Έρευνα για το κτιστό και το Άκτιστο

Βιβλία

Γρηγόριος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, νέας Ρώμης, και οικουμενικός Πατριάρχης.

Η των απανταχού Ορθοδόξων ποιμαντική επίσκεψις και φροντίς εναπόκειται απαραιτήτως τη μια του Χριστού αγία, καθολική και Αποστολική Εκκλησία, εις το να επαγρυπνή αόκνως και να διεξάγη επιμελώς τα λογικά του Χριστού πρόβατα προς νομάς σωτηρίους, εν τόπω χλόης και επί ύδατος αναπαύσεως, άπερ εισίν η άνωθεν παρά των ιερών Αποστόλων, των ομιλητών τούτων, και των επτά Οικουμενικών Συνόδων ανόθευτος και απαραχάρακτος, ορθή και υγιαίνουσα διδασκαλία της ευσεβούς ημών πίστεως, και το αραρός και ακίβδηλον των θείων δογμάτων, εθίμων τε και διδαγμάτων της ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και η περί ταύτα τήρησις και ασφάλεια, υπέρ ων οφείλει ο ποιμήν ο καλός και την ψυχήν αυτού εν καιρώ τιθέναι, κατά την ευαγγελικήν και θεόφθεγκτον φωνήν (Ιωάν. 10, 11), και πανταχόσε προσέχειν, μήποτε επέρχωνται κατά του ποιμνίου έξωθέν πόθεν λύκοι βαρείς, φθοροποιοί και ολέθριοι, εν σχήματι προβάτων, κατασπαράττοντες αφειδώς και απολλύοντες ψυχικώς ταύτα, υπέρ ων Χριστός απέθανε, και ων το αίμα εκ των χειρών αυτού εκζητήσει Κύριος εν τη φοβερά και αδεκάστω εκείνη ημέρα, εάν αυτός των πνευματικών αυτού χρεών αμελήση, μη παντί σθένει αγωνιζόμενος, τους μεν ψυχοφθόρους τούτους λύκους ως πορρωτάτω της λογικής του Χριστού μάνδρας να απελάση, το δε ποίμνιον εις την ευθείαν οδόν να οδηγήση, και έργοις άμα και λόγοις τους Ορθοδόξους εν γένει λαούς εις την πατροπαράδοτον αυτών και θεοδίδακτον δίδασκαλίαν της ιεράς ημών πίστεως να υποστηρίξη. Ταύτα ουν τα απαραίτητα ιερά χρέη συνειδότες και ημείς εν εαυτοίς, ουκ επαυσάμεθα, τη του Θεού δυνάμει ρωννύμενοι, από το να φροντίζωμεν, κατά το ενόν, εις την σωτήριον διεξαγωγήν των λογικών του Χριστού προβάτων προς τας σωτηρίους νομάς, καθώς και επιστολήν εγκύκλιον εν τύποις εξεδώκαμεν προ πολλού, προασφαλίζοντες τους Ορθοδόξους λαούς, τα γνήσια και αληθή τέκνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας από την, δίκην χειμάρρου, κινηθείσαν ψυχόλεθρον λύμην των Λουθηροκαλβινιστών, κατά πάσης της ευσεβείας λυσσώντων και πρόρριζον την Ορθοδοξίαν ανατρέψαι διαφόρως μηχανωμένων, και ολοτρόπως αγωνιζόμενοι, ίνα τη θεία δυνάμει τους μεν ανυπόκριτον έχοντας την ευσέβειαν και τους τω Σωτήρι Χριστώ ειλικρινώς τε και γνησίως συντασσομένους οτηρίξωμεν, τους δε ηπατημένους ή εξηγορασμένους, και οπωσδήποτε περί την πίστιν οκλάσαντας ανορθώσωμεν και προς την του Χριστού ποίμνην ανακαλέσωμεν και συγκατατάξωμεν, τους δε μανιώδεις και λυσσώδεις λύκους εις τα του άδου βάραθρα αποσοβούντες αποπέμψωμεν, ειρήνην άμα την εν Χριστώ αντικαθιστώντες πάσι τοις Ορθοδόξοις και χριστωνύμοις λαοίς.

