Σήμερα θα συνεχίσουμε τη μελέτη μας περί αναστάσεως μέσα στα πλαίσια της Χριστιανικής κλήσεως και ελπίδος και έτσι η εκπομπή τιτλοφορείται: "Η Χριστιανική κλήση και η ανάσταση των νεκρών μέρος τρίτον".

Στην προηγούμενη εκπομπή, εξετάσαμε την αιρετική διδασκαλία ορισμένων θρησκευτικών ομάδων του Χριστιανικού κόσμου με αντιπροσωπευτικό δείγμα τους αυτοαποκαλούμενους Μάρτυρες του Ιεχωβά που υποστηρίζουν ότι μία μερίδα ανθρώπων, μάλιστα αυτοί που είναι πολύ ασεβείς και άδικοι, δεν θα τύχουν καθόλου αναστάσεως, αλλά ο σωματικός τους θάνατος σήμανε γι' αυτούς και την οριστική τους ανυπαρξία.

Καταβάλαμε ιδιαίτερα μία προσπάθεια να διερευνήσουμε τα αίτια που οδήγησαν σε μία τέτοια δοξασία, και τις συνέπειες που προκύπτουν από μία τέτοια αντίληψη. Εξετάσαμε με λεπτομέρεια την αντίθετη θέση της Αγίας Γραφής και της Εκκλησίας σε αυτό το αντιχριστιανικό δόγμα, και στα πλαίσια αυτής της αναίρεσης αναφερθήκαμε περιστασιακά και αναπόφευκτα και στους ειδικούς όρους της κρίσεως και της αιωνίου κολάσεως.

Όπως εξηγήσαμε την προηγούμενη φορά, πολλοί έχουν καταφύγει στην περί ανυπαρξίας αντίληψη, μη μπορώντας να κατανοήσουν την ύπαρξη αιωνίων βασάνων για μία κατηγορία ανθρώπων, όσο κακοί και αν είναι, με την ανοχή ενός αγαθού Θεού.  Καταδείξαμε λοιπόν ότι η Αγία Γραφή είναι σαφής γύρω από αυτό το ζήτημα, ωστόσο η αναφορά μας στο περί αιωνίου κολάσεως ζήτημα έγινε μόνον στα πλαίσια της αναίρεσης της κακοδοξίας και όχι γενικότερα. Αν και η θέση τής Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι να μην ασχολείται με το ζήτημα της κολάσεως, αλλά με τις επαγγελίες της Βασιλείας του Θεού, εν τούτοις θα ήταν χρήσιμο να εξετάσουμε το ζήτημα αυτό στο μέλλον, διότι προϋποθέτει τη μελέτη άλλων θεμάτων, όπως αυτό περί Θεού και περί της ψυχής του ανθρώπου.

Επιγραμματικά όμως εδώ αναφέρουμε ότι ο Θεός είναι αγάπη Α΄ Ιωάννου δ΄ 8 και 16 και ότι δεν θέλει τον θάνατο του ασεβούς, αλλά όλοι οι άνθρωποι να έρθουν στην επίγνωση της αλήθειας και να σωθούν. Ωστόσο σέβεται την ελεύθερη επιλογή των αμετανόητων αμαρτωλών, οι οποίοι έχουν πάρει πλέον την μόνιμη και σταθερή απόφαση να αντιταχθούν στο θέλημα του Θεού. Έτσι κατά την δευτέρα παρουσία, αυτό που κρύβει μέσα του σ' αυτή την ζωή ο καθένας από εμάς, θα εμφανισθεί και στην εξωτερική του όψη, δηλαδή οι δίκαιοι και οι αγαθοί θα λάμπουν όπως ο ήλιος. Ενώ οι άδικοι θα έχουν σκοτεινή και άσχημη όψη όπως και η ψυχή τους.

Όταν λοιπόν κατά την δευτέρα παρουσία θα εμφανιστεί ο Θεός, για μεν τους δίκαιους αυτό θα αποτελεί τη μέγιστη χαρά, αγαλλίαση και μακαριότητα, και θα είναι γι' αυτούς παραδεισένια η ζωή, για δε τους αμετανόητους αμαρτωλούς, αυτή η ίδια η παρουσία του Θεού θα είναι ανυπόφορη τιμωρία και κόλαση.

Έτσι λοιπόν οι έννοιες "τιμωρία" και "κόλαση" δεν πρέπει να μεταφράζονται σύμφωνα με τα στενά ανθρώπινα μέτρα. Περισσότερο όμως για το ζήτημα αυτό, θα αναφέρουμε εάν επιτρέψει ο Κύριος σε μελλοντική εκπομπή.

Σήμερα θα ασχοληθούμε με μία πολύ σοβαρή κακοδοξία γύρω από τις αντιλήψεις περί αναστάσεως που οι ρίζες της είναι γνήσια ειδωλολατρικές και δεν έχουν καμία σχέση με τις Χριστιανικές διδασκαλίες. Ωστόσο ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα αυτό έχει πάρει αρκετά σημαντικές διαστάσεις εξαιτίας του ζήλου και της μεθοδικότητας που διαθέτουν αυτοί που το προωθούν, ακόμα και ανάμεσα σε ανθρώπους - νέους κυρίως - με Χριστιανική παιδεία και ανατροφή.

Ο λόγος λοιπόν περί μετεμψύχωσης ή καλύτερα περί Μετενσάρκωσης των ψυχών.

Καταρχήν ίσως να διερωτηθείτε: Τι θέση έχει η Μετενσάρκωση μέσα σε μία μελέτη περί αναστάσεως των νεκρών; Όπως και σε προηγούμενες εκπομπές αναφέραμε, η Μετενσάρκωση είναι μία θεωρία που αφορά την μετά θάνατον ζωή του ανθρώπου. Είναι μία θεωρία που προσπαθεί να δώσει λύση στο πρόβλημα, τού: "Τι γίνεται ο άνθρωπος όταν πεθαίνει;". Και σαν τέτοια, έρχεται σε άμεση σύγκρουση με τη Χριστιανική διδασκαλία της οποίας η σαφής και αναμφισβήτητη θέση είναι ότι μετά τον θάνατο θα επακολουθήσει ανάσταση και κρίση κατά την δευτέρα παρουσία.

