1. Το Άγιο Πνεύμα τής Επαγγελίας ως σφραγίδα και αρραβώνας

Το βάπτισμα τού Αγίου Πνεύματος, εμφανίζεται στην Αγία Γραφή με διάφορες ονομασίες, κάθε μία από τις οποίες, τονίζει κάποιο χαρακτηριστικό του: "σφραγίδα", "αρραβώνας", "Χρίσμα", κ.λ.π.: "Εν ω και πιστεύσαντες εσφραγίσθητε τω Πνεύματι τής επαγγελίας τω Αγίω, ο εστιν αρραβών τής κληρονομίας ημών..." (Εφεσίους 1/α΄ 13,14).

Φυσικά, το εδάφιο αυτό, δεν σημαίνει ότι το Άγιο Πνεύμα λαμβάνεται μόνο με την πίστη, όπως ισχυρίζονται κάποιοι στερημένοι Πνεύματος Προτεστάντες, αλλά απλά υπονοείται το βάπτισμα στο νερό, ως έργο πίστεως, όπως και η μετάνοια, που αν και απαραίτητη, ούτε και αυτή αναφέρεται. Όμως, και τα δύο αυτά τα ανέφερε ο απόστολος Πέτρος στις Πράξεις 2/β΄ 38,39.

Εκεί αναφέρεται το κήρυγμα τού αποστόλου Πέτρου για το "Πνεύμα τής Επαγγελίας", όταν οι Χριστιανοί το έλαβαν για πρώτη φορά την Πεντηκοστή: "...Μετανοήσατε, και ας βαπτισθεί έκαστος υμών...εις άφεσιν αμαρτιών. Και θέλετε λάβει την δωρεάν τού Αγίου Πνεύματος. Διότι προς εσάς είναι η επαγγελία και προς τα τέκνα σας, και προς πάντας τους εις μακράν, όσους αν προσκαλέσηται Κύριος ο Θεός ημών".

2. Το Άγιο Πνεύμα τής Επαγγελίας ως "Χρίσμα"

Ας δούμε όμως μερικά ακόμα εδάφια από την Αγία Γραφή, όπου η "Επαγγελία" αυτή, εκτός από "Αρραβώνας" και "Σφραγίδα", ονομάζεται και "Χρίσμα".

Β΄ Κορινθίους 1/α΄ 21,22: "Ο δε βεβαιών ημάς συν υμίν εις Χριστόν και χρίσας ημάς Θεός, ο και σφραγισάμενος ημάς και δους τον αρραβώνα τού Πνεύματος εν ταις καρδίαις ημών".

Επειδή η κατάσταση τού αναγεννημένου Χριστιανού δεν είναι ακόμα μόνιμη, γι' αυτό ονομάζεται: "αρραβώνας", και όχι "γάμος". Είναι μία υπό δοκιμήν περίοδος, ως την ημέρα τού γάμου του με το Αρνίο, τον Ιησού Χριστό (Αποκάλυψις 21/κα΄ 1,2). Τότε, αν ο άνθρωπος αποδειχθεί πιστός ως το τέλος, η "σφραγίδα" αυτή, ή "χρίσμα", παύει να είναι αρραβώνας, και γίνεται μόνιμο.

Ας δούμε όμως τι λέει και ο απόστολος Ιωάννης για το "Χρίσμα":

Α΄ Ιωάννου 2/β΄ 20,27: "Και υμείς χρίσμα έχετε από τού Αγίου... και υμείς το χρίσμα ό ελάβετε απ' αυτού, μένει εν υμίν, και ου χρείαν έχετε ίνα τις διδάσκει υμάς, αλλ' ως το Αυτού χρίσμα διδάσκει υμάς περί πάντων και αληθές εστιν και ουκ έστιν ψεύδος, και καθώς εδίδαξεν υμάς, μένετε εν αυτώ".

Τι άλλο θα μπορούσε να εννοεί ο απόστολος με τη λέξη "χρίσμα", παρά το βάπτισμα τού Αγίου Πνεύματος που θα δίδασκε τους Χριστιανούς; Αυτό φαίνεται και από τα λόγια τού Ιησού στο Ευαγγέλιο τού ιδίου αποστόλου: "Ο δε Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον, ό πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί μου, εκείνος υμάς διδάξει πάντα, και υπομνήσει υμάς πάντα ά είπον υμίν εγώ" (Ιωάννης 14/ιδ΄ 26).

Και ο απόστολος Ιωάννης λοιπόν, χρησιμοποιεί όπως και ο απόστολος Παύλος, την ίδια λέξη για τη σφραγίδα τού Αγίου Πνεύματος.

3. Γιατί λέγεται "Χρίσμα" (επάλειψη);

Η λέξη "χρίω", σημαίνει "αλοίφω". Γιατί άραγε χρησιμοποιείται για το βάπτισμα τού Αγίου Πνεύματος;

Για να το καταλάβουμε αυτό, πρέπει πρώτα να δούμε πώς γινόταν η λήψη τού Αγίου Πνεύματος στον καιρό τών αποστόλων.

