Ελληνικός
Παρατηρητής της Εταιρίας
Σκοπιά Μια συνεργασία της |
Ιστορικά ντοκουμέντα |
Γνωριμία με την Οργάνωση τής Σκοπιάς Μια μικρή περίληψη αυτού τού ιστοτόπου Ένα άρθρο, για όσους δεν γνωρίζουν, και για όσους ΝΟΜΙΖΟΥΝ ότι γνωρίζουν την οργάνωση τής Σκοπιάς |
Στο άρθρο αυτό, θα δείτε μια μικρή περίληψη όσων θα βρείτε με πολύ περισσότερες λεπτομέρειες και με στοιχεία, στην ιστοσελίδα τού "Παρατηρητή". Εδώ απλώς θα σας προϊδεάσουμε για όσα πρόκειται να συναντήσετε. Το αρχείο αυτό, γράφτηκε για να δώσει μια πρώτη, σύντομη εικόνα τής οργάνωσης τής Σκοπιάς, κυρίως σε Χριστιανούς που δεν γνωρίζουν τι είναι οι "Μάρτυρες τού Ιεχωβά". Όμως σε αυτό, θα βρει πράγματα που δεν φαντάζεται, ακόμα και ο οπαδός τής οργάνωσης αυτής. Και στον βαθμό που τον ενδιαφέρει η αλήθεια, μπορεί να βρει περισσότερα στοιχεία για τα θέματα αυτά, στην ιστοσελίδα μας.
1. Γενικά για τους "Μάρτυρες" και τη Σκοπιά
Πριν
πούμε οτιδήποτε για τη
θρησκεία αυτή, πρέπει να
κάνουμε μια διάκριση: Άλλο
πράγμα είναι οι λεγόμενοι «Μάρτυρες
του Ιεχωβά», και άλλο πράγμα
η «διοίκηση της Σκοπιάς»
που τους πλανά. Οι
αυτοαποκαλούμενοι «Μάρτυρες
του Ιεχωβά», είναι οι οπαδοί
της οργάνωσης της «Σκοπιάς». Η
δε «Σκοπιά», είναι το όνομα του
«νομικού προσώπου» της
Εκδοτικής Εταιρίας της
οργάνωσης αυτής.
Διαφορετικά
πρέπει να βλέπει ένας
Χριστιανός τους οπαδούς μιας
αίρεσης, και διαφορετικά την
ίδια την αίρεση. Ένας οπαδός
της αίρεσης, είναι, και πρέπει
να αντιμετωπίζεται ως
«πλανημένο πρόβατο».
Αντιθέτως, η αίρεση που τον
πλανά πρέπει να
αντιμετωπίζεται ως εχθρός του
Θεού και της Εκκλησίας. Πρώτα πρέπει να εξηγήσουμε, ότι το όνομά τους δεν είναι ούτε: «Γιεχωβάδες», ούτε «Χιλιαστές». Το «Γιεχωβάδες» είναι απαράδεκτη παραποίηση του ονόματος του Θεού των Χριστιανών, που στην Παλαιά Διαθήκη εμφανίστηκε ως «Γιαχβέ». Χιλιασμός πάλι, είναι μια μεγάλη ομάδα θρησκειών, που πιστεύουν ότι η Χιλιετής Βασιλεία της Αγίας Γραφής είναι μελλοντική. Χιλιαστές είναι οι οπαδοί των περισσοτέρων Προτεσταντικών ομάδων στη χώρα μας, όπως οι Ευαγγελικοί και οι Πεντηκοστιανοί. Οι ίδιοι οι οπαδοί της Σκοπιάς, θέλουν να λέγονται: «Μάρτυρες του Ιεχωβά», επειδή δήθεν «μόνο αυτοί μαρτυρούν ότι το όνομα του Θεού είναι Ιεχωβά». Αυτός είναι και ο λόγος που οι Χριστιανοί δεν μπορούν να δεχθούν ένα τέτοιο όνομα ως έγκυρο, καθώς όχι μόνο δεν είναι οι μόνοι που μαρτυρούν το όνομα αυτό, αλλά το διαστρεβλώνουν επίσης. Για το λόγο αυτό, όποτε αναφέρουμε το όνομα αυτό, το βάζουμε σε εισαγωγικά, ώστε να δηλώσουμε ότι δεν το αποδεχόμαστε, αλλά το χρησιμοποιούμε «συγκαταβατικά». Ως καλύτερη περιγραφή τους θα ήταν ο όρος: «Μάρτυρες της Σκοπιάς», όπως θα διαπιστώσετε στα παρακάτω.
