جشن یادبود 21 مه است
فلاویوس والریوس کنستانتینوس، پسر امپراتور کنستانتیوس
کلورس و هلنا، محتملاً در 27 فوریه سال 272 یا 273
میلادی در
Naissus، صربستان متولد شد. پس از درگذشت پدرش در بریتانیا در 25
ژوئن 306، کنستانتین توسط ارتش و گارد پروتریا به شکوه
منصوب شد.
این در سال 312 پس از شکست برادر و رقیبش ماکسنتیوس در پل
میلوینلان واقع شد، که کنستانتین صدراعظم امپراتوری
رُم شد. در این نبرد بود که کنستانتین بیرق معروف نبرد
خود را (Labarum) به عنوان قهرمانی و نشانه مسیحیت به تصویب رساند.
همانطور که منتسب است، کنستانتین خود را قاطعانه در یک
نشان صلیب، نه تنها از مقامش بلکه از آینده امپراتوری
رم نیز یافت. او ماکسنیوس را شکست داد، اما پیامد این
رویارویی نگرانی بزرگی برای او بود. در حالی که عمیقا
نگران توانایی خود در شکست دادن ماکسنیوس بود،
کنستانتین، در شب 27 اکتبر 312، نماد یک صلیب را در
آسمان خارج از شهر رم مشاهده کرد. در چهار طرف صلیب او
کلمات یونانی "EN-TOU-TW-NI-KA" (با این تو پیروز خواهی شد) را دید
که نوشته شده بود. کنستانتین بلافاصله دستورالعمل
نبردی متعارف را طراحی کرد و همانطور که او علیه
ماکسنیوس شروع به پیش روی می کرد، کلماتی را که در
آسمان دیده بود به عنوان سر ارتش خود قرار داد. ارتش
ماکسنیوس نابود شد و اخودش در رودخانه تیبر غرق شد.
مدت کوتاهی پس از آن، ایمان مسیحی نه تنها از سوی
امپراتوری پذیرفته شد، بلکه مورد حمایت امپراتوری نیز
قرار گرفت. در سال 313، کنستانتین و دیگر برادرانش و
رقیب لیسینیوس در میلان با هم ملاقات کردند و توافق
کردند که به طور قانونی کلیسای مسیحی را به رسمیت
بشناسند و همه مذاهب را به طور مساوی بدون هیچ گونه
مداخله ای از سوی حکومت، پذیرا باشند. این تصمیم به
عنوان یک قانون میلان به رسمیت شناخته شد. در 314، 316
و 324، او بارها آخرین رقیب باقی ماندۀ خود لیسینیوس
را شکست داد. هنگامی که بر وی غلبه کرد، او حاکم قطعی
امپراتوری رم شد.
سیاست کنستانتین از ابتدا این بود که کلیسای مسیحی را به
روابط نزدیک در نقطه تطبیق بین کلیسا و حکومت برساند.
این باعث شد که او به امور داخلی کلیسا توجه کند،
هرچند او تعمید مسیحی نداشت و تا به مدت کوتاهی قبل از
مرگ خود آن را دریافت نکرد. خیلی زود تعالیم مختلف در
کلیسا ظاهر شدند. برخی از آنها بدعت بودند و صدمه جدی
به کلیسا آغاز شد. در سال 313، اسکیزماتیک های
دوناتیست( تفرقه انداز) در آفریقا، از کنستانتین تقاضا
کردند تا در مورد اختلاف نظر آنها با کلیسای آن کشور
داوری کند. به درخواست آنها، کنستانتین ابتدا پرونده
را به کمیسیون اسقف ها و سپس شورای کلیسایی (Arles 314) فرستاد.
هنگامی که اختلافات ادامه پیدا کرد، کنستانتین تصمیم
گرفت که در سال 316 پرونده را خود رسیدگی کند. در تمام
محاکمات، حکم علیه دوناتیست ها بود. در پاسخ، آنها نه
تنها مقامات کلیسایی خود را مورد حمله قرار دادند،
بلکه حکومت امپراتوری را به شورش و حملات ترغیب کردند.
کنستانتین خود را موظف به اعمال حکمش با اقدامات سرکوب
گرانه کرد. این بحث های دوناتیستی اولین نمونه ای بود
که در آن امور داخلی کلیسای مسیحی در برابر امپراتوری
برای داوری مطرح شد. این راه را برای تطبیق واقعی بین
کلیسا و حکومت باز کرد و نه تنها به رئیس حکومت اجازه
دخالت در امور داخلی کلیسا داده شد، بلکه همچنین به
تصمیم گیری های قانونی در مسائل مربوط نیز منجر شد. به
این خاطر است که به لحاظ واقعی، کلیسای ارتدوکس به یک
دین حکومتی تبدیل شد با تمام مزایا و معایبی که از این
نوع اتحاد در طی قرن ها به او رسیده است.