Όπως είπαμε και στην αρχή και όπως θα δούμε αναλυτικότερα και στη συνέχεια, η Μετενσάρκωση είναι μία καθαρά ειδωλολατρική δοξασία. Αλλά στις μέρες μας πολλοί επίδοξοι αρχηγοί θρησκευτικών κινήσεων και ομάδων, προωθώντας μία πανθεϊστική αντίληψη, έχουν υιοθετήσει και αυτό το ειδωλολατρικό δόγμα, για να δώσει μία απάντηση στα υπαρξιακά και οντολογικά προβλήματα του ανθρώπου. Το χειρότερο όμως από όλα, είναι ότι προσπαθούν να υποστηρίξουν τις ειδωλολατρικές τους ιδέες περί Μετενσάρκωσης, παραποιώντας και παρερμηνεύοντας τα χωριά της Βίβλου, προκειμένου να ελκύσουν οπαδούς, και από χώρες που είναι κατά βάσιν Χριστιανικές, και στις οποίες οι άνθρωποι κατά κανόνα, τρέφουν  μια βαθιά εκτίμηση στην Αγία Γραφή, έστω και αν απορρίπτουν το χώρο της Εκκλησίας στο σύνολό της.

Σήμερα λοιπόν θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε σε βάθος αυτό το δόγμα περί Μετενσάρκωσης, και να δούμε ποια είναι η ιστορική του καταβολή και εξέλιξη, από ποιους χώρους προωθείται, πάνω σε ποιες βάσεις στηρίζεται και ποια είναι η Χριστιανική θέση.

Και ας δούμε πρώτα από όλα τι είναι Μετενσάρκωση:

Είναι η διδασκαλία κατά την οποία η ψυχή μετά τον θάνατο, περνάει σε διάφορα σώματα ανθρώπων ή ζώων, ή εντόμων, ή ακόμη και δένδρων ή φυτών, και κατά αυτό τον τρόπο διανύει πάρα πολλές ζωές, με σκοπό να πετύχει την ηθική κάθαρσή της, ή να τιμωρηθεί για τις αμαρτίες της.

Αυτή η ανακύκληση κατά την άποψη των οπαδών και υποστηρικτών της, μπορεί να κρατήσει και ολόκληρες χιλιετίες. Επί παραδείγματι, αναφέρουμε ότι όπως υποστηρίζουν οι μαθητές του, ο Βούδας υπέστη 550 γεννήσεις και Μετενσαρκώσεις.

Βάσει τού παραπάνω ορισμού, καθίσταται επίσης φανερό ότι πρόκειται για Μετενσάρκωση και όχι για μετεμψύχωση, δεδομένου ότι δεν έχουμε διαδοχικές εμψυχώσεις, αλλά η ψυχή μεταβαίνει από το ένα σώμα στο άλλο. Γίνεται δηλαδή Μετενσάρκωση ή μετενσωμάτωση της ψυχής.

Με άλλα λόγια λοιπόν, η Μετενσάρκωση δεν είναι παρά ένας φιλοσοφικός τρόπος αρνήσεως του θανάτου. Είναι μία διέξοδος στο αιώνιο και τεράστιο πρόβλημα του θανάτου. Το βαθύτερο περιεχόμενό της, είναι ότι τον θάνατο δεν τον διαδέχεται η πλήρης ανυπαρξία, αλλά ότι η ανθρώπινη ψυχή εξακολουθεί να υπάρχει σε άλλο σχήμα, σε άλλο σώμα. Παρουσιάζει  λοιπόν τον θάνατο σαν εξαφάνιση του σώματος, αλλά όχι εκμηδένιση. Ταυτόχρονα όμως, προσπαθεί να δώσει λύση και στο πρόβλημα της δικαιοσύνης, το οποίο βάζει ως προϋπόθεση οποιουδήποτε φιλοσοφικού σχήματος, ο κάθε λογικός άνθρωπος, μη μπορώντας να εξηγήσει το γιατί άλλοι γεννιούνται και ζουν κάτω από ευνοϊκότερες συνθήκες από άλλους, και πότε και πώς θα αμοιφθούν οι καλοί όταν πεθαίνουν αδικημένοι, και οι κακοί όταν πεθαίνουν αδικώντας.

Σ' αυτά βεβαίως τα βαθιά και πολύ ουσιαστικά υπαρξιακά ερωτήματα του ανθρώπου, μπορεί να δώσει λύση μόνον ο Δημιουργός του ανθρώπου, δηλαδή ο ίδιος ο Θεός και αυτό το έκανε πρωτίστως και κυρίως με την ενανθρώπησή του λόγου, αλλά και μέσω της θείας αποκαλύψεως.

Η απάντηση λοιπόν στα ζητήματα αυτά, δίνεται μέσω της αναστάσεως και της τελικής κρίσεως από την πλευρά της Χριστιανικής διδασκαλίας. Όμως εύλογα γεννάται το ερώτημα: Γιατί ορισμένοι προτιμούν την Μετενσάρκωση από την ανάσταση;

Μία σύντομη απάντηση, είναι ότι ιδιαίτερα ο δυτικός άνθρωπος έχει κουραστεί από την ατομοκρατία, αλλά και από τον σχολαστικισμό, και την εκλογίκευση των πάντων, και αποζητά μία πιο ήρεμη και πιο μυστηριώδη κοσμοθεωρία. Έτσι λοιπόν, απορρίπτει την Χριστιανική διδασκαλία χωρίς να την έχει καν εξετάσει, απογοητευμένος από κάποιους φορείς της και υποστηρικτές της, και έλκεται από το μυστήριο των θρησκειών της ανατολής, που στις μέρες μας κυριαρχούν στην προώθηση της Μετενσάρκωσης. Κυρίως όμως τον τρομάζει η ιδέα μιας σύντομης ζωής την οποία θα επακολουθήσει τελική κρίση διότι είναι εσωτερικά ατακτοποίητος και συνάμα ακόρεστος. Έτσι η Μετενσάρκωση είναι γι' αυτόν η πιο βολική λύση, μια και οι αδιάκοπες εναλλαγές του αφήνουν πάντα κάποια ελπίδα προσωπικής βελτίωσης, ενώ ταυτόχρονα δίνει και κάποια πρόχειρη απάντηση για την αδικία και την ανισότητα που υπάρχει στη γη.

