H σημασία του Αντιλύτρου. Ο Θεός - γιατρός αντί τού "θεού"

H σημασία του Αντιλύτρου

Ο Θεός - γιατρός αντί τού "θεού" - δικαστή

Αποκατάσταση τού σφάλματος τής Δυτικής αντίληψης περί "δίκαιου" πλην κακού "θεού"

1. Τα προβλήματα της δικανικής θέσεως
2. Η σημασία τής λέξεως Λύτρο
3. Ήταν ο Ιησούς ίσος με τον Αδάμ;
4. Ο παραλήπτης τού Λύτρου
5. Η σημασία τής θυσίας τού Κυρίου

Όταν ο Παπισμός απομακρύνθηκε από την Ορθόδοξη πίστη τής Εκκλησίας, απώλεσε την κατανόηση σημαντικών ζητημάτων που άπτονται τής σωτηρίας. Οι Προτεστάντες με τη σειρά τους, αγνοώντας την πλάνη αυτών τών θεμάτων, "κληρονόμησαν" τις εσφαλμένες Παπικές θέσεις, και συχνά μάλιστα, τις συσκότισαν ακόμα περισσότερο. Ένα από αυτά τα θέματα, παρεξηγημένο έως βλασφημίας από τους Δυτικούς, είναι το θέμα τού Αντιλύτρου.

Οι Δυτικοί, ακολουθώντας τις εσφαλμένες θέσεις τού Θωμά Ακινάτου, έχουν αναπτύξει ένα δικανικό σύστημα για να εξηγήσουν το πώς λειτούργησε η θυσία τού Κυρίου Ιησού Χριστού στην απολύτρωση τού ανθρώπου.
Αν και μεταξύ τους οι διάφορες Δυτικές θρησκείες έχουν μικροδιαφορές, σε γενικές γραμμές λένε τα εξής:

"Ο Αδάμ αμάρτησε, και στο πρόσωπό του αμάρτησαν όλοι οι άνθρωποι. Όλοι οι άνθρωποι λοιπόν, έπρεπε να πεθάνουν, ως ένοχοι αμαρτίας. Κανένας αμαρτωλός δεν άξιζε όσο ο αναμάρτητος Αδάμ, ώστε να πληρώσει αυτός για χάρη όλων τών ανθρώπων. Για το λόγο αυτό, ο Θεός για να ικανοποιήσει τη δικαιοσύνη του, έστειλε τον αναμάρτητο Ιησού Χριστό, ώστε να πεθάνει αυτός στη θέση τους. Έτσι, εκείνος πλήρωσε το "λύτρο" ως ίσος με τον Αδάμ, και οι άνθρωποι που πιστεύουν στη θυσία του, απελευθερώνονται από το θάνατο".

Αν δούμε όμως πιο προσεκτικά αυτούς τους ισχυρισμούς, θα διαπιστώσουμε ότι και παράλογοι είναι, και καμία σχέση δεν έχουν με τη Χριστιανική πίστη, και κυρίως με τη δικαιοσύνη τού Θεού, και το σκοπό τής ενανθρώπισης τού Κυρίου.

1. Τα προβλήματα της δικανικής θέσεως

Κατ' αρχήν, ας δούμε κάποια πρώτα προβλήματα που δημιουργούν οι παραπάνω θέσεις:

α. Εφ' όσον αυτός που αμάρτησε ήταν ο Αδάμ, γιατί ο Θεός θεωρούσε ενόχους όλους τους ανθρώπους; Αυτό δεν είναι άδικο;

β. Αν πάλι δεν τους θεωρούσε ενόχους, τι είδους δικαιοσύνη ήταν αυτή που θα έπρεπε να ικανοποιηθεί, απαιτώντας το θάνατο τών μη ενόχων;

γ. Ο Ιησούς Χριστός ήταν πράγματι ίσος με τον Αδάμ ένα κτίσμα;

δ. Ποιός δικαστής θα ήταν τόσο άδικος, ώστε να καταδικάσει εν γνώσει του έναν αθώο σε θάνατο, για να σωθεί κάποιος ένοχος; Αυτή η πράξη, θα ήταν το αποκορύφωμα τής αδικίας! Ευκολότερο και δικαιότερο θα ήταν να δοθεί άφεση στον ένοχο, παρά να πεθάνει άδικα ένας αθώος.

