήσουμε σε αυτό, ξεκαθαρίζουμε για όποιον δεν έχει διαβάσει επαρκώς την ιστοσελίδα μας, ότι εμείς την Αγία Γραφή τη δεχόμαστε ως Θεόπνευστη, και φυσικά ξεκαθαρίζουμε ότι το Άγιο Πνεύμα ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΛΑΘΗ, αλλά ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ να γίνονται και λάθη, σε σημεία χωρίς σωτηριολογικό περιεχόμενο.

Απαντούμε λοιπόν, ότι ο πρώτος (αλλά λιγότερο σημαντικός) λόγος που εμμένουμε, και που δεν καταφεύγουμε σε προχειρότητες συγκάλυψης, είναι η αγάπη μας για την ευθύτητα και την αλήθεια.

Ο δεύτερος (αλλά και σημαντικότερος) λόγος που μας κάνει να μη συγκαλύπτουμε τα λάθη αυτά, είναι ότι αυτά τα λάθη, είναι η σημαντικότερη απόδειξη, που ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ την Ορθόδοξη αντίληψη περί Αγίας Γραφής! Και επιτρέψτε μας παρακαλούμε να το εξηγήσουμε αυτό λεπτομερώς, σε όλους όσους δεν έχουν διεισδύσει βαθύτερα στο ζήτημα:

Όταν λέμε ότι "η Αγία Γραφή είναι Θεόπνευστη", οι άνθρωποι αυτοί που τη θέλουν "αλάθητη", δεν έχουν κατανοήσει ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Θεόπνευστη. Επ' αυτού, έχουμε ήδη δημοσιεύσει εκτενές άρθρο, το οποίο αγνοούν. Για τις ανάγκες αυτού του άρθρου, θα επαναλάβουμε κάποια πράγματα:

Διαφορά Θειότητας και Θεοπνευστίας:

Η διάκριση μεταξύ "Θείων" και "Θεοπνεύστων" βιβλίων, όπως αυτή διατυπώνεται σαφώς σε πιο πρόσφατους αιώνες, φαίνεται από τις παρακάτω παρατηρήσεις του Αγ. Νικοδήμου του Αγιορείτη (1749-1809). Αυτός κάνοντας διάκριση μεταξύ Αγ. Γραφής και ιερών κανόνων, λέει ότι οι τελευταίοι έχουν γραφτεί "κατ' επιστασίαν Θεού, ου κατ' έμπνευσιν". "Δι' ό ουδέ θεόπνευστοι Γραφαί αυτοί ονομάζονται". Ονομάζονται όμως "Θείοι". Και πιο κάτω λέει: "διακρίνουσι οι Θεολόγοι" μεταξύ Αποκαλύψεως, Εμπνεύσεως και φωτισμού, δηλαδή ελλάμψεως και επιστασίας, δια της οποίας διαφυλάττεται ο γράφων "από κάθε απάτην ή σφάλμα". Προσθέτει μάλιστα, ότι και παλαιότεροι εκκλησιαστικοί άνδρες "λέγουσιν ότι τα μεν μυστηριώδη και κυριώτερα των Γραφών και εξ εμπνεύσεως του Πνεύματος εχαράχθησαν, τα δε ιστορικά με επιστασίαν αυτού μόνην". ("Πηδάλιον", σελ. 112, 113 υποσημείωση).

Ο Άγιος Νικόδημος λέει για τη διαφορά αυτή στο ίδιο μέρος: "η διαφορά οπού είναι ανάμεσα εις τας δύω δόξας αυτάς, ολίγη είναι και παραμικρά. και αι δύω γαρ δόξαι τα κυριότερα της Γραφής φρονούσιν, ότι υπό Πνεύματος ενεπνεύσθησαν και υπηγορεύθησαν, και ότι παρόν εις τους ιερούς συγγραφείς το Πνεύμα, δεν αφήκεν αυτούς εις κανένα να πλανηθούν".