2. Σύντομη ιστορία τής οργάνωσης
Ιδρυτής
της Εταιρίας Σκοπιά, ήταν ο
Σκοτσεζο – Ιρλανδικής
καταγωγής, Αμερικανός Κάρολος
Τέιζ Ρώσσελ. Πλούσιος
έμπορος, ίδρυσε αρχικά έναν όμιλο
μελέτης της Αγίας Γραφής το 1870
στο Αλεγγένι των ΗΠΑ, σε ηλικία
17 περίπου ετών. Αν και ήταν
πανέξυπνος, η απειρία του τον
έκανε να ασπασθεί τις απόψεις
ακραίων Προτεσταντικών και
αποκρυφιστικών ομάδων που
δρούσαν τότε στην Πενσυλβανία.
Ο ηγέτης μιας τέτοιας ακραίας
Αντβεντιστικής ομάδας, ο
Νέλσον Μπάρπουρ, τον
προσυλήτισε, και τον έπεισε ότι
μπορούσε να προβλεφθεί το
τέλος του κόσμου.
Ο
Ρώσσελ με τα χρήματα που
διέθετε, έγινε τότε συνεκδότης
του Μπάρπουρ, για το περιοδικό:
«Κήρυκας της Πρωϊας» που
εξέδιδε ο Μπάρμπουρ, και
κήρυτταν ότι το τέλος του
κόσμου θα έρθει το 1874. Όταν η
ψευδοπροφητεία αυτή
διαψεύστηκε, ο Ρώσσελ
εγκατέλειψε τον Μπάρμπουρ, και
το 1879 εξέδωσε το δικό του
περιοδικό: «Η Σκοπιά της Σιών
και κήρυξ της του Χριστού
Παρουσίας», τη σημερινή
«Σκοπιά». Έτσι, κατάφερε να
κλέψει τους αναγνώστες του
Μπάρμπουρ, και να ιδρύσει σε
διάφορες περιοχές, ομάδες
μελέτης της Αγίας Γραφής, που
ονόμαζε «Σπουδαστές της
Γραφής».
Οι
ομάδες αυτές αυξήθηκαν σε
αριθμό και μέλη, και θεωρούσαν
τον Ρώσσελ ως δάσκαλό τους για
«το λόγο του Θεού». Ο Ρώσσελ στα
βιβλία και τα περιοδικά του,
μεταξύ άλλων αιρετικών θέσεων,
δίδασκε αποκρυφιστικές
διδασκαλίες για τις πυραμίδες,
και όρισε ως νέα ημερομηνία του
τέλους το 1914. Και αυτή όμως η
ημερομηνία πέρασε, όπως και η
νέα που όρισε, το 1918. Έτσι, ως
τον θάνατό του, παρέμεινε
ψευδοπροφήτης, χωρίς ποτέ να
επιτύχει ούτε μία προφητεία. Ο χαρακτήρας του ήταν υπερήφανος, και θεωρούσε τον εαυτό του «πιστό και συνετό». Όμως η ζωή του δεν ήταν σύμφωνη με όσα δίδασκε. Το διαζύγιο από τη γυναίκα του, που βγήκε εις βάρος του, φανέρωσε στο δικαστήριο ότι είχε σχέσεις με μια κοπελίτσα 16 ετών που φιλοξενούσαν στο σπίτι τους, και την οποία έλεγε: «μικρή του σύζυγο». Σε αυτήν άφησε μέρος της περιουσίας του μετά τον θάνατό του. Σήμερα τον τάφο του κοσμεί μια πυραμίδα με αποκρυφιστικά σύμβολα που θυμίζουν Μασονία.
Παρ’
όλα αυτά, πιθανόν ο Ρώσσελ να
πίστευε αληθινά όσα δίδασκε.
Πράγμα όμως δύσκολο να το
υποθέσουμε για τον διάδοχό του,
τον "δικαστή"
Ρόδερφορδ.
