Παράρτημα

Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός τον Ιανουάριο 1980 έστειλε στον A. B. Hasler το παρόν πόνημά του και ο τελευταίος του απάντησε με το ακόλουθο γράμμα του (σε μετάφραση):

Το Γράμμα σας και η εκτενής Βιβλιοκρισία σας μου έδωσαν μεγάλη χαρά. Αισθάνομαι όμως ντροπή, γιατί τόσο καθυστερημένα σας απαντώ· ήμουν όμως ασθενής· έμεινα επί εβδομάδες στο Νοσοκομείο και βρήκα το γράμμα σας της 2ας Νοεμβρίου μόλις προ ολίγων ημερών, όταν κατόρθωσα να μεταβώ και πάλι στο Μόναχο[i]. Λοιπόν ελπίζω, ότι θα με συγχωρήσετε, γιατί δεν ήταν δυνατόν να γίνει αλλιώς.

Δυστυχώς δεν δύναμαι να διαβάσω νεοελληνικά· απλώς έχω επί τεσσεράμισι έτη σπουδάσει αρχαία ελληνικά· τούτο όμως δεν είναι αρκετό, για να διαβάσω το μικρό βιβλίο σας. Είμαι όμως βέβαιος ότι δεν με έχετε παρανοήσει, διότι και σεις αναζητείτε την αλήθεια, όπως επίσης, διότι και σεις επιθυμείτε επιστροφή στο πρωταρχικό χριστιανικό μήνυμα.

Όταν είδα το εκτενές κείμενό σας, μου ήλθε η σκέψη: Γιατί δεν θα ήταν δυνατόν να μεταφρασθή ολόκληρο το βιβλίο, στην ελληνική; Το παπικό αλάθητο άπτεται ασφαλώς ενός όλως κεντρικού σημείου των σχέσεων Ορθοδοξίας και (Ρωμαιο)καθολικισμού. Επίσης, μία όλως ιδιαίτερη επικαιρότητα έχει λάβει το θέμα λόγω των εξελίξεων στην (Ρωμαιο)καθολική Εκκλησία. Γνωρίζετε πιθανώς, ότι ο Καθηγητής Χανς Κυνγκ κατεδικάσθη προ πάντων λόγω της Εισαγωγής (που έγραψε) για το βιβλίο μου[ii]. Σεις δε θα είσθε ο ιδεώδης μεταφραστής.

Ίσως μπορείτε πράγματι να κάμετε κάποιον Εκδοτικό Οίκο στην Ελλάδα να δείξει για το ζήτημα αυτό ενδιαφέρον. Είναι ευνόητο, ότι θα έχετε την πλήρη υποστήριξη εκ μέρους μου και εκ μέρους του Εκδοτικού Οίκου Piper[iii]. Φαντάζομαι, ότι πράγματι μία ελληνική μετάφραση δεν θα έμενε χωρίς αποτέλεσμα. Θα μπορούσε ασφαλώς να βοηθήσει, ώστε να αναγκασθή η Ρωμαϊκή Κουρία να αντιληφθή, ότι πρέπει να συζητηθή και πάλι το όλο πρόβλημα της Α’ Βατικανής Συνόδου[iv]...

Στον προσεχή χρόνο θα είναι μάλλον δυνατόν να μου γράφετε στη διεύθυνσή μου στη Ρώμη. Θα αισθανθώ ιδιαίτερη χαρά να λάβω γρήγορα γράμμα σας.

Αφού σας ευχαριστήσω ακόμη μια φορά για την εκτενή σας εργασία και το γράμμα σας, που μου ήταν πολύ διαφωτιστικό, και σας ευχηθώ κάθε ευλογία, διατελώ με πολύ εγκαρδίους χαιρετισμούς.

Στις 11 Φεβρουαρίου, μετά δύο ημέρες δηλαδή, ο A.B. Hasler έστειλε στον π. Γεώργιο το ακόλουθο σημείωμα, που φανερώνει το χιούμορ του και τα αισθήματά του για τον τόπο της διαβιώσεώς του.