Εάν εξαιρέσουμε την πρώτη κάθοδο τού Αγίου Πνεύματος προς τους ιδίους τους αποστόλους, όλοι οι υπόλοιποι, για να βαπτισθούν στο Άγιο Πνεύμα έπρεπε να λάβουν χειροθεσία από τους αποστόλους. Αυτό φαίνεται καθαρά, στο χωρίο Πράξεις 8/η΄ 14 - 18: "Ακούσαντες δε οι εν Ιεροσολύμοις απόστολοι ότι δέδεκται η Σαμάρεια τον λόγον τού Θεού, απέστειλαν προς αυτούς Πέτρον και Ιωάννην, οίτινες καταβάντες προσεύξαντο περί αυτών όπως λάβωσιν Πνεύμα Άγιον. Ουδέπω γαρ ην επ' ουδενί αυτών επιπεπτωκός, μόνον δε βεβαπτισμένοι υπήρχον εις το όνομα τού Κυρίου Ιησού. Τότε επετίθουν τας χείρας επ' αυτούς, και ελάμβανον Πνεύμα Άγιον. Ιδών δε ο Σίμων ότι δια τής επιθέσεως τών χειρών τών αποστόλων δίδοται το Πνεύμα, προσήνεγκεν αυτοίς χρήματα..."

Για να λάβουν οι Σαμαρείτες το Άγιο Πνεύμα, χρειάστηκε να κατεβούν οι απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης στη Σαμάρεια. Δεν έφτανε ο Φίλιππος, κι ας είχε εξουσία να κάνει πλήθος θαυμάτων. (Πράξεις 8/η΄ 6,7).

Είναι σαφής η δήλωση, ότι "TOTE" το Άγιο Πνεύμα, δινόταν "δια τής επιθέσεως τών χειρών τών αποστόλων". (Πράξεις 8/η΄ 17). Έτσι την Πεντηκοστή, το Άγιο Πνεύμα βάπτισε 3.000 πιστούς, παρόντων τών αποστόλων. (Πράξεις 2/β΄ 41). Ομοίως, ο Παύλος έλαβε το Άγιο Πνεύμα, αφού ο Κύριος τού έστειλε τον Ανανία, (ο οποίος κατά την Ιερά Παράδοση, ήταν ένας από τους 70 αποστόλους), για να τον βαπτίσει, και να τού επιθέσει τα χέρια. (Πράξεις 9/θ΄ 17,18). (Ένα δείγμα τού πώς η υπόλοιπη Ιερά Παράδοση, συμπληρώνει κενά τής Αγίας Γραφής).

Ο Κορνήλιος, ο πρώτος εθνικός Χριστιανός, έλαβε το βάπτισμα στο Άγιο Πνεύμα παρουσία τού αποστόλου Πέτρου, με την εξαίρεση ότι το έλαβε προτού βαπτισθεί στο νερό, ώστε να πεισθεί ο Πέτρος να τον βαπτίσει, επειδή ήταν εθνικός. (Πράξεις 10/ι΄ 44 - 48). Τέλος, με την επίθεση τών χειρών τού αποστόλου Παύλου, έλαβαν το Άγιο Πνεύμα οι 12 άνδρες τής Εφέσου. (Πράξεις 19/ιθ΄ 5,6).

Ας δούμε όμως πιο προσεκτικά την αφήγηση στις Πράξεις 8/η΄ 14 - 19. Όταν χρειάστηκε να κατεβούν στη Σαμάρεια οι απόστολοι για να μεταδώσουν το Άγιο Πνεύμα στους ήδη βαπτισμένους Σαμαρείτες, ο Σίμων, ζήτησε και αυτός την εξουσία αυτή, επί πληρωμή. Όμως ο Πέτρος τού είπε: "Το αργύριόν σου συν σοι, είη εις απώλειαν, ότι την δωρεάν τού Θεού ενόμισας δια χρημάτων κτάσθαι". (Πράξεις 8/η΄ 20). Και αυτό το είπε, επειδή έπρεπε να είσαι απόστολος για να μεταδώσεις το Άγιο Πνεύμα.

Πολύ σημαντικό όμως, είναι το εδάφιο 17: "Τότε επετίθουν τας χείρας επ' αυτούς, και ελάμβανον Πνεύμα Άγιον".

Δηλαδή:

"Τότε, (δηλαδή "εκείνο τον καιρό"), έβαζαν πάνω τους τα χέρια, και λάβαιναν Πνεύμα Άγιο".

Η διατύπωση αυτή τού εδαφίου, μας δίνει τη σπουδαία πληροφορία πως το βάπτισμα με Άγιο Πνεύμα, γινόταν με τον τρόπο αυτό "τότε", τον καιρό εκείνο, πράγμα που δείχνει ότι τον καιρό που ο Λουκάς έγραφε αυτά τα λόγια στην Αγία Γραφή, κάτι είχε αλλάξει.