Ο
Ρόδερφορδ, κυριολεκτικά άρπαξε
την περιουσία του Ρώσσελ. Ήταν
αρχικά ο δικηγόρος στον οποίο
είχε ανατεθεί η διαθήκη του
Ρώσσελ. Όμως εκμεταλλευόμενος
την εμπιστοσύνη των νομίμων
κληρονόμων, χρησιμοποίησε
νομικά παραθυράκια και κράτησε
την εκδοτική εταιρία «Σκοπιά»
του Ρώσσελ για τον εαυτό του,
και αυτούς τους χαρακτήρισε
«Πονηρούς Δούλους», και τους
έδιωξε. Σήμερα αυτοί είναι
γνωστοί ως «Σπουδαστές της
Γραφής», και διατηρούν τα
δόγματα του Ρώσσελ, σε αντίθεση
με τον Ρόδερφορδ, που άλλαξε
σχεδόν τα πάντα, και έκανε τη
Σκοπιά μια δικτατορική
οργάνωση. Αυτός τους ονόμασε:
«Μάρτυρες του Ιεχωβά».
Με τη
σειρά του, έθεσε ημερομηνίες
για το τέλος του κόσμου, και
διαψεύστηκε σε οτιδήποτε είχε
προφητεύσει. Μεγάλο μέρος της
προεδρίας του, πέρασε σε μία
βίλα με το όνομα «Μπεθ Σαρίμ»,
που αγοράστηκε δήθεν για τον
Αβραάμ τον Ισαάκ και τον Ιακώβ
που έλεγε ότι θα ανασταίνονταν
τότε. Η πολιτική του τον
οδήγησε ακόμα και να ζητήσει
την εύνοια του Χίτλερ στον Β΄
Παγκόσμιο Πόλεμο, και να
εξυψώσει το Χιτλερικό Ράιχ, τον
καιρό που οι οπαδοί της
οργάνωσής του βασανίζονταν στα
στρατόπεδα του Χίτλερ.
Η
δικτατορική διακυβέρνηση που
επέβαλε στην οργάνωση της
Σκοπιάς ο Ρόδερφορδ,
συνεχίστηκε και επί της
προεδρίας του διαδόχου του, τού
Νάθαν Νορ, και
συνεχίζεται ως σήμερα, παρά το
ότι πλέον κυβερνάται από ένα
«Κυβερνών Σώμα» υπερηλίκων
κυρίως ηγετών. Σήμερα η Σκοπιά
είναι μια παγκόσμια Σέκτα (λέξη
που εκφράζει αυτό που λέμε:
«καταστροφικές λατρείες») και
αριθμεί πάνω από 6 εκατομμύρια
μέλη. Στη χώρα μας είναι
περίπου 27.000. Οι οπαδοί της
είναι υποχρεωμένοι να δέχονται
όλα όσα τους λέει, ακόμα και τις
διαρκείς δογματικές αλλαγές
της οργάνωσης. Δικαιολογούν
έτσι ακόμα και τις
συνεχιζόμενες ψευδοπροφητείες
της Σκοπιάς, με τελευταίες: το
τέλος που δεν ήρθε το 1975 όπως
κήρυτταν, και η γενιά του 1914 που
έλεγαν ότι δεν θα παρέλθει πριν
έρθει το τέλος. Οποιαδήποτε αμφισβήτηση, τιμωρείται με «αποκοπή», και στον αποκομμένο απαγορεύεται ακόμα και να μιλούν τα άλλα μέλη, για να μην αποκοπούν και αυτοί. Έτσι καταστρέφονται οικογένειες, διαλύονται φιλίες και συγγένειες, χάνονται εργασίες, και πολλά θύματα της οργάνωσης αυτής, υποφέρουν από έντονα ψυχολογικά προβλήματα και φοβίες. Με τις απολυταρχικές αυτές μεθόδους, ελέγχει και εξαναγκάζει τους δύστυχους οπαδούς της να υποτάσσονται στις διαταγές της, είτε επειδή τους απειλεί με θάνατο από τον Θεό στον «Αρμαγεδδώνα», είτε επειδή φοβούνται την αποκοπή, και πολλοί παραμένουν εκεί, παρά τη θέλησή τους, για να μη διαλυθεί η οικογένειά τους. Με την απαγόρευση να μιλούν οι οπαδοί της στα πρώην μέλη της, απομονώνει τους οπαδούς της, να μη μάθουν την αλήθεια για τα όσα παραποιημένα διδάσκει, τόσο για την ιστορία της, όσο και για τα δόγματά της.