Είναι καιρός όμως να κάνουμε μία σύντομη ιστορική αναδρομή γύρω από την Μετενσάρκωση, ούτως ώστε να γνωρίζουμε τις ρίζες της και το φιλοσοφικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε.

Κατ' αρχήν, ξεκίνησε από λαούς οι οποίοι δεν έκαναν καμία διάκριση ανάμεσα στα ζώα και στους ανθρώπους, και επομένως δεν τους πείραζε η ψυχή να μεταβαίνει από σώματα ανθρώπων σε σώματα ζώων και τανάπαλιν. Αντίθετα τους έδινε πολλές ανθρωπολογικές απαντήσεις που ανταποκρίνονταν στα νηπιακά τους πνεύματα. Μια τέτοια απάντηση, είναι ότι οι πίθηκοι υπήρξαν κάποτε άνθρωποι που τώρα τιμωρούνται για τις παλιές τους αμαρτίες.

Κύριοι οπαδοί της Μετενσάρκωσης στην αρχαιότητα, υπήρξαν αρχικά οι Αιγύπτιοι, έπειτα οι Πυθαγόρειοι, οι Ορφικοί, πολλοί Έλληνες φιλόσοφοι όπως ο Εμπεδοκλής ο Πλάτων, ο Πλωτίνος, γενικά οι Νεοπυθαγόριοι, οι Στωικοί, οι Γνωστικοί, οι Μανιχαίοι και άλλοι.

Από πολύ παλιά όμως, αυτή η αντίληψη είχε αναπτυχθεί και στις Ινδίες από τους Βραχμάνες. Αργότερα την ενστερνίστηκαν και οι Βουδιστές και Ινδουιστές. Ανάμεσα στους τελευταίους, αυτή η πίστη εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα και αποτελεί την κατεξοχήν αιτία της κοινωνικής τους διαίρεσης σε κάστες, δηλαδή σε κοινωνικές τάξεις, με μεγάλη διαφορά των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων της μίας από την άλλη.

Και ενώ μέχρι πρότινος η αντίληψη αυτή είχε σταθεροποιηθεί ανάμεσα σε αυτούς τους λαούς κυρίως της Ανατολής, εν τούτοις στις μέρες μας έχει λάβει τη μορφή επιδημίας και στη Δύση, εξαιτίας των αμέτρητων μικρών θρησκευτικών, φιλοσοφικών, και άλλων ομάδων, που προωθούν μηνύματα των Ανατολικών θρησκειών και του Πνευματισμού, και έχουν κατακλύσει στην κυριολεξία τον σύγχρονο Δυτικό κόσμο.

Έχουμε λοιπόν πολλές μικρές ομάδες, που εν γένει υπόσχονται μία πολύ γρήγορη ανάπτυξη του εσωτερικού εαυτού των οπαδών τους, την καλλιέργεια των ψυχικών και διανοητικών τους δυνάμεων, και την γρήγορη επίτευξη προσωπικών στόχων τους, οι οποίες χρησιμοποιούν σαν φιλοσοφικό υπόβαθρο τη Μετενσάρκωση.

Τέτοιες ομάδες ή κινήσεις, είναι αυτή των Θεοσοφιστών, τών Πνευματιστών,  του Γκουρτζίεφ, του Εσωτερικού Χριστιανισμού, διαφόρων Ινδών διδασκάλων Γκουρού, και πάρα πολλές άλλες, που ο χρόνος ολόκληρης της εκπομπής δεν αρκεί ούτε  απλώς για να τις κατονομάσουμε.

Ωστόσο το κοινό γνώρισμα όλων αυτών των κινήσεων, είναι ότι διαμορφώνουν έτσι το περιεχόμενο των διδασκαλιών τους, οι οποίες γενικώς κινούνται στα πλαίσια των Ανατολικών θρησκειών και του Πνευματισμού, έτσι ώστε να δελεάζουν τους οπαδούς τους, ενώ τα κίνητρα και οι στόχοι των αρχηγών και ηγετών πολλών από αυτές, έχουν ήδη αποκαλυφθεί ότι είναι πολύ ύποπτα και δόλια. Δεν είναι λίγες οι φορές που η δημοσιογραφική ή ακόμη και η δικαστική έρευνα, έχει ξεσκεπάσει τους σκοτεινούς σκοπούς τέτοιων κινήσεων, έχει αποκαλύψει τον παράνομο πλουτισμό των ηγετών, αλλά δυστυχώς και τις σχέσεις των οπαδών τους με τα ναρκωτικά, τον Σατανισμό, και πολλά άλλα που δεν θα θέλαμε να κατονομάσουμε. "Διότι τα κρυφίως γινόμενα υπ' αυτών, "αισχρόν εστί και λέγειν", όπως θα έλεγε και ο απόστολος Παύλος Εφεσίους 5/ε: 12.

Ας δούμε στη συνέχεια, ποια είναι τα βασικά στοιχεία της περί Μετενσάρκωσης διδασκαλίας.

