Την 9η Νοεμβρίου 2017, εορτή τού Αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, εκοιμήθη εν Κυρίω ο νέος Πενταπόλεως Ιγνάτιος Μαδενλίδης. Επειδή τα πάντα κατευθύνονται από την Πρόνοια τού Θεού, όλα ερμηνεύονται κάτω από αυτήν την προοπτική. Πολλοί είπαν ότι τον αγάπησε ο άγιος Νεκτάριος και τον πήρε κοντά του.

1. Μερικά βιογραφικά στοιχεία

Ο μακαριστός Ιεράρχης ήταν γόνος ποντιακής καταγωγής και διαπνεόταν από τις παραδόσεις τής ηρωικής και αγιοτόκου Καππαδοκίας, με την εκκλησιαστική ζωή, την προσευχή, την αγάπη προς όλους, την φιλοξενία, την αφιέρωση στον Θεό.

Ο παππούς του Ιωάννης Μεδενλίδης καταγόταν από το Ακ-ταγ-Μαντέν τής Αργυρούπολης τού Πόντου, γι' αυτό και έλαβε το επώνυμο Μαντέλογλου-Μαδενλίδης. Ήταν βυρσοδέψης και υποδηματοποιός και για μήνες γυρνούσε τα Μοναστήρια τού Πόντου και έφτιαχνε παπούτσια για τους μοναχούς. Είχε και δύο αδελφές μοναχές Μητροδώρα-Νυμφοδώρα. Λόγω διωγμών μετακινήθηκαν από τον Πόντο στο εσωτερικό τής Μ. Ασίας στο Ικόνιο.

Ο πατέρας του Θεόδωρος ήταν πολύ ευλαβής και θεοφοβούμενος άνθρωπος, γλύτωσε θαυματουργικά από την πενταετή εξορία και τα «τάγματα θανάτου». Στο Ικόνιο γνώρισε την Ελένη, μια ευλαβέστατη γυναίκα, που διακρινόταν για μια ατόφια εμπειρική πίστη και απλότητα. Την γνώρισα και εγώ προσωπικά, όταν υπηρετούσα ως Ιεροκήρυξ τής Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας και συνδέθηκα πνευματικά με όλη την οικογένεια.

Με την ανταλλαγή τών πληθυσμών, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, η οικογένεια μετακινήθηκε ως προσφυγική στην Αριδαία, όπου γεννήθηκε το πρώτο παιδί τους, και στην συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Έδεσσα, όπου γεννήθηκαν τα υπόλοιπα παιδιά. Ζούσαν φτωχικά, αλλά με προσευχές, ακολουθίες, νηστείες και, καλλιεργώντας σε μεγάλο βαθμό, την ελεημοσύνη. Το σπίτι φιλοξενούσε κάθε μοναχό, ιεροκήρυκα και πολλούς ανθρώπους που είχαν ανάγκη. Επίσης, τα αναγνώσματα ήταν από τους βίους αγίων, τα έργα τού αγίου Νικοδήμου τού Αγιορείτου, όπως το Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο, ποιήματα και ύμνους κ.α.

Ζώντας σε αυτήν την ατμόσφαιρα η αδελφή του Παναγιώτα Μαδενλίδου αφιερώθηκε από μικρή στον Θεό, υπηρετώντας με αγάπη και καλωσύνη τους ασθενείς στα Νοσοκομεία. Ήταν μια εκλεκτή γυναίκα, με γλυκό, σεμνό, αλλά συγχρόνως σοβαρό λόγο. Αλλά και ο Γεώργιος επέλεξε τον δρόμο τής αφιερώσεως στην Αδελφότητα τού Σωτήρος, και τής ιεραποστολής, όπως και η μοναχοκόρη τού αδελφού του Ιωάννου Μαδενλίδου έγινε μοναχή.

Ο αέρας αυτός τής αφιερώσεως στον Θεό δεν ήταν τυχαίος, αλλά καρπός αυτής τής ποντιακής ατμόσφαιρας τών γονέων του. Όλη η οικογένειά του θύμιζε κάτι από την ζωή τών Καππαδοκών Πατέρων, ιδίως τού Μεγάλου Βασιλείου.