3. Τα σπουδαιότερα σημεία τής διδασκαλίας της
Η
Σκοπιά έχει κάνει δική της
μετάφραση της Αγίας Γραφής, (τη
Μετάφραση Νέου Κόσμου), όπου έχει
διαστρέψει και αλλοιώσει όλα
τα σημεία της Αγίας Γραφής που
διαφωνούν με τις πλάνες
της. Τα βασικά της δόγματα
ΣΗΜΕΡΑ, είναι τα εξής:
Από
το 1914 έγινε αόρατα (!!!) η
παρουσία του Χριστού, και
περιμένουμε την έλευσή του
«σύντομα». Ο κόσμος πάει από το
κακό στο χειρότερο, και λίγους
μήνες μετά την (αόρατη κι αυτή)
ουράνια ανάσταση των «αγίων»
που έγινε το 1918, ο Θεός διάλεξε
την οργάνωση της Σκοπιάς ως
«τον αγωγό» που θα δίνει στους
Χριστιανούς την «αλήθεια». Η
«αλήθεια» που πρέπει να
πιστεύουν οι οπαδοί της, δεν
είναι κάτι σταθερό, αλλά
κάτι που αλλάζει ανάλογα με το
«νέο φως» που δίνει η Σκοπιά
μέσω των εντύπων της. Επειδή
λοιπόν το τέλος είναι κοντά, οι
οπαδοί της Σκοπιάς οφείλουν να
κηρύττουν ότι το όνομα του Θεού
είναι Ιεχωβά, και ότι θα
«καταστρέψει» τους κακούς.
Αυτό το κάνουν σε κάθε
ευκαιρία, για να σώσουν τους
συνανθρώπους τους. Γιατί αν το
τέλος τους βρει έξω από την
οργάνωση, (δηλαδή κοσμικούς),
τότε θα τους σκοτώσει ο ίδιος ο
Θεός. Όσοι όμως είναι στην
οργάνωση, θα επιζήσουν, και θα
καλοπερνάνε σε έναν επίγειο
φθαρτό παράδεισο, χωρίς να
πεθάνουν ποτέ. Εκεί θα
αναστηθούν όλοι οι υπόλοιποι
νεκροί που προορίζονται για τη
γη. Εξαίρεση σε αυτή την
«ειδυλλιακή» εικόνα, αποτελούν
όσοι στο τέλος των 1000 ετών
βασιλείας, θα επαναστατήσουν
στον Θεό, και θα αφανιστούν για
πάντα.
Η
Σκοπιά χωρίζει τους πιστούς σε
δύο «τάξεις». Στους 144.000 που θα
πάνε στον ουρανό, και στον
αμέτρητο «Πολύ Όχλο» που θα
μείνει στη γη. Τον Χριστό τον
θεωρούν «δημιούργημα» του
Θεού, και τον ταυτίζουν με τον
αρχάγγελο Μιχαήλ, και δεν τον
ονομάζουν κι αυτόν: «Γιαχβέ»
όπως οι Χριστιανοί. Τον Θεό τον
θεωρούν ως κάτι με σώμα, που δεν
είναι «πανταχού παρών», αλλά
που αντιλαμβάνεται με τον
«εγκέφαλό» του τα γεγονότα,
μέσω μιας απρόσωπης δύναμης,
που την ταυτίζουν με το Άγιο
Πνεύμα, το οποίο αρνούνται ότι
είναι πρόσωπο.
Αρνούνται
ακόμα και την κατά χάριν
αθανασία της ψυχής, και γι’
αυτούς ο θάνατος είναι πλήρης
εκμηδένιση. Οι δυστυχείς
οπαδοί της Σκοπιάς, προτιμούν
να πεθάνουν για να μην κάνουν
μετάγγιση αίματος, γιατί
παρερμηνεύουν την «αποχή από
αίμα» της Αγίας Γραφής, η οποία
στην πραγματικότητα μιλάει
μόνο για τη βρώση αίματος. Αν
και οι ίδιοι αρνούνται τη
στράτευση, η Σκοπιά είναι
μέτοχος εταιριών που
συνεργάζονται με το Στρατό των
ΗΠΑ εν αγνοία των οπαδών τους.