Μία πρώτη παρατήρηση, είναι ότι οι λεπτομέρειες της διδασκαλίας αυτής, ποικίλουν ανάλογα με τους λαούς ή τις κινήσεις που τις υιοθετούν. Τα κύρια όμως χαρακτηριστικά της, είναι ότι η ψυχή αλλάζει σώματα και ξαναζεί, κάτω από συνθήκες ανάλογες της ηθικής της καταστάσεως, στην αμέσως προηγούμενη ενσάρκωση της, έτσι ώστε να ικανοποιείται ο νόμος του Κάρμα, δηλαδή ο νόμος της δικαιοσύνης, και ταυτόχρονα να εξασφαλίζεται κατ' αυτό τον τρόπο μία εξελικτική πορεία βελτίωσης.

Όσες ψυχές κριθούν ότι δεν έχουν χρεωστούμενες αδικίες να ξεπληρώσουν με μία νέα επανενσάρκωση, τότε ελευθερώνονται από τον νόμο του Κάρμα, απαλλάσσονται από το σώμα, διασπούν τον κύκλο των Μετενσαρκώσεων, και εισέρχονται στο Νιρβάνα κατά τους Βουδιστές, ή ενώνονται με το Βράχμα κατά τους Γιόγκι των Ινδιών. Αυτή όμως η είσοδος στο Νιρβάνα, δεν είναι τίποτε άλλο από την οριστική απόθεση της προσωπικότητας του ανθρώπου, και η  βύθισή του στο απρόσωπο απόλυτο, δηλαδή με άλλα λόγια η εκμηδένιση τού προσώπου.

Σύμφωνα λοιπόν με τους υποστηρικτές της Μετενσάρκωσης, αυτό είναι και ο πολυπόθητος στόχος του ανθρώπου, καταρχήν η απαλλαγή του από το σώμα του, και δεύτερον η πλήρης και οριστική εκμηδένιση της προσωπικότητάς του.

Οι εσωτερικές αντιφάσεις αυτής της διδασκαλίας είναι πάμπολλες. Ωσόσο εμείς θα ξεκινήσουμε από τις θέσεις της Αγίας Γραφής, την Χριστιανική ερμηνεία των χωριών της Αγίας Γραφής που οι υποστηρικτές της Μετενσάρκωσης δολίως χρησιμοποιούν, για να ισχυριστούν ότι συγκεκαλυμμένα η διδασκαλία αυτή ευρίσκεται και στη Βίβλο. Και τέλος (εάν μας μείνει χρόνος), θα αναφέρουμε εν συντομία και όσες λογικές αντιφάσεις η θεωρία αυτή παρουσιάζει.

Κατ' αρχήν, είναι ξεκάθαρο, οι πηγές της θείας αποκαλύψεως δηλαδή η Αγία Γραφή και η λοιπή Ιερά Παράδοσις, απορρίπτουν κάθε ιδέα περί Μετενσάρκωσης και μιλούν περί Αναστάσεως.

Χαρακτηριστικό και τελεσίδικο εναντίον της Μετενσάρκωσης είναι το χωρίο στην προς Εβραίους επιστολή 9/θ:  27 και 28 διαβάζουμε:

"Και καθ' όσον απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις, ούτω και ο Χριστός, άπαξ προσενεχθείς εις το πολλών ανενεγκείν αμαρτίας, εκ δευτέρου χωρίς αμαρτίας οφθήσεται τοις αυτόν απεκδεχομένοις εις σωτηρίαν."

Το χωρίο αυτό είναι σαφέστατο: "Απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις", όπως αναφέρεται στο πρωτότυπο.

Μια φορά πεθαίνει ο κάθε άνθρωπος, και τον ένα και μοναδικό θάνατο του θα ακολουθήσει η μία και τελική κρίση. Δεν χωρεί καμία άλλη ερμηνεία. Καμία άλλη εκδοχή. Δεν υπάρχουν περιθώρια για νέες ενσαρκώσεις, ή πολλές κρίσεις στην Χριστιανική πίστη.

Εάν δεχθούμε (τελείως παράλογα βέβαια), πολλές γεννήσεις και θανάτους για τον κάθε άνθρωπο, και πολλές κρίσεις, τότε το ίδιο αναγκαστικά θα πρέπει να δεχθούμε και για τον Χριστό. Όμως το χωρίο, μας λέγει ότι πέθανε "άπαξ" για τις αμαρτίες μας κατά την Πρώτη του παρουσία, και θα φανερωθεί εκ δευτέρου κατά την Δευτέρα παρουσία, οπότε θα γίνει και η κρίσις. Άλλωστε ο θάνατος κατά τη Χριστιανική αντίληψη, εισήλθε στον κόσμο εξαιτίας της παράβασης της εντολής του Θεού, και μετά τον θάνατο, η Χριστιανική ελπίδα είναι η Ανάσταση και όχι μία νέα γέννηση, ένας νέος θάνατος, και ούτω καθεξής.

Ας συνεχίσουμε με ένα δεύτερο χωρίο, που αυτή τη φορά βρίσκεται στην Β΄ προς Κορινθίους επιστολή, στίχοι 5/ε:  1,2 και 4 από που διαβάζουμε:

"Οίδαμεν γαρ ότι εάν η επίγειος ημών οικία του σκήνους καταλυθή, (δηλαδή το σώμα μας), οικοδομήν εκ Θεού έχομεν, οικίαν αχειροποίητον αιώνιον εν τοις ουρανοίς. Και γαρ εν τούτω στενάζομεν, το οικητήριον ημών το εξ ουρανού επενδύσασθαι επιποθούντες... και γαρ οι όντες εν τω σκήνει στενάζομεν, βαρούμενοι εφ' ω ου θέλομεν εκδύσασθαι, αλλ’ επενδύσασθαι, ίνα καταποθή το θνητόν υπό της ζωής".

Εδώ απόστολος Παύλος, περιγράφει τη Χριστιανική ελπίδα, την Ανάσταση, λέγοντας ότι οι Χριστιανοί προσδοκούν ότι μετά τον θάνατο κατά τον οποίο θα καταληθεί η επίγεια κατοικία του ανθρώπου, δηλαδή το σώμα του, ο Θεός κατά την ανάσταση, θα τους χαρίσει νέα κατοικία, δηλαδή νέο σώμα, που αυτή όμως τη φορά, θα είναι αχειροποίητη, ουράνια, αθάνατη.