چند سال بعد و در پاسخ به بحث دیگر و جدیتر در کلیسا،
یعنی اختلاف نظر آرین در مورد شخص مسیح؛ کنستانتین
اولین شورای کلیسایی جهانی نیقیه را در بیتنیا در طول
ماه ژوئن 325 م تشکیل داد. امپراطور خودش بر این شورای
بسیار مهم جهانی کلیسای مسیحی ریاست کرد، هرچند خودش
هنوز تعمید مسیحی نگرفته بود. همانطور که معروف است،
نتیجۀ این شورا پیروزی کامل برای ارتدوکسی بود و در
بیانیه ای اکثر بندهای اعتقادی را که امروزه ما به
عنوان اعتقادنامۀ نیقیه-کنستانتینوپل می شناسیم، حصول
کرد. شورای نیقیه همچنین وضعیت ویژه و ممتازی را برای
اسقف اورشلیم ایجاد کرد. در همان زمان، کنستانتین محل
مصلوب شدن، دفن و قیام مسیح در اورشلیم را کشف کرد و
کلیسای مقبره مقدس را بر آن ساخت.
شورای نیقیه، ژرف ترین رویداد سلطنت کنستانتین بود، زیرا
آن یک سرمشق برای شوراهای آینده وضع کرد. هنگامی که
کلیساهای ارتدوکس شرقی یا کلیسای کاتولیک رومی مشکلات
اصول جزمی جدی و انضباطی برای رفع کردن دارند، آنها
شورای کلیسایی را تشکیل می دهند تا آنها را حل کند.
کنستانتین به تدریج از سنت های قدیمی رم دور شد و پس از
پیروزی او در کریسپولیس در آسیای صغیر علیه لیسینیوس
(324)، او یگانه امپراتور شد و بلافاصله پایتختش را از
رم به بیزانس منتقل کرد که آنرا بازسازی کرد و نام خود
را بر آن گذاشت. کنستانتین شهر را به طور رسمی در
تاریخ 11 ماه مه مقرر کرد. این شهر تا سال 359 هنگامی
که به عنوان پایتخت رسمی امپراتوری تبدیل شد، تنها محل
اقامت امپراطوری بود.
او از طریق سلطنت خود به شدت تلاش کرد تا صلح را در میان
کلیسا و میان کافران و مسیحیان به ارمغان بیاورد.
دشوار بود که در آن زمان اظهار کند که تصمیم گرفته
مسیحیت را بپذیرد، اما نگرش وی نسبت به دین مسیحی،
همواره یکسان بود، و نه تنها اعتقاد بلکه احترام عمیق
و پایداری برای آن قائل بود. واقعیتی که او قبل از
مرگش تعمید گرفت، اثبات نمی کند که قبل از آن عملا او
مسیحی نبود، بلکه اشاره به ممارست او دارد که زمان
تعمید را به دلیل ترس گناهان پس از آن به تعویق می
انداخت که به این ترتیب مبادا ثابت شود که قادر به
دریافت نجات نیست که در آن زمان این به عنوان یک آموزش
رایج به اشتباه حمایت می شد. در سال 321، او روز
یکشنبه را به عنوان یک تعطیل عمومی اعلام کرد. او
آزادانه ساختمان های کلیسا را تأسیس کرد، به ویژه در
اماکن مقدس فلسطین، مانند کلیسای قيام که مادرش هلنا
احداث کرد.
تمرکز امپراتوری در قسطنطنیه به عنوان منبع قدرت، و اولویت
کنستانتین برای مسیحیت راه را برای توسعۀ کنترل کلیسای
شرقی توسط امپراتور بیزانس باز کرد. در مقابل، کلیسای
غرب و اسقف ارشد آن، اسقف رم، با شرایطی مجاز شد تا
رهبری کلیسایی خود را بدون نفوذ و مداخله حکومت ادامه
دهد. بنابراين، اسقف رم در اذهان عمومی و کلیسای غربی
، برجسته تر واقع شد. از قرن چهارم میلادی، مقام پاپ
شروع به در نظر گرفتن اهمیت در حال افزایش سکولار و
موضع یک طرفه ای که در قرون وسطی به آن دست یافته بود،
کرد.
کنستانتین قوانین جنایی و قوانین مربوط به بدهی را اصلاح
کرد، شرایط برده داری را بهبود بخشید و برای کودکان
فقیر امکانات فراهم کرد؛ به عنوان یک نتیجه نوزادان
ناخواسته کاهش یافتند. او مجردین و افراد غیر متاهل را
از مالیات های ویژه آزاد کرد، قوانین را علیه مجازات
جنسی معرفی کرد و روحانیت مسیحی را از خدمت نظام معاف
کرد. کنستانتین در 22 ماه مه 337 در نزدیکی نیکومدیا
در راه خود در شرق به مبارزه با پارسیان درگذشت. برای
خدمات او به کلیسای مسیحی، کنستانتین توسط کلیسای
ارتدوکس به عنوان رسول سیزدهم نامگذاری شده است و به
همراه مادرش هلنا احترام می شود. روز جشن قدیسین.
کنستانتین و هلنا در 21 ماه مه جشن گرفته می شود.