Έτσι κερδίζει κάθε χρόνο
εκατομμύρια δολάρια, που μαζί
με τις εισφορές των οπαδών της,
την κάνει μια από τις
πλουσιότερες επιχειρήσεις.
Ομοίως, ενώ οι οπαδοί της
πιστεύουν ότι ο ΟΗΕ είναι «το
θηρίο» της Αποκαλύψεως, η
οργάνωση της Σκοπιάς, για
κάποιο διάστημα σχετικά
πρόσφατα, είχε γίνει μέλος του,
εν αγνοία των οπαδών της. Κάθε εβδομάδα, οι οπαδοί της παρακολουθούν τουλάχιστον 5 ώρες κατήχησης, σε 3 διαφορετικές «συναθροίσεις», όπου διδάσκονται επιχειρηματολογία και «μάρκετινγκ», πώς να μιλούν και να πείθουν τους άλλους. Η Σκοπιά, τους εντυπωσιάζει με τα ψηλά και πολυτελή της κτίρια, με τα υπερσύγχρονα τυπογραφεία της, και με τις εξαιρετικής ποιότητας εκτυπώσεις της. Προσπαθούν επίσης να εντυπωσιάσουν τους άλλους, φανερώνοντας μια «βιτρίνα» ηθικής καθαρότητας για την οργάνωσή τους, καθώς όποιον ανακαλύψουν να παραβιάζει τους κανόνες ηθικής, τον διώχνουν από την οργάνωση, με όλα τα επακόλουθα. Δεν υπάρχει οίκτος, ούτε ενδιαφέρον για τον διωγμένο. Αυτό που μετράει είναι η καλή εικόνα της οργάνωσης, γιατί τους οπαδούς της τους βλέπει ως αριθμούς, και όχι ως πρόσωπα. Για να τους κρατήσει, πεπεισμένους στα δόγματά της, η οργάνωση φροντίζει να τους έχει διαρκώς απασχολημένους με δικά της έντυπα, ώστε να μην μπορούν να διαβάσουν διδασκαλίες άλλων θρησκειών.
4. Περιληπτική αναίρεση μερικών κακοδοξιών τής Σκοπιάς
Αν
και τα θέματα είναι τεράστια,
θα δώσουμε εδώ απλώς μία ιδέα
των δογματικών σφαλμάτων της
Σκοπιάς.
Ο
Θεός δεν μπορεί να ζει μέσα στο
σύμπαν, ούτε να περιορίζεται
στο χώρο και στο χρόνο αφού
είναι ο δημιουργός τους. Το
ίδιο ισχύει και με τον Ιησού
Χριστό, αφού «όλα έγιναν δι’
αυτού, και χωρίς αυτόν δεν
έγινε τίποτα απ’ όσα έγιναν»
(Ιωάννης 1/α΄ 3). Το ότι είναι
υιός του Θεού, δεν σημαίνει ότι
είναι μικρότερος στο χρόνο,
αλλά κατά την αιτία. Γιατί
αιτία και του Υιού και του
Αγίου Πνεύματος είναι ο
Πατέρας. Οι αναφορές που
δείχνουν τον Χριστό να
συμπεριφέρεται ως κατώτερος σε
άλλα ζητήματα, είναι επειδή
μιλάει ως άνθρωπος. Ως Θεός
όμως είναι ίσος σε όλα εκτός
από την αιτία. Και φυσικά δεν
είναι άγγελος (Εβραίους 1/α΄ 5-8).
Ομοίως το Άγιο Πνεύμα δεν είναι
δύναμη, (Β΄ Κορινθίους 6/ς΄ 4-7),
αλλά Πρόσωπο (Ιωάννης 14/ιδ΄ 26.
16/ις΄ 13,14. Ρωμαίους 8/η΄ 26,27 κλπ).
Όσο για το όνομα τού Θεού, είναι
Γιαχβέ και όχι Ιεχωβά,
και σημαίνει: «ο Ων»,
«ο Είναι». Όμως για τους
Χριστιανούς, ο Χριστός είπε ότι
πρέπει να τον λέμε «Πατέρα»,
και όχι με το όνομά του, όπως
«πατέρα» αποκαλούμε τον
ανθρώπινο πατέρα μας, και όχι
με το όνομά του.