Ο Χριστιανός λοιπόν, δεν προσδοκεί μετά θάνατον, ούτε μία νέα Μετενσάρκωση, ούτε να χάσει εντελώς την προσωπικότητά του μέσα στο Νιρβάνα, αλλά προσδοκεί η προσωπικότητά του να αποκτήσει νέο σώμα, άφθαρτο και αιώνιο.

Ας δούμε όμως και ένα ακόμη χωρίο, που βρίσκεται στην Πρώτη προς Κορινθίους επιστολή και στίχους 15/ιε: 51-53:

"Ιδού μυστήριον υμίν λέγω· πάντες μεν ου κοιμηθησόμεθα, πάντες δε αλλαγησόμεθα, εν ατόμω, εν ριπή οφθαλμού, εν τη εσχάτη σάλπιγγι· σαλπίσει γαρ, και οι νεκροί εγερθήσονται άφθαρτοι, και ημείς αλλαγησόμεθα. Δει γαρ το φθαρτόν τούτο ενδύσασθαι αφθαρσίαν και το θνητόν τούτο ενδύσασθαι αθανασίαν".

Με τα λόγια αυτά, ο απόστολος εκφράζει την Χριστιανική πίστη, ότι υπάρχει μόνο μία επίγεια ζωή για όλους τους ανθρώπους, ενώ κατά την Δευτέρα παρουσία, οπότε θα γίνει και η γενική ανάσταση όλων των νεκρών, τα σώματά τους θα μεταβληθούν από θνητά και φθαρτά, σε άφθαρτα και αθάνατα.

Νομίζουμε όμως, ότι αυτά τα εδάφια της Αγίας Γραφής, είναι αρκετά για να πείσουν και τον πιο απαιτητικό μελετητή, ότι η Βίβλος υποστηρίζει την Ανάσταση σαν την μόνη ελπίδα του ανθρώπου, και απορρίπτει παντελώς κάθε φιλοσοφία περί διαδοχικών ζωών, και εναλλασσόμενων γεννήσεων και θανάτων του κάθε ανθρώπου. Όπως είναι φυσικό, και η Εκκλησία ως σώμα, έχει καταδικάσει πλήρως και εξαρχής την διδασκαλία περί Μετανσαρκώσεως,  και οι Αποστολικοί, αλλά και οι μετέπειτα Πατέρες της Εκκλησίας, την πολέμησαν με σταθερότητα.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Θεόφιλο Αντιοχείας, οποίος την θεωρεί "δεινόν και αθέμιτον δόγμα για κάθε λογικό άνθρωπο", τον μέγα Βασίλειο ο οποίος ήλεγξε με δριμύτητα τις ιδέες του Εμπεδοκλή περί Μετενσάρκωσης, τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, και τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο.

Αφού λοιπόν η Αγία Γραφή και η λοιπή Ιερά Παράδοση είναι τόσο σαφής και κατηγορηματική εναντίον της περί Μετενσάρκωσης διδασκαλίας, ας δούμε από ποια χωρία της Βίβλου προσπαθούν οι υποστηρικτές της να πιαστούν, για να πείσουν τους οπαδούς τους περί του αντιθέτου.

Το πρώτο χωρίο αναφέρεται στην περίπτωση του εκ γενετής τυφλού, που ο Κύριος Ιησούς Χριστός θεράπευσε, και βρίσκεται στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο κεφάλαιο θ/9: και στίχους 1-3. Διαβάζουμε:

"Και παράγων είδεν άνθρωπον τυφλόν εκ γενετής. Και ηρώτησαν αυτόν οι μαθηταί αυτού λέγοντες: Ραββί, τις ήμαρτεν, ούτος ή οι γονείς αυτού, ίνα τυφλός γεννηθή; Απεκρίθη Ιησούς: ούτε ούτος ήμαρτεν ούτε οι γονείς αυτού, αλλ' ίνα φανερωθή τα έργα του Θεού εν αυτώ".

Λέγουν λοιπόν οι υποστηρικτές τής Μετενσαρκώσεως: "Εφ' όσον ήταν εκ γενετής τυφλός, πώς ρωτούν οι μαθητές τον Χριστό, εάν αυτός αμάρτησε και είναι τυφλός; Η μόνη περίπτωση να αμάρτησε, είναι πριν τη γέννησή του. Είναι να κουβαλάει τις αμαρτίες της προηγούμενης ζωής του, και επομένως, (λένε), οι μαθητές πίστευαν στη Μετενσάρκωση".

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, να δούμε αν έχουν έτσι.

Κατ' αρχήν θέλουμε να επισημάνουμε, ότι η ευαγγελική διήγηση δεν σταματά στην ερώτηση των μαθητών, αλλά περιλαμβάνει και την απάντηση του Χριστού, η οποία πρωτίστως και κυρίως μας ενδιαφέρει. Και η απάντηση αυτή, είναι απογοητευτική για όσους υποστηρίζουν τη Μετενσάρκωση. Ο Κύριος είπε: "Ούτε ούτος ήμαρτεν, ούτε οι γονείς αυτού." Επομένως ο Κύριος απορρίπτει το ερώτημα ως εσφαλμένο, και έτσι αναιρεί κάθε επιχείρημα υπέρ της Μετενσάρκωσης.