Αλλ' ήδη πάλιν με υπερβάλλουσαν της ψυχής μας λύπην ενωτισθέντες τα κατά Συρίαν, Αίγυπτον και Παλαιστίνην ραδιουργήματα και τα κατά της Ορθοδοξίας επιβουλεύματα των της πλάνης του Παπισμού οπαδών, και μη ανεχόμενοι να θεωρώμεν διαδιδομένην και επί πλείον επεκτεινομένην την τοιαύτην ψυχόλεθρον εν τοις Ορθοδόξοις λύμην, αλλ' επιθυμούντες να στήσωμεν και τον ρουν της απάτης ταύτης και σατανικής πλάνης, ίνα μη τω χρόνω συμπροϊούσα παν το Ορθόδοξον λυμήνηται πλήρωμα, ουκ ωκνήσαμεν ίνα δι' ιδιαιτέρων ημών επιστολών διακοινώσωμεν προς τους μακαριωτάτους και σεβασμιωτάτους Πατριάρχας, τον τε της μεγάλης πόλεως Αλεξανδρείας κύριον Ιερόθεον και τον της θεουπόλεως Αντιόχειας κύριον Μεθόδιον, τους εν Χριστώ ημίν αγαπητούς αδελφούς και συλλειτουργούς, ταύτην ημών την πρόθεσιν, εις ην και μετά ζέοντος ζήλου διατεθειμένους ευρόντες και εκθύμως την πρόθεσιν αποδεξαμένους κατιδόντες, ου μόνον αλλά και έγγραφον αυτών την γνώμην και συγκατάθεσιν λαβόντες, σύμφωνον ούσαν και τη του εν [τη] βασιλευούση ενδημούντος μακαριωτάτου και σεβασμιωτάτου Πατριάρχου των Ιεροσολύμων κυρίου Αθανασίου, του εν Χριστώ τω Θεώ αγαπητού ημίν αδελφού και συλλειτουργού, έγνωμεν κατά χρέος εκκλησιαστικής προνοίας κοινή γνώμη και ενί κατά Θεόν φρονήματι της τε σεβασμίας ημίν μακαριότητος αυτών και της ενδημούσης περί ημάς ιεράς ομηγύρεως των ιερωτάτων αρχιερέων και υπερτίμων, των εν Αγίω Πνεύματι αγαπητών ημίν αδελφών και συλλειτουργών, ίνα υψώσωμεν την της Εκκλησίας φωνήν και δια της παρούσης πατριαρχικής και συνοδικής ημών εγκυκλίου επιστολής, ως δι' άλλης ευαγγελικής σάλπιγγος, διασαλπίσωμεν προς τους απανταχού γης Ορθοδόξους, και μάλιστα προς τους κατά Συρίαν, Αίγυπτον και Παλαιστίνην, και στηλιτεύσωμεν δημοσίως, οποίοί εισιν οι προβατόσχημοι ούτοι λύκοι, οι δόλιοι και απατεώνες, οι νεωστί ήδη από του Λιβανίου όρους, ως άλλοι σκοτεινοί εωσφόροι αναφανέντες, και κατασκιάσαντες ως νέφος μέλαν τε και επαχθές και πνίγηρόν πάντα τα μέρη της Συρίας, Αιγύπτου τε και της Παλαιστίνης, λαλούντες βλάσφημα κατά της ευαγγελικής αληθείας, και διδάσκοντες σοφιστικώς εναντία της Ορθοδόξου ημών πίστεως, και ούτω να προφυλάξωμεν τους αληθώς ευσεβείς από της εωσφορικής πλάνης αυτών και τα γνήσια τέκνα της ανατολικής Εκκλησίας από τας βλασφημίας του Παπισμού. Καθότι η ακόρεστος λύσσα του Παπισμού, η προς απάτην και προσηλυτισμόν τα πάντα μηχανωμένη, αφίησιν απολύτους, κατά πονηρίαν, και πάντη ελευθέρους τους εφ' εκάστης Εκκλησίας τον Παπισμόν εναγκαλιζομένους, συγχωρούσα ίνα εκτελώσιν απαραλλάκτως πάντα τα της προτέρας αυτών Εκκλησίας έθιμα και μυστήρια, εις μόνα τα δύο ταύτα εξαρκουμένη, το μνημονεύειν δηλαδή του ονόματος του Πάπα, και το αποδέχεσθαι ότι ο Πάπας εστίν αλάνθαστος και αναμάρτητος, τα οποία ως άφευκτα και απαραίτητα εναπαιτεί παρά των αυτού προσηλύτων ο Πάπας, μικρά μεν και απλά δοκούντα κατ’ αρχάς, πλήρη δε δόλου και μυρίων ατοπημάτων μεστά. Τούτω δη τω τρόπω και τους της Συρίας αυτόχθονας προσηλύτους προς εαυτόν ποιήσας, και βλαστήματα πονηρά άμα και σαθρά της πονηρός αυτού ρίζης αναβλαστήσας τους πλείονας εκ του εν Ρώμη κολεγίου, του της προπαγάνδας λεγομένου φροντιστηρίου, τα λοιπά πάντα σχεδόν αφήκεν απαρασάλευτα, φαμέν δη την έξω ενδυμασίαν, την εκκλησιαστικήν περιβολήν, τας ιεροπραξίας, τας τελετάς, τα μυστήρια και τα έθιμα της προτέρας αυτών μητρός Ανατολικής Εκκλησίας, ως άλλα τινά κωμωδήματα και μορφώματα και προσωπεία απατηλά· ώστε δια ταύτα ανερυθριάστως να λέγωσιν, ότι όμοιοι ημίν τοις ευσεβέσιν εισί, και ότι ουδεμία δήθεν διαφορά υπάρχει μεταξύ αυτών τε και ημών των Ορθοδόξων. Επί τούτω και μόνω συγκεχώρηται τοις κατολίκοις ουχί πιστεύειν, αλλά λέγειν μόνον το ιερόν Σύμβολον, είτε άνευ προσθήκης ορθώς, είτε μετά της προσθήκης δυσσεβώς, όπως αν εγχωρή αυτοίς, εις προσηλυτισμόν άλλων και του Παπισμού πληθυσμόν. Δι' ό και επιδαψιλεύει αμοιβαδόν από του νομιζομένου πληρώματος της παπικής εξουσίας αυτού πάσι τοις δεξαμένοις τον Παπισμόν κατολίκοις ου μόνον την άθεσμον κατάλυσιν των νηστειών και την συγχώρησιν των πεπραγμένων αμαρτημάτων, άνευ προηγουμένης ικανοποιήσεως, αλλά και την ανήκουστον και αντίθεον άφεσιν των μελλόντων και πραχθησομένων αμαρτημάτων, την αξιογέλαστον μεν, ως εκπίπτουσαν των εκκλησιαστικών αρχαίων όρων και κανόνων, ευαπόδεκτον δε παρά των σαρκικών και των αισχροίς πάθεσι δουλευόντων, και ευάρεστον δια το πλατείαν και ευρύχωρον έχειν την οδόν, την απάγουσαν εις απώλειαν επειδή τίς άλλος πρόχειρος εργάτης πάσης ανομίας, ει μη ο εαυτόν νομίζων ακαταγνώστως αμαρτάνοντα και μηδόλως πτοούμενος περί απολογίας των βεβιωμένων, άτε δήθεν απ' εντεύθεν συγκεχωρημένων; Μέθοδος απόκρυφος και όργανον καταχθόνιον, δι' ου παρασύρουσι τους ευήθεις και ευαπατήτους προς Παπισμόν!