Οι
144.000 δεν είναι απ’ όλα τα έθνη
όπως λέει η Σκοπιά, αλλά μια
ομάδα Ισραηλιτών που θα
πιστέψουν στον Χριστό λίγο
πριν την παρουσία του Χριστού
(Αποκάλυψις 7/ζ΄ 1-6 κλπ). Ο «Πολύς
Όχλος», δεν είναι επίγεια, αλλά
ουράνια τάξη αγίων, όπως
φαίνεται στην Αποκάλυψη 19/ιθ΄ 1
κλπ. Και οι 144.000 και ο Πολύς
Όχλος, αφού ως ψυχές θα ανεβούν
στον ουρανό κατά τον θάνατό
τους (Αποκάλυψις 6/ς΄ 9-11), θα
λάβουν σώματα στην ανάσταση,
και θα ζήσουν στη γη ως
άφθαρτοι άνθρωποι (Αποκάλυψις
21/κα΄ 1-5 κλπ). Η γη και η υπόλοιπη
κτίση, θα γίνει επίσης τότε
άφθαρτη (Ρωμαίους 8/η΄ 19-24 κλπ)
καθώς θα αλλάξουν οι φυσικοί
νόμοι (Β΄ Πέτρου 3/γ΄ 10-13 κλπ).
Στην δε ανάσταση, θα αναστηθούν
ΟΛΟΙ, και όχι μόνο λίγοι, όπως
λέει η Σκοπιά (Ιωάννης 5/ε΄ 28,29). Το 1914 δεν έγινε η 2α Παρουσία, επειδή η λέξη «Παρουσία» στην εποχή του Χριστού, δεν είχε εννοιολογική σημασία («ίσταμαι παρών» έστω και αόρατα), αλλά ήταν τεχνικός όρος που δήλωνε τον ΕΡΧΟΜΟ εμφανώς και με δόξα, ενός άρχοντα (π.χ. νομίσματα με την επετειακή επιγραφή: «επί παρουσία Τιβερίου» κλπ). Επίσης, ακόμα και η ημερομηνία αυτή είναι λάθος, γιατί υπολογίζεται με βάση την πτώση της Ιερουσαλήμ, που κατά τη Σκοπιά έγινε το 607 π.Χ. Αντιθέτως, οι εγκυκλοπαίδειες και οι ιστορικοί, αναφέρουν ότι η πτώση έγινε το 587 π.Χ. βάσει ιστορικών (αλλά και Αγιογραφικών) αποδείξεων. Έτσι καταρρίπτεται και ο ισχυρισμός της Σκοπιάς ότι το 1918 έγινε αόρατα η ανάσταση των αγίων, (επίσης αυτό καταρρίπτεται, και από το εδάφιο Α΄ Θεσσαλονικείς 4/δ΄ 16,17, που δείχνει ότι η ανάσταση των αγίων, θα γίνει ταυτόχρονα («άμα») με την αρπαγή των ζώντων αγίων). Ομοίως είναι παραποιημένα και τα στατιστικά στοιχεία που αναφέρει η Σκοπιά, ότι δήθεν μετά το 1914 είχαμε περισσότερη πείνα, αρρώστιες, σεισμούς κλπ. Μια ματιά στις εγκυκλοπαίδειες, θα σας πείσει ότι ο χειρότερος αιώνας ήταν ο 14ος και όχι ο 20ος. Αυτό φαίνεται άλλωστε και από την αύξηση του παγκοσμίου πληθυσμού, λόγω μικρότερης θνησιμότητας. Αλλά ούτε ο Χριστός ανέφερε ότι η αύξηση των παθημάτων στην ιστορία θα ήταν σημείο του τέλους. Αντιθέτως, είπε: «όταν θα τα δείτε αυτά, μη ταραχθείτε, γιατί όλα αυτά πρέπει να γίνουν, αλλά δεν είναι ακόμα το τέλος» (Ματθαίος 24/κδ΄ 6). Και είπε ακόμα: «προσέξτε μη πλανηθείτε. Επειδή πολλοί θα πουν… ο καιρός πλησίασε. Μη τους ακολουθήσετε» (Λουκάς 21/κα΄ 8).
Έρευνα - Κείμενο: Ν.Μ. |
Δημιουργία αρχείου: 25-2-2003.
Τελευταία ενημέρωση: 15-3-2014.