Ας δούμε όμως και το άλλο σκέλος. Πώς οι μαθητές σκέφτηκαν να κάνουν αυτή την ερώτηση, έστω και αν αυτή αποδείχθηκε εκ των υστέρων εσφαλμένη;

Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τον προβληματισμό τους. Ακολουθούσαν από κοντά τον Ιησού, και τον έβλεπαν να κάνει θαύματα θεραπείας σε πολλούς. Είχαν συνηθίσει να συνδέουν τις ασθένειες και τα προβλήματα υγείας του καθενός, με τις προσωπικές του αμαρτίες, γιατί ο Κύριος άλλοτε μεν τους εθεράπευε λέγοντάς τους: "αφίενταί σοι οι αμαρτίες", (Ματθαίος 9/θ: 2, Μάρκος 2/β: 5, Λουκάς 5/ε: 20, Λουκάς 7/ζ: 47 και αλλού), και άλλοτε, στο τέλος, μετά τη θεραπεία, τους έλεγε (όπως στην περίπτωση του παραλυτικού), "Ιδού! Έγινες υγιής! Μηκέτι αμάρτανε, δια να μη σοι γίνει τι χειρότερον" (Ιωάννης 5/ε: 14).

Προσπάθησαν λοιπόν αυτόν τον κανόνα της σύνδεσης της ασθένειας με την αμαρτία, να τον εφαρμόσουν και στην περίπτωση του εκ γενετής τυφλού, και επειδή συνάντησαν δυσκολία, έκαναν αυτή την εσφαλμένη ερώτηση, που τελικώς δεν είναι καν ερώτηση, αλλά απλή απορία, και η οποία έχει δύο σκέλη: Το πρώτο, είδαμε ότι αφορά τις αμαρτίες του τού ίδιου τού τυφλού, που είναι φυσικό να μην υπάρχουν πριν από τη γέννησή του. Αλλά και το δεύτερο σκέλος που είναι και αυτό, απόλυτα εσφαλμένο, αφορά τις αμαρτίες τών γονέων του. Δεν θα έπρεπε να κάνουν ούτε αυτό το ερώτημα, διότι η Παλαιά Διαθήκη το λέει ρητά, ότι "οι πατέρες δεν θέλουσι θανατώνεσθαι δια τα τέκνα, ούτε τα τέκνα θέλουσι θανατόνεσθαι δια τους πατέρας. Έκαστος θέλει θανατώνεσθαι δια το ίδιον εαυτού αμάρτημα" Δευτερονόμιον 24/κδ: 16  και Β΄ Βασιλέων  14/ιδ: 6.

Δηλαδή με άλλα λόγια, οι αμαρτίες των γονέων δεν βαρύνουν τα τέκνα, και αντίστροφα.

Το ίδιο αναφέρεται και στον Ιεζεκιήλ 18/ιη: 1-4, όπου ο Κύριος λέει ότι δεν θα ισχύσει στον Ισραήλ η παροιμία, ότι "οι πατέρες έφαγαν αγουρίδες, και μούδιασαν τα δόντια των παιδιών τους", δηλαδή ότι οι αμαρτίες των γονέων θα ταλαιπωρούν τα παιδιά τους. Βέβαια κάτι τέτοιο ίσχυσε κατά την περίοδο της περιπλάνησης τού Ισραήλ στην Αίγυπτο, αλλά μόνο ως ειδική περίπτωση.  (Δευτερόνομιον 5/ε: 9 και Έξοδος 34/λδ: 7).

Παρ' όλο λοιπόν που η Βίβλος είναι σαφής στο ζήτημα αυτό, δηλαδή περί της μη μεταβίβασης τών αμαρτιών τών γονέων στα τέκνα, ωστόσο οι μαθητές δεν δίστασαν να εκφράσουν στον Ιησού την εσφαλμένη τους απορία, στην οποία ο Ιησούς έδωσε την κατάλληλη απάντηση. Αλλά κι αν ακόμη οι μαθητές είχαν εκφράσει αυτή την απορία επηρεασμένοι από την εσφαλμένη αντίληψη των Ελλήνων περί Μετενσαρκώσεως, ούτε και αυτό σημαίνει ότι αυτή είναι η Χριστιανική αντίληψη. Διότι η απάντηση του Χριστού είναι σαφώς αρνητική, ενώ ταυτόχρονα έχουμε πολλές περιπτώσεις όπου οι μαθητές, πριν να λάβουν "δύναμιν εξ ύψους", δηλαδή την δωρεά του Αγίου Πνεύματος κατά την Πεντηκοστή, (η οποία θα τους οδηγούσε εις πάσαν την αλήθεια), κουβαλούσαν πολλές εσφαλμένες αντιλήψεις, και κατά τις οποίες χρειάστηκε να τους διορθώσει ο Κύριος. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την περίπτωση όπου όταν είδαν τον Χριστό να περπατάει πάνω στη θάλασσα, νόμιζαν ότι είναι φάντασμα. (Ματθαίος 14/ιδ: 26).

Άλλοτε πάλι, οι γιοι τού Ζεβεδαίου, έβαλαν τη μητέρα τους να ζητήσει από τον Χριστό, να καθίσουν δεξιά του και αριστερά του στη Βασιλεία του, εκείνος όμως τους απάντησε ότι "δεν ξέρουν τι ζητάνε". (Ματθαίος 20/κ: 20-24).

Σε μία άλλη περίπτωση ο πρωτο-κορυφαίος του χορού των αποστόλων, ο Πέτρος, είχε πάρει κατ' ιδίαν τον Ιησού, και τον προέτρεπε να ματαιώσει το έργο του, εξαιτίας του φόβου των Ιουδαίων, ο δε Ιησούς τον ήλεγξε δημοσίως, λέγοντάς του: "Ύπαγε οπίσω μου σατανά, δεν φρονείς τα του Θεού, αλλά των ανθρώπων". (Ματθαίος 16/ιστ: 22, 23).

Παρατηρούμε λοιπόν σαφώς, ότι οι μαθητές, πριν να λάβουν την επαγγελία του Αγίου Πνεύματος, εξέφραζαν μερικές φορές κρίσεις, σκέψεις και ερωτήσεις, τελείως εσφαλμένες, για τις οποίες ο Κύριος τους ήλεγχε και τους διόρθωνε. Έτσι λοιπόν και σε αυτή την περίπτωση, δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει η γνώμη των μαθητών, ή των υπολοίπων ανθρώπων, αλλά του ιδίου τού Ιησού Χριστού. Και αυτή βεβαίως δεν έχει καμία σχέση με τη Μετενσάρκωση, στο χωρίο που εξετάσαμε, αλλά και πουθενά αλλού.