Με άλλα λόγια, υπάρχει διάκριση στην Ορθόδοξη Θεολογία, μεταξύ "Θεοπνευστίας" και "Θειότητας" ή "Επιστασίας" του Αγίου Πνεύματος.

Υπάρχει πληρότητα Θεοπνευστίας;

Επίσης, "Θεόπνευστο κείμενο", δεν είναι ΟΛΟΚΛΗΡΟ το κείμενο που αποκαλύφθηκε άμεσα από τον Θεό, αλλά το κείμενο εκείνο που ΠΕΡΙΕΧΕΙ Θεία αποκάλυψη. Το ίδιο εκείνο κείμενο, θα μπορούσε να ΠΕΡΙΕΧΕΙ τμήματα που να είναι Θεία, αλλά όχι Θεόπνευστα. Και παρακαλούμε τους αναγνώστες να μελετήσουν το σχετικό μας άρθρο, για του λόγου το αληθές, ώστε να πεισθούν (αν δεν το γνωρίζουν), ότι αυτή είναι η Ορθόδοξη θέση επί του θέματος. Η θέση εκείνη που νομίζει ότι "Θεόπνευστο" κείμενο είναι το αλάθητο, και ΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ εμπνευσμένο κείμενο, είναι ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΚΗ.

Την Ορθόδοξη θέση περί Θεοπνευστίας ως προς αυτό, την διατυπώνει πολύ ωραία ο Ζήκος Ρώσης, όπως αυτός παρατίθεται μεταξύ άλλων, στο βιβλίο του αν. καθηγητού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτη Ι. Μπούμη, δ. Θ., με τίτλο: "Οι κανόνες τής Εκκλησίας περί τού Κανόνος τής Αγ. Γραφής". (Αθήνα 1986):

""Θεοπνευστία της αγίας Γραφής καλείται η κατά την συγγραφήν αυτής εις τους ιερούς συγγραφείς μετάδοσις θείων αληθειών και επιστασία του αγίου Πνεύματος προς ορθήν παράστασιν αυτών. Όθεν το αυτό θείον Πνεύμα, όπερ μετέδωκεν εις τους ιερούς συγγραφείς τας θείας αληθείας, μετέδωκεν εις αυτούς δια της επιστασίας αυτού και την δύναμιν να παραστήσωσιν αυτάς ορθώς δια συγγραφών". Και λίγο πιο κάτω, μιλάει ειδικότερα ως εξής: "Κυρίως θεοπνευστία υπάρχει εν τοις μέρεσι της Αγ. Γραφής, εν οις περιέχονται αλήθειαι υπερβαίνουσαι τα όρια του πεπερασμένου πνεύματος του ανθρώπου και πηγάζουσαι μόνον εκ του θείου Πνεύματος ή εκ θείας αποκαλύψεως. Εν δε τοις μέρεσιν, εν οις περιέχονται αλήθειαι και γνώσεις δυνάμεναι να γνωσθώσι και υπό του ανθρωπίνου πνεύματος, οίον εν ιστορικοίς μέρεσι της Αγίας Γραφής κλπ, υπάρχει μόνον επιστασία του θείου Πνεύματος" (Ζήκου Ρώση, "Σύστημα Δογματικής της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας", Αθήνα 1903, σελ. 469,470)"

Δείξαμε ένα μικρό δείγμα από τις Θεολογικές Ορθόδοξες θέσεις, περί του ότι η Θεοπνευστία της Αγίας Γραφής, έγκειται ΜΟΝΟ στα τμήματά της, που είναι Θεόπνευστα, ενώ έχει και τμήματα που είναι Θεία, (ή ακόμα και διαφορετικών "ποιοτήτων").

Αυτό δίνει μια απάντηση, στην ένσταση εκείνου του αδελφού μας που στα λόγια μας: "Η Αγία Γραφή δεν είναι "υπαγορευμένο κείμενο". Οι συγγραφείς της, δεν είχαν τη συναίσθηση, ότι αυτό που έγραφαν θα ενσωματωθεί στην Αγία Γραφή", απάντησε το εξής: "Και όμως, ο Ιερεμίας λαμβάνει εντολή εκ του Θεού να γράψει τους λόγους "επί Ιερουσαλήμ επί Ιούδα και επί πάντα τα έθνη".