[...]

Ιδού οι κατά Συρίαν, Παλαιστίνην και Αίγυπτον κατόλικοι αποπλανηθέντες, προς ποίας Εκκλησίας αρχηγόν θρησκευτικώς προσανέχουσιν, αφέντες τα πατροπαράδοτα και αρχαία· προς τοιούτον αρχηγόν, παρ’ ου προήλθον από τίνος καιρού και προέρχονται διαδοχικώς, προς τοις πολλοίς άλλοις, και τα ρηθέντα αντίθεα ψηφίσματα, προγράφοντα και καταργούντα πολλά των ιερών δογμάτων, κανόνων και διατυπώσεων και επικυρούντα καταχρηστικώς και καινοτόμως νομοθεσίας, αντιθέου πλάνης και απάτης πεπληρωμένας. Όστις και καθήμενος ήδη επί την πάλαι ποτέ Ιεράν και σεβασμίαν καθέδραν, και προσκυνούμενος παρά των παποσέπτων κατολίκων ως ισόθεος φεύ! και αναμάρτητος, και αρκούμενος εκ πονηριάς εις μόνον το μνημόσυνον του ονόματός του και την αποδοχήν της δοκούσης αναμαρτησίας του, προσεφείλκυσεν αυτούς εις εαυτόν, δια της επιτρέψεως τού να αναγινώσκωσι το ιερόν Σύμβολον ή μετά της προσθήκης ή και άνευ ταύτης, ως είρηται, δια της καταλύσεως των παρά των Αγίων Αποστόλων και των διαδόχων αυτών παραδεδομένων απαραιτήτων νηστειών, και της αφέσεως και συγχωρήσεως πάσης οιαστινοσούν αμαρτίας και κακοπραγίας, και τοιουτοτρόπως παρέσυρεν αυτούς ελεεινώς εις την αυτήν άβυσσον, εις ην και αυτός και οι προ αυτού από τινών χρόνων Πάπαι κατεβυθίσθησαν.