Ας προχωρήσουμε όμως το δεύτερο χωρίο της Βίβλου που εσφαλμένα χρησιμοποιούν οι υποστηρικτές της Μετενσάρκωσης για να αποδείξουν ότι η δοξασία τους είναι κρυμμένη και στα λόγια τού Κυρίου:

Στο χωρίο αυτό που βρίσκεται στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο κεφάλαιο 11/ια 7-15, ο Χριστός κάνει λόγο για τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.  Απομονώνουν λοιπόν τον στίχο 14 από ολόκληρη την υπόλοιπη Βίβλο, και ισχυρίζονται την ταυτότητα του Ιωάννου του Βαπτιστή με τον προφήτη Ηλία. Θεωρούν δηλαδή τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο σαν μία Μετενσάρκωση του προφήτη Ηλία. Ας διαβάσουμε (λόγω έλλειψης χρόνου)  μόνο το επίμαχο εδάφιο 14:

"Και αν θέλετε να δεχθείτε τούτο, αυτός είναι ο Ηλίας όστις έμελλε να έρθει".

Ποια όμως είναι η γνώμη του ίδιου του Ιωάννου; Ας ακούσουμε την απάντηση που έδωσε ο ίδιος στους απεσταλμένους των Ιουδαίων, όταν τον ρώτησαν ποιος είναι. Διαβάζουμε από το κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, στίχους 1/α: 19-21:

"Και αύτη εστίν η μαρτυρία του Ιωάννου, ότε απέστειλαν οι Ιουδαίοι εξ Ιεροσολύμων ιερείς και Λευΐτας ίνα ερωτήσωσιν αυτόν: Συ τις ει; Και ωμολόγησε, και ουκ ηρνήσατο· και ωμολόγησεν ότι ουκ ειμί εγώ ο Χριστός. Και ηρώτησαν αυτόν: Τι ουν; Ηλίας ει συ; Και λέγει: Ουκ ειμί (Δεν ειμαι). Ο προφήτης ει συ; Και απεκρίθη: Ου (όχι)."

Πόσο πιο σαφής θα μπορούσε άραγε να γίνει ο Ιωάννης; Ομολογεί ρητά ότι δεν είναι ο Ηλίας. Γιατί λοιπόν, ενώ ψάχνουν τόσο επίμονα, και βρίσκουν αμφιλεγόμενα και δυσνόητα εδάφια οι υποστηρικτές της Μετενσάρκωσης, αποσιωπούν αυτή τη δήλωση του Ιωάννη;

Αλλά ας επανέλθουμε στον λόγο του Κυρίου, για να κατανοήσουμε γιατί ο Χριστός αποκάλεσε τον Ιωάννη τον Βαπτιστή ως Ηλία. Ένα αρκετά διαφωτιστικό χωρίο, είναι το Λούκας 1/α 17, όπου διαβάζουμε τα λόγια του αγγέλου του Θεού προς τον Ζαχαρία, τον πατέρα του Ιωάννη του Προδρόμου, σε σχέση με την αποστολή του γιού του.

"Και αυτός προελεύσεται ενώπιον αυτού εν πνεύματι και δυνάμει Ηλιού, επιστρέψαι καρδίας πατέρων επί τέκνα και απειθείς εν φρονήσει δικαίων, ετοιμάσαι Κυρίω λαόν κατεσκευασμένον".

Εδώ περιέχεται η φράση κλειδί για την κατανόηση των λόγων του Κυρίου. "Θέλει ελθεί, εν πνεύματι και δυνάμει Ηλίου". Δεν θα είναι ο ίδιος ο Ηλίας, αλλά θα έχει το ίδιο φρόνημα, τον ίδιο στόχο και τα ίδια πνευματικά χαρίσματα. Δεν λέει ο άγγελος "εν ψυχή Ηλίου", ώστε να είναι Μετενσάρκωση τού Ηλία, αλλά λέει: "εν πνεύματι και δυνάμει Ηλίου".

Έτσι, όπως ο Ηλίας φορούσε τρίχινο ένδυμα και δερμάτινη ζώνη, και ζούσε ασκητικά μακριά από τον κόσμο, με τον ίδιο τρόπο έζησε και ο Ιωάννης. Και όπως ο πρώτος κήρυξε τη μετάνοια σε μία γενεά εξόχως διεφθαρμένη και αποστατημένη από τον Θεό, έτσι και ο δεύτερος. Όπως ο πρώτος ήταν θαρραλέος και ζηλωτής εις τον έλεγχο της αμαρτίας, και δεν δίστασε να το κάνει ακόμη και έναντι των ισχυρότερων της γης, όμοια και ο δεύτερος. Και όπως ο Ηλίας μισήθηκε και διώχθηκε επειδή ήλεγξε τον βασιλιά Αχαάβ και τη βασίλισσα Ιεζάβελ, έτσι και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, μισήθηκε, διώχθηκε και τελικά αποκεφαλίσθηκε από το βασιλικό ζεύγος, τον Ηρώδη και την Ηρωδιάδα, επειδή τους ήλεγξε δημοσίως για την παράνομη συμβίωσή τους.

Παράλληλα όμως, ο Ιωάννης γίνεται Πρόδρομος της Παρουσίας του Κυρίου, που εμφανίζεται μέσω του δευτέρου προσώπου της θεότητας, του Υιού και Λόγου, όπως μας αναφέρει το χωρίο. "Και αυτός, θέλει ελθεί προ προσώπου αυτού", δηλαδή του Κυρίου τού Θεού, όπως διαβάζουμε στον αμέσως προηγούμενο στίχο.