ε. Εάν το λύτρο που πληρώθηκε με τη θυσία τού Κυρίου, ήταν η ίση πληρωμή για την απελευθέρωση τού ανθρώπου από το θάνατο, (όπως συμβαίνει σε μία απαγωγή), τότε αυτό το λύτρο σε ποιόν πληρώθηκε;

στ. Αν πληρώθηκε στο Θεό, τότε αυτός ταυτίζεται με τον "απαγωγέα", που απαιτεί το λύτρο, και που ικανοποιείται με το θάνατο κάποιου.

ζ. Αν πληρώθηκε στο Διάβολο, τότε αυτό έγινε παρά τη θέληση τού δικαίου Θεού. Πώς λοιπόν αυτός υποχρέωσε το Θεό να δώσει για θάνατο τον αθώο Υιό του, ως λύτρο; Αυτό θα σήμαινε ότι ο Διάβολος είναι δυνατότερος από το Θεό!

2. Η σημασία τής λέξεως Λύτρο

Οι διάφοροι παρερμηνευτές τού θέματος, λένε ότι "Λύτρο", σημαίνει κατ' ανάγκην την πληρωμή κάποιου ποσού, για την απελευθέρωση τού αιχμαλώτου. Ας δούμε όμως τι σημαίνει η λέξη στην Αγία Γραφή.

"Αρχομένων δε τούτων γίνεσθε,ανακύψατε και επάρατε τας κεφαλάς υμών διότι εγγίζει η απολύτρωσις υμών". (Λουκάς 21/κα΄ 28).

"στενάζομεν υιοθεσίαν απεκδεχόμενοι, την απολύτρωσιν τού σώματος ημών". (Ρωμαίους 8/η΄ 23).

Καθώς τα παραπάνω λόγια λέγονται για τη Δεύτερη Παρουσία τού Κυρίου, δεν μπορεί να έχουν την έννοια κάποιας πληρωμής. Είναι λοιπόν σαφές, ότι εδώ η έννοια τής λέξης: "απολύτρωσις", σημαίνει την απελευθέρωση χωρίς την καταβολή πληρωμής.
"Ευλογητός Κύριος ο Θεός τού Ισραήλ, ότι επεσκέψατο και εποίησε λύτρωσιν τω λαώ αυτού". (Λουκάς 1/α΄ 68).

Και στο εδάφιο αυτό, αναφέρεται ότι "λύτρωσις" είχε ήδη γίνει, προτού ο Κύριος θυσιαστεί. Συνεπώς, δεν είχε πληρωθεί τίποτα, και η λέξη χρησιμοποιείται με την έννοια τής "απελευθέρωσης".

Ομοίως, η λέξη: "λύτρο", όπου αναφέρεται για τη θυσία τού Κυρίου, δεν εννοεί κατ' ανάγκην την πληρωμή κάποιου ποσού, αλλά έχει την έννοια ότι η θυσία αυτή μας απελευθέρωσε ΧΩΡΙΣ ΠΛΗΡΩΜΗ σε κάποιον.

3. Ήταν ο Ιησούς ίσος με τον Αδάμ;

Αιρέσεις που δεν δέχονται τη θεότητα τού Κυρίου Ιησού, είναι κάπως δικαιολογημένες να κάνουν αυτό το λάθος, και κατ' επέκτασιν να μη μπορούν να καταλάβουν την πραγματική σημασία τής θυσίας τού Κυρίου Ιησού, που θα αναλύσουμε πιο κάτω. Αδικαιολόγητοι όμως είναι όσοι δέχονται τη θεότητα τού Κυρίου και υποστηρίζουν την ισότητα τού Αδάμ και τού Κυρίου Ιησού.

Ας δούμε όμως μερικά εδάφια επ' αυτού, καθώς η Αγία Γραφή, δείχνει καθαρά την ανωτερότητα τής θυσίας τού Ιησού από την παρακοή τού Αδάμ:

Ρωμαίους 5: 15-20

Κείμενο

Μετάφραση

Αλλ' ουχ ως το παράπτωμα, ούτω και το χάρισμα. Ει γαρ τω τού ενός παραπτώματι οι πολλοί απέθανον, πολλώ μάλλον η χάρις του Θεού, και η δωρεά εν χάριτι τή τού ενός ανθρώπου Ιησού Χριστού, εις πολλούς επερίσσευσε.