Οι δε των κατολίκων αυτών ανίεροι, φρονούντες και δογματίζοντες κατ’ έκτασιν όσα και αυτός ο των δογμάτων αυτών κορυφαίος, προς οv υπόκεινται τετυφλωμένως ως ανδράποδα, ουκ αισχύνομαι να λέγωσιν, ότι εισίν Ιερείς και όμοιοι και ομόφρονες κατά πάντα ημίν τοις Ορθοδόξοις, δελεάζοντες και πλανώντες δια της επιπλάστου εξωτερικής μόνης εξομοιώσεως αυτών τους απλουστέρους των Ορθοδόξων, και εκτραχηλίζοντες τους άθλιους αυτούς εις τα βάραθρα των αιρέσεών των και εις τους ψυχοφθόρους κρημνούς της παπικής πλάνης των, ημείς δε Ορθόδοξοι όντες, Ορθοδόξως πιστεύομεν και αραρότως κατέχομεν όσα ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός απεκάλυψε και οι Απόστολοι παρέδωκαν και αι οικουμενικοί άγιαι επτά Σύνοδοι εκύρωσαν.

[...]

Ταύτα εξεθέμεθα, τέκνα ημών πνευματικά, συντόμως μεν και κεφαλαιωδώς, σαφώς δε προς διάκρισιν υμετέραν και ασφάλειαν εις τα περί της Ορθοδοξίας, ίνα γνωρίσητε όσον το διάφορον ημών των Ορθοδόξων από των Κατολίκων, και ίνα μη απατάσθε του λοιπού από τα σοφίσματα και καινοφωνίας των ψυχοφθόρων τούτων αιρετικών, οίτινες ακολουθούντες σοφιστικαίς κακοτεχνίαις και παραλελογισμέναις διδασκαλίαις, εκτρεπόμενοι εις βεβήλους καινοφωνίας και αντιθέσεις ψευδωνύμων γνώσεων, ηστόχησαν, κατά τον Παύλον, περί την πίστιν, και αγωνίζονται όλαις δυνάμεσι και ετέρους συνεφελκύσαι εις το ίδιον βάραθρον, και προσηλύτους ποιήσαι υμάς της ματαιόφρονος και σατανικής τούτων αιρέσεως, πρόσφορον όργανον και δέλεαρ εις ταύτα πάντα μεταχειριζόμενοι την παράλογον κατάλυσιν των Αγίων και ψυχωφελών νηστειών, την άνετον άδειαν των σαρκικών παθών και ηδονών, την παράνομον και αντίθεον συγχώρησιν των αμαρτιών, των τε πεπραγμένων και των εσομένων, και τάλλα όσα ο σαρκικός άνθρωπος επιθυμεί και ορέγεται και ευκόλως αποδέχεται.

Ιδού ημείς, εκπληρούντες τα ποιμαντορικά ημών χρέη, υψούμεν την φωνήν της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, της κοινής ημών μητρός και τροφού, προς υμάς τα πνευματικά αυτής τέκνα, δια της παρούσης πατριαρχικής ημών και συνοδικής εγκυκλίου επιστολής, και προτρεπόμεθα και συμβουλεύομεν υμάς άπαντας, ίνα προσέχητε εαυτοίς και μη συγκοινωνήτε τοις έργοις τοις ακάρποις του σκότους του αιώνος τούτου· ίνα στήκητε στερεοί επί την ακράδαντον πέτραν της Ορθοδόξου πίστεως, επί την ομολογίαν, ην εδώκατε εν τω καιρώ της αναγεννήσεως υμών της δια του λουτρού του θείου βαπτίσματος ενώπιον του φοβερού Θεού και των αοράτως παρισταμένων εκεί αύλων αυτού λειτουργών και θείων αγγέλων και ενώπιον ανθρώπων, και την οποίαν μέλλει να απαιτήση αφ’ υμών εν τη δευτέρα αυτού φρικτή παρουσία ο Κύριος־ ίνα διακρατήτε ανόθευτα τα δόγματα και τα μυστήρια της μίας, Αγίας, καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, εις την οποίαν και εγεννήθητε και εβαπτίσθητε και ηυξήθητε και εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού εφθάσατε· ίνα μη, αντί της αληθινής κεφαλής της Εκκλησίας, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του σωτήρος και λυτρωτού των ημετέρων ψυχών, ομολογούντες κεφαλήν της Εκκλησίας άνθρωπον γηγενή, τον Πάπαν, ανεπαισθήτως αρνησίχριστοι αναφανήτε· ίνα μη, δοκούντες πίστιν ευράμενοι άνετον, εις βάραθρα ασεβείας καταντήσητε· ο γαρ από της Χριστού πίστεως παρεκκλίνων, εις ναυάγιον απιστίας και αιρέσεων καταβυθίζεται. Διό και ο Παύλος Τιμοθέω γράφων λέγει «ταύτην την παραγγελίαν παρατίθεμαί σοι, ίνα στρατεύη την καλήν στρατείαν, έχων πίστιν και αγαθήν συνείδησιν, ην τινες απωσάμενοι περί την πίστιν εναυάγησαν» (Α׳ Τιμ. 1, 18-19). Το δε της υγιούς και ορθής πίστεως ναυάγιον ερήμωσίς εστί και γύμνωσις πάντων των καλών και πάσης αρετής, και ουδεμία ελπίς απολείπεται, εάν μη επιστροφή γένηται· τι γαρ όφελος του λοιπού όλου σώματος, της κεφαλής διεφθαρμένης υπαρχούσης; Κατέχετε λοιπόν, τέκνα ημών αγαπητά, την Ορθόδοξον πίστιν ημών εν ακεραιότητι, εν ευθύτητι γνώμης, εν απλάστω καρδία, εν καθαρώ ψυχής συνειδότι, ακεραίαν, απαραχάρακτον, απαράβατον, αμετάθετον, αδιάβλητον, ανυπόκριτον, και ως ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός απεκάλυψεν ημίν, και οι θειοι Απόστολοι παρέδωκαν, και αι θεόπνευστοι επτά οικουμενικοί Σύνοδοι επεκύρωσαν, δίχα προσθήκης, δίχα αφαιρέσεως, δίχα παρεκτροπής τίνος ή αλλοιώσεως, ίνα έξητε σωτηρίαν την εν Χριστώ τω Θεώ ημών.

