Κεφάλαιο Γ΄: Οι σύγχρονες, ενωτικές πρωτοβουλίες και οι μεμονωμένες, οικουμενιστικές διακηρύξεις ορισμένων Ορθοδόξων δεν αποτελούν, κατά τους αγίους Πατέρας, λόγο διακοπής εκκλησιαστικής κοινωνίας μαζί τους

η΄. Το επιχείρημα των Γ.Ο.Χ. για την διακοπή της εκκλησιαστικής κοινωνίας του αγίου Μάρκου του Ευγενικού με τους Λατινόφρονας λόγω της ενώσεως της Φλωρεντίας το 1439

Οι προσπάθειες Ορθοδόξων και Λατίνων για ένωσι επί της εποχής του ιερού Βρυεννίου (αρχές του ιε΄ αιώνος) κατέληξαν στην διεξαγωγή της ενωτικής Συνόδου Φερράρας - Φλωρεντίας (1438-1439). Δυστυχώς στην Σύνοδο αυτή πραγματοποιήθηκε μία θλιβερή προδοσία της Ορθοδοξίας, παρόμοια με αυτήν που είχε συμβή δύο αιώνας νωρίτερα στην Λυών. Πράγματι, οι λατινόφρονες Ορθόδοξοι ενώθηκαν με τους Λατίνους, αφού αποδέχθηκαν την παπική διδασκαλία για το filioque, το καθαρτήριον πυρ, το πρωτείο και τα άζυμα²⁵¹. τον ενωτικό όρο της Συνόδου αρνήθηκαν να υπογράψουν μόνο ο άγιος Μάρκος Εφέσου ο Ευγενικός και δύο άλλοι επίσκοποι, οι οποίοι αναχώρησαν κρυφά προ της τελικής συμφωνίας²⁵².

Οι Γ.Ο.Χ. προσπαθούν να εκμεταλλευθούν και την ανωτέρω ομολογιακή στάσι του αγίου Μάρκου, και κυρίως την επακόλουθη άρνησί του για οποιαδήποτε εκκλησιαστική κοινωνία, με όσους ενώθηκαν με τους Λατίνους²⁵³. Θεωρούν δηλαδή τον Άγιο ως πρότυπο για την δική τους απόσχισι από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες και τους συγχρόνους Λατινόφρονας και Φιλενωτικούς²⁵⁴.

Δυστυχώς για τους Γ.Ο.Χ. ούτε η στάσις του αγίου Μάρκου είναι δυνατόν να δικαιολογήση το άκαιρο σχίσμα τους. Και τούτο διότι ο Άγιος, όπως ακριβώς και οι Αγιορείται Οσιομάρτυρες, διέκοψε την εκκλησιαστική κοινωνία με τους Λατινόφρονας μετά την πραγματοποίησι της ενώσεως με τους Λατίνους. Αντιθέτως, έως τότε ο Άγιος κοινωνούσε πλήρως μαζί τους, παρά το ότι δεν συμφωνούσε με τις απόψεις τους, αλλά ακολουθούσε την γραμμή του ιερού Βρυεννίου και γενικώτερα των Ορθοδόξων Πατέρων. Ο Άγιος επίσης δέχθηκε να συμμετάσχη στην Σύνοδο της Φλωρεντίας, η οποία προετοιμάσθηκε υπό απαράδεκτες προϋποθέσεις για τους Ορθοδόξους, καθώς επίσης και να συνεργασθή κατά την διάρκειά της με αρκετούς λατινόφρονας επισκόπους, οι οποίοι τελικά κατήντησαν «προδόται της εαυτών σωτηρίας και ευσεβείας»²⁵⁵.