Ο μικρός Γεώργιος, αργότερα π. Ιγνάτιος Μαδενλίδης, είχε την ευλογία από τον Θεό να γεννηθή στην Έδεσσα, και μεγάλωσε σε αυτήν την ωραία και ζεστή πόλη, με την φυσική καλλονή της και την χριστιανική της ατμόσφαιρα.

Τα εφηβικά του χρόνια αξιώθηκε να τα περάση στο πνευματικό κλίμα που είχε δημιουργήσει ο αλησμόνητος Μητροπολίτης Εδέσσης και Πέλλης Παντελεήμων Παπαγεωργίου, μετέπειτα Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Όταν ο Παντελεήμων ενθρονίσθηκε στην Έδεσσα έδωσε έναν αναγεννητικό αέρα στην πόλη και την περιοχή της, με τις λαμπρές και κατανυκτικές Λειτουργίες, την αγάπη του στους νέους, το επιμελημένο κήρυγμα και την έντονη ποιμαντική δράση.

Ο Μητροπολίτης Παντελεήμων είχε φέρει εκλεκτούς συνεργάτες, όπως τον Αρχιμ. Χρυσόστομο Παπασαραντόπουλο και τον Αρχιμ. Χαρίτωνα Πνευματικάκη, που και οι δύο αργότερα έγιναν ιεραπόστολοι στην Αφρική. Κοντά σε αυτούς μεγάλωσε ο έφηβος Γεώργιος και μυήθηκε στην εκκλησιαστική ζωή και την αγάπη του στην Ιεραποστολή. Οπότε ο καππαδοκικός του αέρας, που ανέπνεε στο οικογενειακό του περιβάλλον, αναμείχθηκε με το πνευματικό οξυγόνο που εξέπεμπε η πνευματικότητα τού λαμπρού Μητροπολίτου και τών αξίων συνεργατών του. Κοντά τους ανδρώθηκε πνευματικά, με τις Λειτουργίες στα Μοναστήρια τής περιοχής, με τις Χριστιανικές ομάδες Νέων, με τις πνευματικές εξορμήσεις κ.α.

Η Έδεσσα μπορεί να καυχηθή ότι μαζί με τα Ιωάννινα υπήρξαν τότε πρωτοπόρες πόλεις στον νέο τρόπο διαπαιδαγωγήσεως τών νέων μέσα στην ατμόσφαιρα τής Εκκλησίας. Αυτός ο τρόπος τών χριστιανικών μαθητικών ομάδων επεκτάθηκε στην Θεσσαλονίκη και στην συνέχεια σε άλλες πόλεις τής Ελλάδας. Από αυτήν την νεανική συντροφιά βγήκαν πολλοί Κληρικοί και μοναχοί με ζήλο και αγάπη για την δόξα τού Θεού και τον έπαινο τής Εκκλησίας.

Ο μικρός Γεώργιος, όπως ήταν από τον χαρακτήρα του ζωντανό, ζωηρό παιδί προκαλούσε την πολύ αυστηρή παιδαγωγική τής μητέρας του. Ήταν 9 χρονών όταν τον οδήγησε ο πατέρας του στο αναλόγιο, πατώντας στα δάκτυλα τών ποδιών του ίσα που έβλεπε τις τελευταίες σειρές τών βιβλίων, όπως έλεγε, και από έναν μοναχό άρχισε να μαθαίνη συστηματικά την βυζαντινή μουσική.

Συχνά πήγαινε στο Μοναστήρι τού Τιμίου Σταυρού Εδέσσης, που τότε ήταν ανδρικό, και θαύμαζε τους μοναχούς, εξυπηρετούσε και τον τυφλό μοναχό π. Μελέτιο. Πολύ νωρίς άρχισε να εξομολογήται στον πνευματικό, που ο πατέρας του καλούσε στο σπίτι για να εξομολογούνται όλοι. Πρώτος του πνευματικός ο π. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος τού οποίου τα ρούχα έπλενε η μητέρα του. Δεύτερος ο π. Χαρίτων Πνευματικάκης.