Και ουχ ως δι ενός αμαρτήσαντος το δώρημα. Tο μεν γαρ κρίμα εξ ενός εις κατάκριμα, το δε χάρισμα εκ πολλών παραπτωμάτων εις δικαίωμα. Ει γαρ τω τού ενός παραπτώματι ο θάνατος εβασίλευσε δια τού ενός, πολλώ μάλλον οι την περίσειαν τής χάριτος, και την δωρεάν τής δικαιοσύνης λαμβάνοντες, εν ζωή βασιλεύσουσι δια τού ενός Ιησού Χριστού.

Άρα ουν, ως δι ενός παραπτώματος εις πάντας ανθρώπους εις κατάκριμα, ούτω και δι' ενός δικαιώματος εις πάντας ανθρώπους εις δικαίωσιν ζωής. Ώσπερ γαρ για τής παρακοής τού ενός ανθρώπου αμαρτωλοί κατεστάθησαν οι πολλοί, ούτω και δια τής υπακοής τού ενός, δίκαιοι καταστάθησαν οι πολλοί.

...ού δε επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις...

Aλλά το χάρισμα, δεν είναι όπως το παράπτωμα. Eπειδή, εάν με το παράπτωμα τού ενός πέθαναν οι πολλοί, πολλύ περισσότερο η χάρις τού Θεου, και η δωρεά στη χάρη τού ενός ανθρώπου Ιησού Χριστού, σε πολλούς περίσσευσε.

Και με το δώρημα δεν έγινε όπως με τον ένα που αμάρτησε. Eπειδή η μεν κρίση που προήλθε από τον ένα, απέβει εις κατάκριση, το δε χάρισμα που προήλθε εξ' αιτίας πολλών παραπτωμάτων, εις δικαίωση Επειδή εάν με το παράπτωμα τού ενός ο θάνατος βασίλεψε εξ' αιτίας τού ενός, πολύ περισσότερο, αυτοί που λαβαίνουν το περίσευμα τής χάρης, και τη δωρεά τής δικαιοσύνης θα βασιλεύσουν εν ζωή δια τού ενός Ιησού Χριστού.

Άρα λοιπόν, όπως δι ενός παραπτώματος όλοι οι άνθρωποι κατακρίθηκαν έτσι και δια μιας δικαιοσύνης, όλοι οι άνθρωποι δικαιώθηκαν σε ζωή. Eπειδή όπως δια τής παρακοής τού ενός ανθρώπου, έγιναν αμαρτωλοί οι πολλοί, έτσι και δια τής υπακοής τού ενός, δίκαιοι έγιναν οι πολλοί.

Όπου επλεόνασε η αμαρτία, υπερπερίσσευσε η χάρις.

Τι άλλο μπορεί να πει κανείς; Είναι σαφές εδώ, ότι ενώ η αμαρτία του Αδάμ έγινε αιτία αμαρτίας για πολλούς, η θυσία τού Κυρίου ήταν πολύ ανώτερη από την αμαρτία, επειδή καθάρισε όχι μόνο την αμαρτία τού Αδάμ, αλλά και όλες τις συσσωρευμένες αμαρτίες δισεκατομμυρίων αμαρτωλών ανθρώπων!

Αλοίμονο αν η θυσία τού Κυρίου είχε μόνο την ίση αξία τού ατελούς Αδάμ. Επειδή ο Κύριος, εκτός από Θεός, ήταν και τέλειος άνθρωπος. Ο Αδάμ όμως, δεν είχε πλασθεί τέλειος, αλλά "καλά λίαν". Και το καλά λίαν υπολείπεται τού τελείου, όπως το κατ' εικόνα υπολείπεται τού καθ' ομοίωσιν. (Γένεση 1/α΄ 31).

4. Ο παραλήπτης τού Λύτρου

Εάν η θυσία τού Κυρίου ήταν το "αντίτιμο" ως πληρωμή, για την απελευθέρωση τών ανθρώπων από το θάνατο, αυτό δεν θα πρέπει να δόθηκε στο Θεό, επειδή αυτός που έχει το κράτος τού θανάτου, είναι ο διάβολος, και όχι ο Θεός:
"Ίνα δια τού θανάτου καταργήσει τον το κράτος έχοντα τού θανάτου, τουτ' έστι τον διάβολον, και απαλλάξη τούτους, όσοι φόβω θανάτου διαπαντός ένοχοι ήσαν δουλείας". (Εβραίους 2/β΄ 14 - 15).

