دعای پایانی و مرخص كردن   (39)

(3.7.2022)

 در خطبه چهلم امروز به دعای پايانى خوانده شده توسط برگزاركننده، بركت دادن نهایی مردم و مرخص كردن می پردازیم.

 پس از دعاى پشت آمبون، مردم می سرايند: "متبارك است نام خداوند، اكنون و تا قرون و اعصار".  این ستایش نهایی نام خدا از مزمور 113 :2 گرفته شده است. این مزمور اولین مزمور از سلسله مزامیر (113-118) است که توسط یهودیان در عید فصح خوانده مى شد. بنابراین، تقریباً مسلم است که این آیه توسط خداوند و شاگردانش در پایان شام آخر خوانده شده است. متی انجیل نگار می نویسد: "و چون تسبيح خواندند، به کوه زیتون روانه شدند" (26 :30).

مؤمنان، شاگردان امروزی مسیح، قبل از ترک کلیسا، همراه با مسیح نام مقدس پدر آسمانی خود را برای همه کارهای شگفت انگیزی که انجام داده است، تجلیل می نمايند. و اين بهترین زمان است که نام مقدس خدا را با دهان خود بر زبان آوریم، زیرا اکنون دهان ما با عشاء ربانى (خون و بدن مقدس) آن یگانه قدوس یعنی مسیح تقدیس شده است.

برگزاركننده بر سر ميز تقديم هدايا می رود و در مقابل هدایای مقدس دعایی می خواند: «مسیح خدای ما... دلهای ما را پيوسته از شادی و وجد آكنده ساز...». جالب است که آخرین دعای ليتورگى الهی که در برابر هدایای مقدس خوانده می شود به شادی و سرور اشاره دارد. با این حال ما فقط شادی نمی خواهیم، ​​بلکه از مسیح می خواهیم که قلب ما را از شادی و سرور پر سازد. ما از او می خواهیم که ما را سرشار از شادی کند، این شادی مانند شادی اى نیست که جهان به دنبال آن است، بلکه با شادی خالص، واقعی و پایدار خودش است، که او وعده داده است که برای شاگردانش مى فرستد: "هیچ کس نمی تواند شادی شما را از بین ببرد" (یوحنا  16: 22). حالت طبیعی مسیحیان شاد بودن است، حتی در هنگام مواجهه با شرایط نامطلوب.  پولس رسول به ما می گوید: "[من] که اکنون در رنج های خود شادی می کنم" (کولسیان 1 :24). بنابراین مؤمنان، با دلهای شاد و آرام، برای ترک معبد آماده می شوند.

برگزاركننده برای آخرین بار مردم را با برکت خداوند بركت مى دهد:«برکت خداوند و رحمت او، به واسطه فيض و محبت الهی اش بر شما بيايد…». یعنی از خدا می خواهد که بر ما رحم فرمايد و ما را نجات دهد، زیرا ما چیزی از خودمان نداریم که برای رستگاری خود به طور شایسته ارائه دهيم، بلکه فقط منتظر فیض خداوند هستیم که تنها منجی ماست. به همین دلیل است که برگزارکننده در هنگام عزل این جمله را می خواند: "مسیح خدای حقيقى ما، به دعای ..." و از قديسين می خواهد که ما را شفاعت کنند و مهمتر از همه مادر متبارك خدا که از طريق او رحمت به ما رسیده است.

پس از مرخص كردن، برگزاركننده آنتيدور (نان مقدس) را توزیع می کند. همانطور که خود کلمه نشان می دهد، نان مقدس (آنتيدور) به جای هدایای مقدس (آنتى / به جای، دور / هدیه) به کسانی که در گرانبهاترین هدایا، یعنی بدن و خون مقدس خداوند، سهيم نشده اند، ارائه می شود. نانی که به عنوان آنتیدور توزیع می شود از هدايايى است که به خدا تقدیم شده است و ما آمنوس (بره) و بخش های مقدسین را از آن بیرون آوردیم. آنتیدور نیز به این دلیل تقدیس شده است که به خدا تقدیم شده است. به همین دلیل است که مومنان نان مقدس را از دست كاهن (که لحظه ای قبل بدن مقدس منجى مسیح را لمس کردى است) دریافت می کنند. مومنان با احترام دست كاهن را در آغوش می گیرند و مراقب هستند که کوچکترین خرده ای از نان مقدس پایین نیفتد.

در بسیاری از کلیساها، پس از مرخص كردن، خواننده دعاهای شکرگزاری را از خدمات عشای مقدس ربانی می خواند. این برای کسانی که به این متن دسترسی ندارند تا در خلوت خانه خود دعاها را بخوانند، مفيد است. هنگام خواندن این دعاها باید در کلیسا سکوت وجود داشته باشد. گاهی اتفاق می افتد که فضای مقدسی که تا آن لحظه حاکم بود، ناگهان تغییر می کند. مؤمنان که دوباره عزیزان خود را می بینند، شروع به گفتگو با یکدیگر می کنند و سروصدایی ایجاد می شود که فضای مقدس کلیسا را ​​تغییر می دهد. البته قابل درک است که وقتی از کلیسا بیرون می رویم طبیعی است که به دنبال ملاقات با برادرانمان باشیم.

همه ما باید بدانیم که تا زمانی که در کلیسا هستیم، در خانه خداوند هستیم و در برابر خدا ایستاده ایم. یعقوب در مورد مکانی که با خدا ملاقات کرد فریاد زد: "این مکان چقدر عالی (هولناك) است! این نیست جز خانه خدا..." (پیدایش 28 :17). ما باید حتى احترام و تكريم بیشتری را در کلیسای مسیحی نشان دهیم.

برادران و خواهران عزیزم، امروز با پایان دادن به سلسله این 40 موعظه  با هدایت پدران کلیسا و علمای متفکری که به تفسیر ليتورگى الهی مشغول بودند، سعی در درک عمیق ليتورگى الهی داشتیم. من یک نگرانی دارم: آیا شنوندگان ما تعابیری را که ما از پدران انتخاب کرده‌ایم به درستی درک کرده‌اند یا آن‌ها را مبالغه‌آمیز می‌دانند و بدون بازانديسى رد می‌کنند؟ هدف از موعظه ها و این نظرات تفسیری این است که هر بار که ما در ليتورگى الهی شرکت می کنیم، افکار و دل های خود را متمرکز کنیم تا بیشتر و عمیق تر آنچه را که در جریان ليتورگى الهی به دست می آید درک کنیم تا عبادت ما نه تنها از روى عادت، بلكه «در روح و راستى» انجام شود.

طبیعی است که برخی از حقایق روحانى برای همه به یک اندازه قابل درک نیست. این بستگی به قدرت ایمان، خلوص دل و فيض خدا دارد که چشمان روحانی را برای دیدن واقعیات روحانی باز می کند که ممکن است دیگران حتی آن را درک نکنند. پس بیایید با اطمینان، آموزه های پدران خود را كه از جانب خدا منور گشته اند در امور ليتورگى الهی نیز بپذیریم و بیش از پیش برای درک تجربه روحانى آنها تلاش کنیم. آمین

~ متروپوليتن سوتيريوس از پيسيديه