عیسی به چه موارد دیگری در موعظۀ سر کوه اشاره کرد؟

یکی از مهم‌ترین علایق بشر از هر سنی، این است که چگونه پول و دارایی بدست آورد که زندگی راحت و خوشایند را برایش تضمین نماید. انسان هر روز در حال نبرد است و زمان خود را صرف به‌دست آوردن این امور مادی می‌کند. اما این تلاش همیشه آسان نیست.

گاه، آنانی که در تولید محصولات کشاورزی فعالیت دارند، حاصل دسترنج خود را به خاطر شرایط آب و هوایی یا عوامل دیگر از دست می‌دهند. کسانی که در اقتصاد فعالیت دارند، ممکن است دچار ضرر و زیان شوند. صنعتگرانی که محصولاتشان به‌راحتی به فروش نمی‌رود، ممکن است مجبور به اعلان ورشکستگی شوند. سایر مردم که به مزد روزانۀ خود تکیه می‌کنند، اگر دچار یک بیماری مزمن یا طولانی‌مدت شوند، ممکن است نتوانند دوام بیاورند. معمولاً مردم در شرایط سخت، یا ترس از اینکه فقیر شوند، دچار اضطراب می‌شوند که چطور در زمان حال یا آینده با شرایط دشوار مواجه شوند، آن هم زمانی که هیچ منبع مالی ندارند؛ افراد دیگری هم هستند که برای شادی خود، به پول و املاک و دارایی هنگفت تکیه می‌کنند.

خداوندگار در موعظۀ خود بر سر کوه و در در جاهای دیگر نیز بارها به روش برخورد با این شرایط اشاره کرد. فرمود: «پس به شما می‌گویم، نگران زندگی خود نباشید که چه بخورید یا چه بنوشید، و نه نگران بدن خود که چه بپوشید... پرندگان آسمان را بنگرید که نه می‌کارند و نه می‌دِرَوَند و نه در انبار ذخیره می‌کنند و پدر آسمانی شما به آنها روزی می‌دهد. آیا شما بس باارزشتر از آنها نیستید... و چرا برای پوشاک نگرانید؟ سوسنهای صحرا را بنگرید که چگونه نمو می‌کنند؛ نه زحمت می‌کشند و نه می‌ریسند. به شما می‌گویم که حتی سلیمان نیز با همۀ شکوه و جلالش همچون یکی از آنها آراسته نشد. پس اگر خدا علف صحرا را که امروز هست و فردا در تنور افکنده می‌شود، این‌چنین می‌پوشانَد، آیا شما را، ای سست‌ایمانان، به‌مراتب بهتر نخواهد پوشانید؟ پس نگران نباشید و نگویید چه بخوریم یا چه بنوشیم و یا چه بپوشیم. زیرا اقوامِ بت‌پرست در پی همۀ این‌گونه چیزهایند، امّا پدر آسمانی شما می‌داند که بدین همه نیاز دارید. بلکه نخست در پی پادشاهی خدا و عدالت او باشید، آنگاه همۀ اینها نیز به شما عطا خواهد شد. پس نگران فردا مباشید، زیرا فردا نگرانی خود را خواهد داشت. مشکلات امروز برای امروز کافی است!» (متی ٦ :­۲۵-۳۴).

از این جهت، انسان باید بسیار تلاش کند تا نیازهای خود و کسانی را که به او وابسته هستند، رفع نماید، اما با اطمینان به مشیّت خدا که پدر آسمانیِ قادر مطلق و مهربان است. کتاب‌مقدس پر از وقایعی است که مداخلات حیرت‌آور خدا را برای رفع نیازهای مادی فرزندانش نشان می‌دهد!

از سویی دیگر، خداوندگار به مخاطبین خود دربارۀ طمعی که انسان را گرفتار می‌کند، هشدار داد، طمعی که باعث می‌شود انسان با چسبیدن به گنج‌های مادی، دائماً دارایی خود را افزایش دهد، حتی اگر نیازی به آن نداشته باشد. به همین دلیل است که خداوندگار فرمود: «بر زمین گنج میندوزید، جایی که بید و زنگ، زیان می‌رساند و دزدان نَقْب می‌زنند و سرقت می‌کنند... و خود را وابسته و دلبسته به این نوع گنجها نکن... زیرا هر جا گنج توست، دل تو نیز آنجا خواهد بود» (متی ٦ :­۱۹-۲۱). اگر چیزهای مادی دل شما را اسیر کنند و تمام توجه شما به لذتهای مادی و جسمانی باشد، دیگر با روح خود که ارزش آن فراتر از جسم است، سر و کار نخواهید داشت، و در نتیجه آسیبی که می‌خورید، جبران‌ناپذیر خواهد بود. و خداوندگار چنین ادامه داد: «هیچ‌کس دو ارباب را خدمت نتواند کرد، زیرا یا از یکی نفرت خواهد داشت و به دیگری مهر خواهد ورزید، و یا سرسپردۀ یکی خواهد بود و دیگری را خوار خواهد شمرد. نمی‌توانید هم بندۀ خدا باشید، هم بندۀ پول» (متی ٦ :­۲۴).

پولس رسول با الهام از این تعلیم خداوندگار، به مسیحیان می‌فرماید: «امّا دینداری با قناعت، سودی عظیم است. چرا که به این جهان هیچ نیاورده‌ایم و از آن نیز هیچ نخواهیم برد. پس اگر خوراک و پوشاک و سرپناهی داریم، (یعنی چیزهای ضروری برای بقایمان) قانع خواهیم بود. امّا آنان که سودای ثروتمند شدن دارند، دچار وسوسه می‌شوند و به دام امیال پوچ و زیانباری گرفتار می‌آیند که موجب تباهی و نابودی انسان می‌گردد» (اول تيموتائوس ۶:­۶-۹).

علاوه بر تمام موارد بالا، خداوندگار به مسائل ضروری دیگری که با شکل‌گیری و رشد حیات روحانی ایماندار در ارتباط است، اشاره می‌کند. برای اینکه درکی کامل نسبت به موعظۀ خداوندگار بر سر کوه داشته باشیم، لازم است فصل‌های ۵ تا ۷ از انجیل متی را مطالعه کنیم.