17. Ιωάν. Α:7-9: «Ούτος ήλθεν εις μαρτυρίαν, ίνα μαρτυρήση περί τού φωτός. Ουκ ην εκείνος το φως, αλλά ίνα μαρτυρήση περί τού φωτός. Ην το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κοσμον»

«Ούτος ήλθεν εις μαρτυρίαν, ίνα μαρτυρήση περί τού φωτός» (στίχ.7)

Ο Πρόδρομος απεστάλη από τον Θεό και ήλθε προς τούς Ιουδαίους για μαρτυρία. Ήλθε ως μάρτυρας, που γνωρίζει την αλήθεια, για να δώσει μαρτυρία. Συγκεκριμένα ήλθε να μαρτυρήσει για το φως (τον Θεό - Λόγο δηλαδή), ώστε, στηριζόμενοι στη μαρτυρία του, να πιστέψουν όλοι δια μέσου αυτού. Στη φράση «ίνα μαρτυρήση περί τού φωτός» υπάρχει το στοιχείο τού παραδόξου (κάτι βεβαίως σύνηθες για την Γραφή), που όμως δεν γίνεται ευκόλως αντιληπτό. Το παράδοξο είναι ότι χρειάστηκε μαρτυρία, απόδειξη για το φως! Είναι σα να έλεγε κάποιος: «Εγώ ήλθα να δώσω μαρτυρία για τον ήλιο, να σάς αποδείξω ότι υπάρχει ήλιος»!

Ο ήλιος δεν χρειάζεται μαρτυρία, βεβαίωση ή απόδειξη· μαρτυρείται, βεβαιώνεται και αποδεικνύεται αφ’ εαυτού, από μόνος του, αυτομαρτυρείται και αυτοβεβαιώνεται. Αυτοαποδεικνύεται από το φως του, τις ακτίνες του, τη λάμψη και το μεγαλείο του.

Όπως λοιπόν ο ήλιος δεν χρειάζεται μαρτυρία, βεβαίωση ή απόδειξη, έτσι κανονικά και ο νοητός «ήλιος τής δικαιοσύνης», ο Λόγος - Χριστός, δεν χρειάζεται μαρτυρία, βεβαίωση ή απόδειξη. Αυτομαρτυρείται, αυτοβεβαιώνεται και αυτοαποδεικνύεται από τα έργα Του, από το όλο μεγαλείο Του, που είναι ασυγκρίτως ανώτερο από το μεγαλείο τού φυσικού ήλιου.

Εν τούτοις ο νοητός ήλιος, ο Λόγος - Χριστός, χρειαζόταν απόδειξη για να τον παραδεχθούν οι άνθρωποι, διότι λόγω τής διαφθοράς των ήταν πνευματικά τυφλοί. Και όπως ο σωματικά τυφλός δεν βλέπει τον φυσικό ήλιο, έτσι και ο πνευματικά τυφλός δεν βλέπει τον νοητό ήλιο και πρέπει να τού φέρουμε επιχειρήματα για να πεισθεί ότι υπάρχει νοητός ήλιος.

Επειδή λοιπόν οι άνθρωποι ήταν πνευματικά τυφλοί, ο Χριστός χρησιμοποίησε τον μάρτυρά Του, τον Ιωάννη. Το ανώτερο και μεγαλύτερο δέχθηκε και καταδέχθηκε μαρτυρία και βεβαίωση από το μικρότερο! Αυτό ήταν μία από τις πολλές συγκαταβάσεις και ταπεινώσεις τού Χριστού χάριν τής σωτηρίας μας.

[Ο συγκεκριμένος στίχος να προσεχθεί ιδιαιτέρως, διότι η διατύπωσή του είναι όμοια προς την διατύπωση τού λόγου εις το Ιωάν. 11:4 «υπέρ τής δόξης τού Θεού, ίνα δοξασθή ο Υιός τού Θεού» και όπως εδώ (στίχ.7) η τελική πρόταση είναι επεξηγηματική («Αυτός ήλθε για μαρτυρία, για να μαρτυρήσει δηλαδή περί τού φωτός»), έτσι και εις τον άλλο λόγο (Ιωάν. 11:4) η τελική πρόταση είναι επεξηγηματική: «για την δόξα τού Θεού, για να δοξασθεί δηλαδή ο Υιός τού Θεού»].