Αυτό βεβαίως είχε προφητευθεί για αρκετές εκατονταετίες νωρίτερα, από τον προφήτη Μαλαχία από το βιβλίο του οποίου διαβάζουμε τον στίχο γ: 1.

"Ιδού, εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου και θέλει κατασκευάσει την οδόν έμπροσθέν μου· και ο Κύριος, τον οποίον σεις ζητείτε, εξαίφνης θέλει ελθεί εις τον ναόν αυτού, ναι, ο άγγελος της διαθήκης, τον οποίον σεις θέλετε· ιδού, έρχεται, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων".

Ο Ιωάννης λοιπόν, είναι ο Πρόδρομος της Πρώτης παρουσίας τού Κυρίου.

Και σ' αυτό όμως το σημείο, μοιάζει με τον προφήτη Ηλία, διότι όπως είναι δύο οι Παρουσίες, έτσι είναι δύο και οι Πρόδρομοι. Ο Ηλίας λοιπόν, θα είναι ο Πρόδρομος της Δευτέρας παρουσίας. Αυτό το γεγονός, μας το αποκαλύπτει ο ίδιος προφήτης, ο Μαλαχίας στον στίχο 4/δ: 5:

"Ιδού, εγώ θέλω αποστείλει προς εσάς Ηλίαν τον προφήτην, πριν έρθει η ημέρα του Κυρίου η μεγάλη και επιφανής".

Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό, ότι η μετάφραση των Εβδομήκοντα, αναφέρει ότι "εγώ θέλω αποστείλει προς εσάς, Ηλίαν τον Θεσβίτην", ώστε προσδιορίζοντας τον τόπο της καταγωγής του, να τον διαχωρίσει από τον άλλο Ηλία, της Πρώτης παρουσίας, τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.

Βέβαια, όπως έχουμε εξηγήσει και άλλοτε με λεπτομέρεια, οι Ιουδαίοι είχαν μπλέξει τις παρουσίες, και ταύτιζαν την πρώτη με την Δεύτερη. Και φυσικά ήταν επόμενο να ταυτίζουν και τους Προδρόμους τους. Έτσι περίμεναν στις μέρες τους, όχι τον Πρόδρομο της Πρώτης παρουσίας, δηλαδή τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, αλλά τον Πρόδρομο της Δεύτερης, δηλαδή τον Ηλία τον Θεσβίτη. Γι' αυτό λοιπόν αναγκάσθηκε και ο Ιησούς, να τους μιλήσει στη γλώσσα που καταλάβαιναν, λέγοντάς τους ότι "ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι ο Ηλίας που περιμένετε, και επομένως εγώ είμαι ο Χριστός, ο Κύριος που επισκέφτηκε το ναό του, ο Άγγελος της Διαθήκης, και αν θέλετε καταλάβετέ το".

Έτσι λοιπόν, ο προφήτης Ηλίας ο Θεσβίτης, και ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής, έχουν κοινή την πνευματική χάρη και την δύναμη, επειδή έχουν και κοινή αποστολή, αλλά δεν έχουν κοινή ψυχή, όπως θα ήθελαν αυτοί που υποστηρίζουν την Μετενσάρκωση.

Ας εξαντλήσουμε όμως το ζήτημα, εξετάζοντας και μία άλλη όψη του. Ίσως πολλοί να αναρωτηθούν και να πουν: Γιατί ο Κύριος μπερδεύει τα ονόματα, και τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο τον αποκαλεί Ηλία;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό, είναι πολύ απλή, και βεβαίως έχει εν πολλοίς δοθεί ήδη. Ωστόσο ένα πρόσθετο στοιχείο, είναι ότι συνηθιζόταν να ονομάζονται άνθρωποι με ονόματα ομοίων τους, στον τρόπο ζωής και τη διαγωγή. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα στην Αγία Γραφή, όμως εμείς θα αναφέρουμε ένα που ευρίσκεται στο βιβλίο του Ησαΐα, στίχο 1/α: 10. Εκεί ο προφήτης ονομάζει τους Εβραίους, με το όνομα δύο λαών, που είχαν προ πολλού εξαφανισθεί. Η αιτία; Προφανώς η όμοια και απαράλλακτη διαγωγή και συμπεριφορά τους. Ας το διαβάσουμε:

"Ακούσατε τον λόγον του Κυρίου άρχοντες Σοδόμων. Ακροάσθητε τον νόμον τού Θεού ημών, λαέ Γομόρρων."

Αν λοιπόν ο Ησαΐας ονομάζει τους συγχρόνους του Εβραίους, άρχοντες Σοδόμων και λαό Γομόρρων, λόγω της κοινής τους συμπεριφοράς, γιατί να μας φαίνεται παράξενο, όταν ο Χριστός ονομάζει τον Ιωάννη ως Ηλία, τη στιγμή που τόσο μοιάζουν οι ζωές τους και το έργο τους, και μάλιστα όταν έχει γίνει τόσο σαφής διάκριση, ακόμα και από τον ίδιο τον Ιωάννη, ότι δεν πρόκειται για ταυτοπροσωπία;

Ούτε λοιπόν και από αυτό το χωρίο της Βίβλου δίδεται κάποια ευκαιρία στην ειδωλολατρική θεωρία περί Μετενσάρκωσης ψυχών.

Δυστυχώς όμως ο χρόνος και της σημερινής εκπομπής έφτασε στο τέλος του, και δεν προλάβαμε να ολοκληρώσουμε το θέμα περί Μετενσάρκωσης. Ευελπιστούμε πως με τη Χάρη του Θεού θα επανέλθουμε στο ζήτημα αυτό στην επόμενη εκπομπή.

Στο μεταξύ θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε που μας παρακολουθήσατε, και να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στον Γιάννη Οδαμπάσογλου που φρόντισε τον ήχο.

Χαίρετε, και ο Θεός μαζί μας.

Απομαγνητοφώνηση Ν. Μ.