Πράγματι, στον καιρό που έγραφε ο Λουκάς, είχε ήδη συντελεστεί μία αλλαγή. Όπως φαίνεται από την ιστορία που εξετάζουμε, ήδη υπήρχαν προβλήματα, με το ότι οι απόστολοι δεν επαρκούσαν πλέον να μεταδίδουν το Άγιο Πνεύμα, καθώς το πλήθος τών πιστών συνεχώς μεγάλωνε, και απλωνόταν σε όλη τη γη. Έτσι, οι απόστολοι έπρεπε συνεχώς να τρέχουν από τόπο σε τόπο για να μεταδίδουν το Άγιο Πνεύμα, με επίθεση τών χειρών τους.

Είναι λάθος η άποψη ορισμένων Προτεσταντικών ομάδων, που λένε ότι το βάπτισμα με Άγιο Πνεύμα είχε σταματήσει μετά την Πεντηκοστή και τον Κορνήλιο. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τα λόγια τού αποστόλου Πέτρου θα ήταν ψέματα, καθώς την Πεντηκοστή, (σύμφωνα με το Πράξεις 2/β΄ 39), είπε στους ακροατές του: "Διότι προς εσάς είναι η Επαγγελία, και προς τα τέκνα σας, και προς πάντας τους εις μακράν, όσους αν προσκαλέσει Κύριος ο Θεός ημών". Εάν η Επαγγελία τού Πατρός είχε σταματήσει στον καιρό τού Λουκά, ούτε "τα τέκνα" τών ανθρώπων εκείνων, ούτε "όλοι όσοι θα καλούσε ο Θεός" θα μπορούσαν να τη λάβουν. Τότε ο απόστολος Πέτρος θα ήταν ψευδοπροφήτης.

Αυτό επίσης, θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσε να σωθεί κανένας πλέον, από την εποχή που θα έπαυε η Επαγγελία τού Πατρός ως σήμερα, επειδή ο Ιησούς Χριστός είχε πει στο Νικόδημο: "Αλήθεια σου λέω, εάν κάποιος δεν ξαναγεννηθεί (εξ' ύδατος και Πνεύματος), δεν μπορεί να δει τη βασιλεία τού Θεού". (Ιωάννης 3/γ΄ 3,5).

Σε συμφωνία με όλα αυτά, η Ιερά Παράδοση τής Εκκλησίας, μας πληροφορεί ότι καθώς οι απόστολοι διασπείρονταν στον κόσμο, ή αποδημούσαν στον Κύριο, κάποιοι θα έπρεπε να αναλάβουν τη λειτουργία χειροθεσίας, και μεταδόσεως τού Αγίου Πνεύματος. Αυτοί ήταν οι πρώτοι τών Πρεσβυτέρων τών πόλεων, που αργότερα ονομάστηκαν "Επίσκοποι".

Ο Ιησούς Χριστός, είχε δώσει στους αποστόλους μία μεγάλη εξουσία πριν φύγει: "Αμήν λέγω υμίν. Όσα αν δέσητε επί τής γης, έσται δεδεμένα εν ουρανώ, και όσα εάν λύσητε επί τής γης, έσται λελυμένα εν ουρανώ. Πάλιν αμήν λέγω υμίν, ότι εάν δύο συμφωνήσωσι εξ υμών επί τής γης περί παντός πράγματος ού εάν αιτήσονται, γενήσεται αυτοίς παρά τού Πατρός μου τού εν ουρανοίς". (Ματθαίος 19/ιθ΄ 18,19).

Οι απόστολοι λοιπόν, συνάχθηκαν και συμφώνησαν. Πήραν λάδι, έβαλαν τα χέρια σε αυτό, και προσευχήθηκαν. Ζήτησαν από το Θεό να δίνει την Επαγγελία τού Αγίου Πνεύματος σε όποιον "εχρίετο" ( =αλοίφετο) με αυτό, με τη χειροθεσία τού κάθε τοπικού Επισκόπου, ή όποιου αυτός εξουσιοδοτήσει. Έτσι, δεν χρειαζόταν πλέον η παρουσία τού κάθε αποστόλου, και όταν αυτοί ένας ένας κοιμήθηκαν, η Εκκλησία συνέχισε να μεταδίδει το Άγιο Πνεύμα, "σε όσους προσκάλεσε, προσκαλεί ή θα προσκαλέσει ο Κύριος".

Αυτό ήταν λοιπόν που είχε ήδη αλλάξει στον καιρό που έγραφε ο Λουκάς. Πρόκειται γι' αυτό που σήμερα η Εκκλησία το ονομάζει: "Μυστήριο τού Χρίσματος".

Μπορούμε πλέον να καταλάβουμε για ποιο λόγο οι απόστολοι Παύλος και Ιωάννης, ονομάζουν στις επιστολές τους το βάπτισμα τού Αγίου Πνεύματος ως "Χρίσμα", δηλαδή Επάλειψη. (Β΄ Κορινθίους 1/α΄ 21, 22 Α΄ Ιωάννου 2/β΄ 20,27). Αυτή είναι η σφραγίδα τού Χριστού για τη σωτηρία τών πιστών. (Αποκάλυψη 7/ζ΄ 3).

N. M.