«Ουκ ην εκείνος το φως, αλλά ίνα μαρτυρήση περί τού φωτός» (στίχ.8)

Με έμφαση στην αντωνυμία «εκείνος» ο Ευαγγελιστής λέγει, ότι το φως δεν ήταν εκείνος, ο Ιωάννης. Το φως, εννοείται, ήταν ο Ιησούς. Ο Ιωάννης ήταν φως (χωρίς άρθρο), ενώ ο Ιησούς ήταν το φως (με άρθρο). Ο Ιωάννης ήταν ένα ταπεινό φως, ενώ ο Ιησούς ήταν φως με την πλήρη και μοναδική έννοια τής λέξεως. Ο Ιωάννης ήταν ετερόφωτος, είχε δηλαδή λάβει φως από τον Ιησού, ενώ ο Ιησούς ήταν αυτόφωτος.

Γιατί ο Ευαγγελιστής τονίζει, ότι ο Πρόδρομος δεν ήταν το φως; Διότι πολλοί νόμιζαν, ότι ο Ιωάννης ήταν ο Μεσσίας, ο Χριστός. Ήταν τόσο θαυμαστός προφήτης και άγιος, ώστε πολλοί είχαν τόσο υψηλή ιδέα για το πρόσωπό του ώστε έχαιραν και σκιρτούσαν για την εμφάνισή του. Ο ίδιος ο Ιωάννης απέκρουε την μεγάλη ιδέα, που είχαν για το πρόσωπό του πολλοί, δηλώνοντας σαφώς, ότι δεν είναι αυτός ο Μεσσίας, και παραπέμποντας εις τον Ιησού ως τον Μεσσία και τον Υιό τού Θεού.

«Ην το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κοσμον» (στίχ.9)

Προηγουμένως ο Ευαγγελιστής είπε, ότι ο Ιωάννης δεν ήταν το φως, αλλά ήλθε για να δώσει μαρτυρία για το φως. Τώρα λέγει τί ακριβώς ήταν το φως. Ήταν το φως το αληθινό που φωτίζει κάθε άνθρωπο, ο οποίος έρχεται εις τον κόσμο. Γιατί ο Λόγος - Χριστός ονομάζεται «το φως το αληθινόν»; Ονομάζεται έτσι εν αντιθέσει προς τα φώτα τα ψευδή, τα ψεύτικα. Και ποια είναι τα ψευδή φώτα; Τέτοια φώτα είναι τα αισθητά άστρα, τέτοια είναι τα αγγελικά καθώς και τα ανθρώπινα πνεύματα, φώτα πνευματικά, νοητά. Όπως για ένα ύφασμα, που δεν είναι καλής ποιότητος και αντοχής, λέμε ότι είναι ψεύτικο, δηλαδή κατώτερο πράγμα, έτσι τα άστρα, οι άγγελοι και οι άνθρωποι είναι ψεύτικα φώτα, διότι είναι κατώτερα φώτα. Δεν έχουν απόλυτη, πλήρη και τελεία ύπαρξη, αλλά σχετική και κατώτερη.

Δεν υπήρχαν πάντοτε ούτε και υπάρχουν από μόνα τους, διότι δημιουργήθηκαν και συντηρούνται από τον Θεό κι αν τα εγκαταλείψει θα σβήσουν και θα επανέλθουν στην ανυπαρξία. Αντιθέτως ο Λόγος - Χριστός υπήρχε πάντοτε, έχει αυθύπαρκη ουσία, δεν εξαρτάται από κανέναν, είναι φύσει τέλειος και αθάνατος! Είναι το ανέσπερο φως. «Δεύτε λάβετε φως εκ τού ανεσπέρου φωτός» ακούμε την Ανάσταση από τούς ιερείς μας.

Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε, ότι ο Λόγος - Χριστός είναι το φως το αληθινό, διότι είναι το φως το άκτιστο, ενώ τα άλλα φώτα, όπως προείπαμε, είναι κατά κάποιαν έννοια ψεύτικα.ως κτιστά και δημιουργημένα. Εφόσον όμως ο Λόγος - Χριστός είναι άκτιστος, τότε είναι Θεός Αληθινός! Εις την φράση λοιπόν «το φως το αληθινόν» το επίθετο «αληθινόν» υπαινίσσεται την θεότητα τού Λόγου.

Ο Λόγος - Χριστός, το αληθινό φως, φωτίζει κάθε άνθρωπο που έρχεται εις τον κόσμο. Όπως ο ήλιος φωτίζει τούς πάντες, και τούς αγαθούς και τούς πονηρούς, έτσι και ο νοητός «ήλιος τής δικαιοσύνης» φωτίζει τούς πάντες, και τούς καλούς και τούς κακούς, και τούς πιστούς και τούς απίστους, και τούς λάτρες και τούς πολεμίους Του. Το φως το αληθινό «φωτίζει πάντα άνθρωπο», φωτίζει όλους τούς ανθρώπους συγχρόνως!

Ένας άγγελος μπορεί να φωτίζει συγχρόνως όλους τούς ανθρώπους; Όχι βεβαίως! Ο άγγελος, ως πεπερασμένο ον, σε μία μόνο στιγμή μπορεί να φωτίσει ΕΝΑΝ μόνο άνθρωπο, εκείνον εις τον οποίον έρχεται και βάζει μία ωραία έννοια, έναν καλό λογισμό. Αλλά ο Λόγος - Χριστός μπορεί συγχρόνως, την ίδια χρονική στιγμή, να φωτίζει όλους τούς ανθρώπους, τα δισεκατομμύρια δηλαδή τών ανθρώπων. Απ’ αυτό συμπεραίνεται, ότι ο Λόγος - Χριστός είναι πανταχού παρών και τα πάντα πληρών. Επομένως δεν είναι πεπερασμένο ον, όπως ο άγγελος, αλλά ΑΠΕΙΡΟ ον! Εφόσον λοιπόν ο Λόγος έχει την ιδιότητα να είναι πανταχού παρών και άπειρος, τότε είναι Θεός αληθινός.

Ο Λόγος - Χριστός «φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον». Γιατί ο Ευαγγελιστής δεν λέγει μόνο «φωτίζει πάντα άνθρωπον» αλλά προσθέτει «ερχόμενον εις τον κόσμον»; Αυτή η φράση τίθεται εν αντιθέσει προς την υπονοούμενη φράση «ουχί και απερχόμενον εκ τού κόσμου». Ο Ευαγγελιστής δηλαδή θέλει να πει: Ο Λόγος - Χριστός φωτίζει κάθε άνθρωπο, ο οποίος έρχεται εις τον κόσμο, αλλά όχι και κάθε άνθρωπο, ο οποίος απέρχεται από τον κόσμο.

Ο παρών κόσμος είναι στάδιο δοκιμασίας τών ανθρώπων, για να κριθεί ποιοι αξίζουν σωτηρίας και ποιοι όχι. Όλους δε ανεξαιρέτως τούς ανθρώπους, που έρχονται εις τον κόσμο, ο Λόγος - Χριστός φωτίζει για να πιστέψουν, μετανοήσουν και σωθούν. Αλλά εκείνους που απέρχονται από τον κόσμο αμετανόητοι, εισέρχονται εις το σκότος (το εξώτερο), στερούνται τελείως τού φωτός, διότι δεν αγάπησαν, αλλά μίσησαν το φως!

Σχετικά άρθρα

• Ιησούς Χριστός: Το Α και το Ω

• Εν αρχή ην ο Λόγος

• Τρίφωτος Θεότης