|
Η περίοδος της αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής που
διανύουμε, είναι καιρός μετανοίας, νηστείας, προσευχής και
πνευματικών αγώνων. Είναι στάδιο των αρετών στο οποίο όποιος θέλει
εισέρχεται ελεύθερα, χωρίς κανείς να τον εκβιάζη, και αθλείται
πνευματικά. “Το στάδιον των αρετών ηνέωκται, οι βουλόμενοι
αθλήσαι εισέλθετε αναζωσάμενοι τον καλόν της νηστείας αγώνα”. Η
νηστεία, όταν συνοδεύεται και από την προσευχή, είναι το ισχυρότερο
όπλο εναντίον του διαβόλου, του εχθρού της ανθρωπίνης σωτηρίας,
“τούτο το γένος ουκ εκπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία”, αλλά
και πηγή ουρανίων χαρισμάτων, “νηστεία αγρυπνία προσευχή ουράνια
χαρίσματα λαβών”.
Αληθινή νηστεία σημαίνει εγκράτεια όχι μόνο τροφών, αλλά και
“γλώσσης, των παθών αλλοτρίωσις, θυμού αποχή, επιθυμιών χωρισμός,
καταλαλιάς, ψεύδους και επιορκίας”. Η εγκράτεια των τροφών και των
λεγομένων χονδρών σαρκικών παραπτωμάτων είναι ίσως τα ευκολότερα
αγωνίσματα. Χρειάζεται όμως προσπάθεια και για τα δυσκολότερα, όπως
είναι η κατάκριση, ο φθόνος, η συκοφαντία κ.λ.π. Ο Προφήτης Δαβίδ
παρακαλούσε τον Θεό να τον λυτρώση από την συκοφαντία, για να
μπορέση να τηρήση τις εντολές Του: “λύτρωσαί με από συκοφαντίας
ανθρώπων και φυλάξω τας εντολάς σου”.
Νηστεία “αληθής και ευπρόσδεκτος” στο Θεό είναι όπως αναφέραμε και
πιο πάνω και “η των παθών αλλοτρίωσις”, δηλαδή η μεταμόρφωση των
παθών, η θεραπεία από τα πάθη. Τα ανθρώπινα πάθη δεν είναι τίποτε
άλλο, παρά η παρά φύσιν λειτουργία των δυνάμεων της ψυχής, ήτοι του
λογιστικού, του θυμικού και του επιθυμητικού. Όπως και οι αρετές,
είναι η φυσιολογική κίνηση των ψυχικών δυνάμεων. Και για παράδειγμα,
όταν ο θυμός λειτουργή κατά φύσιν τότε στρέφεται εναντίον του
διαβόλου και της αμαρτίας, ενώ στην αντίθετη περίπτωση στρέφεται
“εναντίον των ομοφύλων”, δηλαδή των άλλων ανθρώπων, ακόμη και
εναντίον αυτής της κτίσεως, ήτοι των ζώων, των φυτών κ.λ.π. Το
λογιστικό μέρος της ψυχής στην φυσιολογική του κατάσταση έχει
αναφορά στον Θεό, όπως και δια της επιθυμίας επιθυμεί ο άνθρωπος
καθετί το οποίο είναι αρεστό στον Θεό. Στην αντίθετη περίπτωση
στρέφεται κατά του θελήματος του Θεού και υποδουλώνεται στον διάβολο
και στα κτίσματα. Η θεραπεία των ψυχικών δυνάμεων, ή με άλλα λόγια η
αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας τους γίνεται με την
εγκράτεια, την προσευχή και την αγάπη. Θα μας πη ο Άγιος Μάξιμος ο
Ομολογητής: “Το θυμικόν της ψυχής αγάπη χαλίνωσον, το
επιθυμητικόν αυτής εγκρατεία καταμάρανον και το λογιστικόν αυτής
προσευχή πτέρωσον και το φως του νού ουκ αμαυρούται ποτέ”.
Άγιοι είναι όσοι εκαθάρισαν το σκεύος τους, όσοι μεταμόρφωσαν τα
πάθη τους και έφθασαν από το κατ’ εικόνα στο καθ’ ομοίωση και είδαν
τον Θεόν. Αυτοί είναι πλήρεις Πνεύματος Αγίου και τα λόγια τους
είναι “ρήματα ζωής αιωνίου”. Είναι οι πρωταθλητές του
πνευματικού στίβου και τα αληθινά πρότυπα των αθλητών του πνεύματος.
Ένας από αυτούς είναι και ο Άγιος Σωφρόνιος που η μνήμη του
εορτάζεται αυτή την περίοδο. Έζησε με εγκράτεια και σωφροσύνη από
την νεαρή του ηλικία, αλλά και μετέπειτα όταν έγινε Μοναχός στο
Μοναστήρι του Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου. Αρχιεπίσκοπος
Ιεροσολύμων έγινε “δια την υπερβάλλουσαν αρετήν του”, όπως
σημειώνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, και εποίμανε το ποίμνιό
του με το ορθόδοξο ασκητικό και θυσιαστικό ήθος που τον διέκρινε.
Ήταν άνθρωπος του πνεύματος με την αληθινή σημασία του όρου. Ήταν,
δηλαδή, γεμάτος από την χάρη του Αγίου Πνεύματος. Απόκτησε
πνευματικά μάτια, μάλλον εκαθάρισε τον νου του, που είναι ο οφθαλμός
της ψυχής, και είδε τον Θεό, γι’ αυτό και μπορούσε να καθοδηγή το
ποίμνιο του απλανώς. Κατά την έκφραση του συγγραφέως του “Μεγάλου
Κανόνος”, έγινε “νους ορών τον Θεόν”.
Όταν τα Ιεροσόλυμα αλώθηκαν από τους Πέρσας, εφιλοξενήθη στην
Αλεξάνδρεια από τον φίλο του τον Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα και όταν
αυτός “απήλθε προς Κύριον” συνέθεσε προς τιμή του εγκωμιαστικό λόγο
και “πολλά εθρήνησε την τούτου στέρησιν”. Οι Άγιοι έχουν
καθαρή και ευαίσθητη καρδιά. Αγαπούν αληθινά και κλαίνε για τα
αγαπημένα τους πρόσωπα, όπως και ο Χριστός έκλαψε για τον φίλο του
Λάζαρο. Αλλά λυπούνται όχι “ώσπερ οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα”,
αλλά ως έχοντες ελπίδα ζωής αιωνίου, αφού είναι σταυρωμένοι και
αναστημένοι και γεύονται από την παρούσα ζωή την βασιλεία των
ουρανών. Εδώ θα πρέπη να αναφέρουμε ότι μεταξύ άλλων συνέγραψε και
τον θαυμαστό βίο της ισαγγέλου οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.
Είθε με τις πρεσβείες του σώφρονος Αγίου Σωφρονίου να μας χαρίση ο
Θεός “πνεύμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης”,
καθώς και μεράκι και όρεξη για αγώνες πνευματικούς.
Αναδημοσίευση
από το κλαμπ "Αντιαιρετικό Εγκόλπιο":
http://clubs.pathfinder.gr/saints
Η εικόνα λήφθηκε από :
http://www.orthodox.gr/iconspage.htm |