Εμείς όμως μιλήσαμε για ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ ως σύνολο, και ΟΧΙ για ειδικά για την προφητεία του Ιερεμία, που όπως και άλλα σημεία της Αγίας Γραφής, είναι καθ΄ολοκληρίαν Θεόπνευστα. Μόνο αν το υποστηρίζαμε αυτό ειδικά για τον Ιερεμία, θα είχε δίκιο! Αλλά η Αγία Γραφή, έχει πολλών ειδών κείμενα. Και Θεόπνευστα, και Θεία, και αναγνωστέα, κλπ. Και ΔΕΝ είναι Θεόπνευστο κάθε τμήμα της! Αυτή τουλάχιστον είναι η Ορθόδοξη θέση, ανεξαρτήτως αν το έχει καταλάβει ή όχι ο κάθε μεμονωμένος Ορθόδοξος.
 

Τι θα συνέβαινε αν η Αγία Γραφή ήταν ΣΥΝΟΛΙΚΑ Θεόπνευστη;

Ας δούμε λοιπόν, τι πρόβλημα θα υπήρχε, αν η Αγία Γραφή ΔΕΝ θα είχε λάθη, αν δηλαδή ήταν Θεόπνευστη ΣΕ ΚΑΘΕ ΤΗΣ ΤΜΗΜΑ, (και όχι ως σύνολο, που περιέχει Θεόπνευστη Αποκάλυψη όπως συμβαίνει στην πραγματικότητα).

Εάν η Αγία Γραφή λοιπόν δεν είχε διαφορετικές "ποιότητες" βιβλίων και μερών, αλλά ήταν πλήρως και εντελώς Θεόπνευστη σε κάθε τμήμα της, θα είχαμε το εξής σοβαρό πρόβλημα: Θα ήταν αντιφατικοί μεταξύ τους και οι 6 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ Ιεροί Κανόνες που εγκρίθηκαν από την Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο, για να προσδιορίζουν τα βιβλία της Αγίας Γραφής! Γιατί ο καθένας θα έδινε διαφορετικά βιβλία, και έτσι, όχι μόνο η Αγία Γραφή, αλλά και οι Οικουμενικές Σύνοδοι θα έβγαιναν λάθος!

Με άλλα λόγια, αυτοί που ΝΟΜΙΖΟΥΝ ότι υπερασπίζονται την Αγία Γραφή, με τον ισχυρισμό τους ότι δήθεν δεν έχει λάθη, στην πραγματικότητα απορρίπτουν ολόκληρη την Ορθόδοξη Θεώρηση περί Θεοπνευστίας, την Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο, και κατ' επέκτασιν τους 6 εγκεκριμένους ιερούς κανόνες, και κατ' επέκτασιν, τον ίδιο τον κανόνα της Αγίας Γραφής! Ο θερμοκέφαλος ζήλος τους, όχι μόνο δεν είναι προς όφελος της Αγίας Γραφής, αλλά στην πραγματικότητα ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ως εσφαλμένη!

Αναγνωρίζοντας όμως διαφορετικές "ποιότητες" τμημάτων και βιβλίων της Αγίας Γραφής, γίνεται αντιληπτό, ότι οι 6 εγκεκριμένοι Ιεροί Κανόνες μιλούσαν για διαφορετικές ποιότητες βιβλίων ο καθένας, και έτσι, όχι μόνο αντίφαση δεν υπάρχει, αλλά μας δίνουν δια της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, και μια σημαντικότατη ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ αλλά και ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ των βιβλίων της Αγίας Γραφής.