Ταύτα λοιπόν η αγία του Χριστού Εκκλησία, ομοφρόνως τε και ομοφώνως προς πάντας τους Ορθοδόξους αποτεινομένη, συμβουλεύει πατρικώς και προτρέπεται πνευματικώς, εκπληρούσα χρέη ποιμαντικά ενώπιον Θεού και ανθρώπων, προς απολογίαν ευπρόσδεκτον την επί του φοβερού αυτού βήματος. Και εάν υμείς φυλάξητε, ην παρελάβετε παρακαταθήκην της πίστεως σώαν και ακέραιον, μέγας έσται ο μισθός υμών εν τοις ουρανοίς· (Α׳ Τιμ. 6, 20-21) ει δε μη, ανένοχοι ημείς παρά τω Θεώ. Προς δε τους οπώσποτε εξολισθήσαντας και εκτραχηλισθέντας εις τον θεοστυγή Κατολικισμόν και εξαπατηθέντας παρά των λαοπλάνων και δολερών αποτείνοντες τον λόγον, συμβουλεύομεν ίνα επιστρέψωσιν εις την πατροπαράδοτον αυτών ευσέβειαν και Ορθοδοξίαν, μεταμεληθέντες δι' ον εαυτοίς επεσπάσαντο κίνδυνον ψυχικόν, απομακρυνθέντες από του Θεού και της αμώμου και άδολου πίστεως του Ιησού Χριστού, και κλαύσαντες επί τη απαρνήσει της Ορθοδοξίας, συνταγώσι πάλιν τη ανατολική Εκκλησία, αμετατρέπτω λογισμώ και ανεπιστρόφω καρδία, ίνα εύρωσιν έλεος εν ημέρα κρίσεως παρά του φοβερού κριτού, του Κυρίου ημών, ου η χάρις και το άπειρον έλεος είη μετά πάντων υμών.

Εν έτει σωτηρίω αωλη׳, κατά μήνα Σεπτέμβριον.

t Ο Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος, έχων και τας γνώμας των μακαριωτάτων Πατριαρχών, του τε Αλεξάνδρειάς κυρίου Ιεροθέου και του Αντιόχειας κυρίου Μεθοδίου, εν Χριστώ τω Θεώ αποφαίνεται.

† Ο Ιεροσολύμων Αθανάσιος εν Χριστώ τω Θεώ συναποφαίνεται.

† Ο Ηρακλείας Διονύσιος.

† Ο Χαλκηδόνας Ιερόθεος.

† Ο Δέρκων Γερμανός.

† Ο Θεσσαλονίκης Μελέτιος.

† Ο Σερρών Αθανάσιος.

† Ο Ιωαννίνων Ιωαννίκιος.

† Ο Αγκύρας Νικηφόρος.

T Ο Φιλαδελφείας Δανιήλ.

† Ο Κενστεντιλίου Αρτέμιος.

† Ο Λήμνου Ιερώνυμος.