Εάν όμως ο Θεός έπρεπε να πληρώσει κάτι στο διάβολο, αυτό θα σήμαινε ότι δεν είχε η δύναμη να επιβάλει τη θέλησή του "δωρεάν". Τότε, ο νικητής θα ήταν ο διάβολος. Αντιθέτως όμως, ο διάβολος και όλη του η "συντροφιά", νικήθηκαν όταν ο Ιησούς πέθανε στο Σταυρό. (Κολοσσαείς 2/β΄ 13 - 15).
Εάν έπρεπε ο Σατανάς να λάβει λύτρα για να απελευθερώσει τους ανθρώπους από το κράτος τού θανάτου, τότε αυτός θα ήταν ο νικητής, και όχι ο Χριστός.

Άλλωστε η Αγία Γραφή λέει ότι "ο Θεός είναι αγάπη" και όχι "δικαιοσύνη". Δεν υπάρχει λοιπόν περίπτωση να ήθελε ο Θεός να θυσιάσει την αγάπη, χάριν κάποιας υποτιθέμενης θιγμένης δικαιοσύνης του, που ήθελε ανταπόδωση. Και μάλιστα ο θάνατος ενός αθώου στη θέση ενόχων, είναι αδικία, και όχι δικαιοσύνη. Δεν ήταν ο Θεός που εχθρευόταν τους ανθρώπους επειδή ήταν αμαρτωλοί! Οι άνθρωποι τον έβλεπαν σαν δικαστή, εξ' αιτίας τής ακάθαρτης συνείδησής τους. "...εχθροί όντες κατηλλάγημεν τω Θεώ δια τού θανάτου τού υιού..."(Ρωμαίους 5/ε΄ 10).

Αυτός πάντοτε μας αγαπούσε ως πατέρας, και δεν ζήτησε ποτέ ικανοποίηση για τη δήθεν "θιγμένη του δικαιοσύνη", όπως φαίνεται στο Α΄ Ιωάννου 4/δ΄ 9,10:
"Εν τούτω εφανερώθη η αγάπη τού Θεού εν υμίν, ότι τον Υιόν αυτού τον μονογενή απέστειλεν ο Θεός εις τον κόσμον ίνα ζήσωμεν δι' αυτού. Εν τούτω εστιν η αγάπη, ουχ ότι ημείς ηγαπήσαμε τον Θεόν, αλλ' ότι αυτός ηγάπησεν ημάς και απέστειλε τον υιόν αυτού ιλασμόν περί τών αμαρτιών ημών".

5. Η σημασία τής θυσίας τού Κυρίου

Για τους Χριστιανούς όμως, η έννοια τής θυσίας τού Κυρίου είναι γνωστή. Δεν εξομοιώνουν την αξία τού Κυρίου με τού Αδάμ. Δεν εξομοιώνουν το Θεό με άδικο και παράφρονα δολοφόνο. Δε γίνονται δικηγόροι τού διαβόλου.

Η Εκκλησία διδάσκει, ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός, έγινε τέλειος άνθρωπος, έτσι ώστε σαν ένας από εμάς, να νικήσει όλα εκείνα που νίκησαν και αρρώστησαν την ανθρώπινη φύση.

Στο πρόσωπό του, η ανθρώπινη φύση νίκησε την αμαρτία, το διάβολο και το θάνατο. "Επειδή από όποιον νικάται κάποιος, αυτού γίνεται δούλος". (Β΄ Πέτρου 2/β΄ 19).

Για να μπορέσει λοιπόν ο Κύριος να αναστηθεί και να νικήσει το θάνατο, έπρεπε πρώτα να πεθάνει. Τώρα πλέον, με πίστη στον Ιησού Χριστό, και ενωμένος με το σώμα του την Εκκλησία, μπορεί κάθε άνθρωπος να μετέχει αυτής τής νίκης.

Κείμενο: Ν. Μ.

Το άρθρο αυτό στα Αγγλικά