Η προσπάθεια που κάνουν ορισμένοι κατά το Προτεσταντικό πρότυπο, να παρουσιάσουν την Αγία Γραφή ως "αλάθητη" σε κάθε της σημείο, πλην των σωτηριολογικών και Θεοπνεύστων σημείων της, στην πραγματικότητα, προδίδουν πλήρη άγνοια του ρόλου της Αγίας Γραφής, του τρόπου που η Εκκλησία μας παρέδωσε τον Ιερό Κανόνα της, του ρόλου των Οικουμενικών Συνόδων, και του ρόλου της Αγίας Γραφής στη ζωή του Χριστιανού. Θέλουν ένα "Κοράνι" Χριστιανικού τύπου, στο οποίο να βρίσκουν με απόλυτο τρόπο απαντήσεις στο κάθε τι. Έτσι όμως, ΑΚΥΡΩΝΟΥΝ τη ζωντανή σχέση που έχει το Άγιο Πνεύμα με τον Χριστιανό, και αγκιστρώνονται σαν Προτεστάντες σε γραπτά κείμενα, και όχι στη ζωντανή σχέση με τον Τριαδικό Θεό, που είναι η ουσία της πίστης μας. Η αποκάλυψη του Θεού γίνεται γι' αυτούς "γραπτό απολίθωμα", και όχι μια ζωντανή καθημερινή σχέση με τον Θεό τον Ζώντα.

Και για να απαντήσουμε και στο τελευταίο σημείο που αφήσαμε αναπάντητο, όσον αφορά το κατά πόσον το Άγιο Πνεύμα, μετά την επιφοίτηση, θα επέτρεπε σε έναν απόστολο να κάνει λάθος, θα παραθέσουμε απόσπασμα από την Αγία Γραφή, τα λόγια του αποστόλου Παύλου στο Γαλάτας 2/β: 11-14: "Οτε δε ήλθε Πέτρος εις Αντιόχειαν, κατά πρόσωπον αυτώ αντέστην, ότι κατεγνωσμένος ην. 12 προ του γαρ ελθείν τινας από Ιακώβου μετά των εθνών συνήσθιεν· ότε δε ήλθον, υπέστελλε και αφώριζεν εαυτόν, φοβούμενος τους εκ περιτομής. 13 και συνυπεκρίθησαν αυτώ και οι λοιποί Ιουδαίοι, ωστε και Βαρνάβας συναπήχθη αυτών τη υποκρίσει. 14 αλλ' ότε είδον ότι ουκ ορθοποδούσι προς την αλήθειαν του ευαγγελίου, είπον τω Πέτρω έμπροσθεν πάντων· ει συ Ιουδαίος υπάρχων εθνικώς ζής και ουκ ιουδαϊκώς, τι τα έθνη αναγκάζεις ιουδαϊζειν; ".

Ο απόστολος Παύλος, εναντιώθηκε στον απόστολο Πέτρο κατά πρόσωπον, μπροστά σε όλους, επειδή ο απόστολος Πέτρος, αν και είχε το Άγιο Πνεύμα της Πεντηκοστής, και ήταν απόστολος, ΥΠΟΚΡΙΝΟΤΑΝ τον Ιουδαίο, παρασύροντας και άλλους, και τον Βαρνάβα στην ίδια υποκρισία! Γιατί το Άγιο Πνεύμα δεν τους εμπόδισε; Για τον ίδιο λόγο, που δεν τους εμπόδισε να κάνουν κάποια (μη σωτηριολογικά) λαθάκια στην Αγία Γραφή. Γιατί δεν ήταν απαραίτητο. (Και κατ' εμένα, και γιατί έτσι θα έδινε σε όλους εμάς παραδείγματα και επιχειρήματα για μια Ορθόδοξη θεώρηση της πίστης).

Γι' αυτό θα συμφωνήσουμε με τον αδελφό μας που μας επέκρινε, μόνο σε ένα σημείο: "ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΙ ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ". Και θα προσθέταμε: "Και να είμαστε προσεκτικοί τι αποδεχόμαστε από τα όσα διαβάζουμε, ώστε να είναι σύμφωνα με τη σύνολη Ορθόδοξη πίστη".

N. M.