سرود مقدس سه گانه (تريساگيون)  

 (6.2.2022)

هنگامی که مسیح در قالب انجیل به محراب می آید و روی ميز مقدس قرار می گیرد، ليتورگى الهی فضای بسیار شادى به خود می گیرد. با یادآوری کار بزرگ نجات که با آمدن كلمه خدا، عیسی مسیح، به جهان، و با موعظه انجیل به دست آمد، سرودهایی را با شادی و شوق می خوانیم که به رستاخیز مسیح – اگر يكشنبه باشد – يا به دوره جشن مربوطه اشاره دارند. تروپاریای قدیسى که در آن روز جشن گرفته می شود و بناى کلیسا نیز خوانده می شود. در نهايت کنتاکیون ارائه شده توسط تایپیکون خوانده می شود. همه این سرودهای مقدس که در ورود با انجیل مقدس خوانده می شود، سرودهای شکرگزاری و ستایش بخاطر تاثير مفید انجیل مقدس است. وقتی درک کنیم که تعلیم انجیل مقدس جهان را پر از قدیسين کرده است، فهم این موضوع آسان است که چرا این مهم است. مردمى مانند ما آموزه های انجیل را در زندگی خود به کار برده اند و فیض خداوند آنها را قدیسین و سفیران برای ما ساخته است. تنها تعلیم انجیل قهرمانان و قدیسان واقعی را آشکار می کند و کسانی که بر اساس آن زندگی می کنند، هم در این زندگی و هم در ابدیت با شکوه و افتخار احاطه شده اند.

 کلیسا عطاياى بی‌پایان فیض را که با آمدن خدا-انسان در جهان گسترش یافت، تمجید می‌کند و مبارزات قدیسين را گرامی می‌دارد، اما كليسا نخستين قدیس، سرچشمه تقدس و قداست را برای لحظه‌ای فراموش نمی‌کند. به همین دلیل است که او ذهن و قلب دعا کنندگان را به "كلمه قدسى" یعنی مسیح معطوف می کند که کلام حیات بخش او در قرائت رسولى و انجیل و در خطبه بر ما آشکار می شود. شماس از درب هاى سلطنتی فریاد می زند: "بیایید به حضور خداوند دعا کنیم".  و کاهن با صداى بلند می گويد: "زیرا، اى خدا، تو قدوسى، و به توست كه جلال را تقديم می كنيم، به پدر و پسر و روح القدس، اکنون و تا ابد،" و شماس رو به مردم ادامه می دهد "و تا جميع اعصار". از این رو مردم ترغیب می شوند که در آن لحظه خداوند را به یاد آورند و از او بخواهند که قدیسان بیشتری بسازد، زیرا این اراده خداوند است: "اراده خدا این است که شما تقدیس شوید" (اول تسالونیکیان 4: 3) جماعت هم با انگیزه به تقليد از فرشتگان مقدس، سرود فرشته گانى را برای حضرت الهی او مى خوانند. پس از آنكه سرايندگان با "آمین" ستايش خداى سه گانه: "اى خدا، تو قدوسى، و به توست كه جلال را تقديم می كنيم...» را تأیید كردند، مردم شروع به سردادن تریساگیون معروف می‌کنند: «اى خدای قدوس، قدوس قادر مطلق، قدوس فنا ناپذير، بر ما رحم فرما.» تئوفان مورخ اشاره می‌کند که این سرود توسط مردم قسطنطنیه به دستور يك فرشته، در صفوف به منظور جلوگیری از وقوع زلزله در زمان پادشاهی پروکلوس (438 میلادى) خوانده شد. زلزله متوقف شد و از آن زمان سرود تریساگیون برقرار شد تا هر روز در تمام خدمات الهی خوانده یا سروده شود. محتوای سرود تریساگیون مربوط به سرودی است که توسط اشعیا نبی شنيده مى شود، هنگامى كه سرافیم را در برابر تخت آسمانی خدا مى بيند "قدوس، قدوس، قدوس، خداوند لشكرها: تمامى زمین از جلال او مملو است".  (اشعیا 6: 1-3).  عبارات اضافی:

 «قادر مطلق»، «فنا ناپذير» و «بر ما رحم فرما» اغلب در کتاب مقدس در رابطه با خدا به كار رفته است.

 در این مرحله اجازه دهید روشن کنیم که چرا کلمات سرود تریساگيون هر بار که آن را می خوانیم، سه بار تکرار می شود. زیرا صفات خدا یعنی «قدوس»، «قادر مطلق» و «فنا ناپذير» در مورد هر یک از اشخاص تثلیث مقدس و همچنین براى سه شخص با هم، به عنوان یک تثلیث اقدس برابر، هم ذات و غیر قابل تقسیم صدق می کند. به همين دليل است كه وقتی سرود تریساگيون را می گوییم، ما باید در قلب و ذهن خود بفهميم که خدای پدر را خطاب مى كنيم که قدوس، قادر مطلق و جاودان است. وقتی برای بار دوم سرود را تکرار می کنیم، به خدای پسر روى می آوريم که او نیز مانند پدر قدوس، قادر مطلق و فنا ناپذير است. بار سوم ما سومین شخص تثلیث اقدس، روح القدس را مورد خطاب قرار می دهیم که او نیز مانند پدر و پسر، قدوس، قادر مطلق و جاودانه است.

متوجه شده اید که سرود تریساگیون - زمانی که خوانده می شود - با تکرار سه گانه اش به پایان نمی رسد. دکسولوژی کوتاه اضافه شده است: "جلال بر پدر و پسر و روح القدس ..." و سرود تریساگيون اکنون خطاب به خدای سه گانه، خدای واحد، هم ذات و غیرقابل تقسیم است. به این ترتیب کلیسای اولیه که با بسیاری از بدعت‌های مسیح شناسى (آرینيسم، نسطوریسم و غیره) مواجه بود، سعی کرد اعضای خود را در ایمان ارتدوكس تقویت کند. سرود تریساگيون با "خداوندا رحم فرما!" به پایان می رسد.

 برادران، بیایید با شادی و همچنین با دلی شکسته در خواندن سرود تریساگيون بپیوندیم و از خداوندمان که بر عرش جلال نشسته است بخواهیم که با وجدان پاک از ما پذیرایی کند تا فرشتگانش را در این نوای موزون و ملکوتی همراهی کنیم. كاهن، در زمانی که سرود تریساگيون خوانده می شود، سرشار از سپاسگزاری، از خدا می خواهد که سرود تریساگيون را بپذیرد؛ تا با فیض خود از کاهن و نمازگزاران دیدار کند؛  آنها را ببخشد و ايشان براى خودش مطالبه کند تا آنها بتوانند در تمام ایام عمر خود با خلوص و تکریم حضرت الهی را پرستش کنند.

 - ضمن پایان دادن به نظرات تفسیری خود در مورد سرود تریساگيون ، مایلم به شما یادآوری کنم که در آن اعیاد بزرگ که ​​تعمیدهای دسته جمعی قبل از مراسم ليتورگى الهی انجام می شد، به جای سرود تریساگيون، "زيرا همه شما که در مسيح عيسى تعمید يافتيد، مسيح را در بر گرفتيد» (غلاطیان 3: 27) خوانده می شد. و در اعیاد تعالى صلیب مقدس و یکشنبه تكريم صلیب مقدس چنین خوانده می شود: «اى مسيح، صلیب تو را ارج مى نهيم...».

~ متروپوليتن سوتيريوس از پيسيديه