Μόλις διάβασα στην Εφημερίδα, ότι δύο ώρες, αφότου έρριξα το γράμμα μου για σας σε ένα γραμματοκιβώτιο του Βατικανού, εκλάπησαν στη Ρώμη τρεις ταχυδρομικοί σάκκοι του Βατικανού με αλληλογραφία σε μία ένοπλη ληστεία.

Επειδή φοβούμαι, ότι και το γράμμα μου για σας βρίσκεται μέσα σ’ αυτούς[v], επιτρέψτε μου να σας στείλω, και πάλι μία, έστω κακή, φωτοτυπία του. Σ’ αυτήν εδώ την ‘’αγία’’ Πόλη μπορούν όλα να συμβούν!

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ π. Γ.Δ.Μ.

[i] Ο A.B. Hasler εργαζόταν τότε ερευνητικά στη Ρώμη για τη σύνταξη εκτενούς μελέτης με θέμα: «Η λατρεία των Δικτατόρων στα ολοκληρωτικά καθεστώτα», αρχίζοντας από τον Πεισίστρατο και φθάνοντας ως τον Παπισμό. Δεν πρόλαβε όμως να την ολοκληρώσει, διότι τον πρόλαβε ο θάνατος.

[ii] Η εισαγωγή του H. Küng στο βιβλίο του Hasler καταλαμβάνει 25 σελίδες και εκθέτει συνοπτικά τις τελευταίες εξελίξεις στον Δυτικό Κόσμο ως προς το ζήτημα του «αλαθήτου», με μία δυναμικώτατη ορολογία κατά του παπικού δόγματος, που κατέστησε τον Παπισμό αληθινή παναίρεση. Είναι απόλυτα βέβαια, ότι ο H. Küng καταδικάσθηκε από το Βατικανό, όχι για τις αναμφισβήτητες δογματικές αποκλίσεις του, αλλά κυρίως για την δριμύτατη κριτική του στο παπικό αλάθητο, που κλονίζει όλο το οικοδόμημα του Παπισμού.

[iii] Το βιβλίο του A.B. Hasler απάντησε μεγάλη αντίδραση από τους συντηρητικούς κύκλους του Παπισμού. Η γερμανική Εφημερίδα «Rheinischer Merkur» (φ. 28 Σεπτ. 1979, αρ. 39, σ. 25), δημοσίευσε κριτική του βιβλίου με τον χαρακτηριστικό τίτλο: «Ύβρις προς τη Ρώμη. Οι σκοτεινές ιστορίες του Χάσλερ για το αλάθητο». Κατά τον συντάκτη της κριτικής Mathias Buschkühl ο Χάσλερ ήθελε να προσφέρει την ιστορική υποδομή στην θεολογική κριτική κατά του Αλαθήτου του διδασκάλου του H. Küng. Η εφημερίδα τονίζει ιδιαίτερα, ότι η αντιπαπική πολεμική δεν ταιριάζει στην εποχή του Οικουμενικού Διαλόγου, όπου το δόγμα του Αλαθήτου προσεγγίζεται απροκατάληπτα!

[iv] Η διδακτορική διατριβή του A.B. Hasler ασχολείται ειδικά με την ιστορική όψη της δογματοποιήσεως του αλαθήτου, φέρει δε τον τίτλο: «Pius IX (1846-1878), Päpstliche Unhfehlbarkeit und l. Vatikanisches Konzil. Dogmatisierung und Durchsetzung einer Ideologie». Τόμοι 2, Stuttgart, 1977, σσ. 627.

[v] Το γράμμα δεν χάθηκε. Έτσι το έλαβα... δύο φορές.

«Έχω το αλάθητο;... δεν έχω το αλάθητο;... έχω το αλάθητο;... δεν το έχω;...»

(Γελοιογραφία της εποχής)