Τις ελεύθερες ώρες τών γυμνασιακών του χρόνων τις περνούσε στην Μητρόπολη και στο Εντευκτήριο Νέων που είχε οργανώσει ο κατηχητής του π. Χαρίτων.

Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο Γεώργιος Μαδενλίδης σπούδασε θεολογία, αφιέρωσε τον εαυτό του στον Θεό, έδειξε μεγάλη υπακοή, δημιούργησε ένα αξιοθαύμαστο ιεροκηρυκτικό έργο στην Λάρισα, έγινε ιεραπόστολος στην Αφρική, βαδίζοντας τα χνάρια τού π. Χρυσοστόμου Παπασαραντοπούλου και τού π. Χαρίτωνος Πνευματικάκη, εξελέγη στην συνέχεια και Μητροπολίτης.

Όταν κλήθηκε από τον Θεό να συνεχίση το έργο τού πνευματικού του πατέρα π. Χαρίτωνος, στην Αφρική, ήταν περίπου 60 χρονών. Έμαθε μόνος του γαλλικά και ξεκίνησε στην αρχή για τρίμηνα ταξίδια και λίγο αργότερα εγκαταστάθηκε μονίμως. Το 2003 εξελέγη Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής, και αργότερα, όταν παραιτήθηκε, έλαβε τον τιμητικό τίτλο τού Πενταπόλεως.

Το ιεραποστολικό του έργο ήταν από κάθε πλευρά αξιοθαύμαστο σε πολλούς τομείς, όπως στην κατήχηση, την λατρεία, την ανοικοδόμηση τών Ιερών Ναών, την εκπαίδευση, κατώτερη και μέση, την ίδρυση Πανεπιστημίου, με πρωτότυπη για την Αφρική μέθοδο διαδικτυακής διδασκαλίας και εξέτασης από την Ελλάδα, την διοργάνωση τής Μητροπόλεως, την χειροτονία και εκπαίδευση τών καταλλήλων Κληρικών, την κατάρτιση χορωδιών, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τις ομιλίες στο ραδιόφωνο κ.α. Όσοι έζησαν κοντά του στην Ιεραποστολή, ασφαλώς θα γράψουν για όλο αυτό το θαυμάσιο και πολύπλευρο έργο του στην Αφρική.

Όλα αυτά τα χρόνια μέχρι τον θάνατό του, ερχόταν τρεις φορές τον χρόνο στην Ελλάδα για να βρίσκεται στις συνάξεις τής Αδελφότητός του, να ανταποκριθή στις προσκλήσεις διαφόρων Μητροπολιτών, συλλόγων, ιδιωτών κλπ. να ενημερώση για το έργο τής Ιεραποστολής, να συγκεντρώση τις διάφορες δωρεές, να προμηθευθή υλικά που τους χρειάζονταν, και να επιστρέψη πάλι στο έργο του.

Κατά τις μετακινήσεις του στην Ελλάδα, επισκεπτόταν την Μονή τού Γενεθλίου τής Θεοτόκου (Πελαγίας) τής Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών και Λεβαδείας, όπου μονάζει η ανηψιά του, μοναχή Χρυσή, μοναδικό παιδί του αδελφού του, και χαιρόταν με την επικοινωνία που είχε με την Γερόντισσα και τις μοναχές. Τους διηγείτο με πολύ ευχάριστο τρόπο διάφορα γεγονότα από την ιεραποστολική δράση του στην Αφρική και τις πολλές περιπέτειές του. Έβλεπε τα έργα που γίνονταν στην Μονή, έδειχνε ενδιαφέρον να μάθη την τεχνική τής κατασκευής τους, διότι είχε ειδικό χάρισμα σε αυτό, αλλά επικέντρωνε πάντα τον λόγο στο θέμα τής υπακοής. Τους έλεγε: «Καλά και ωραία τα κτήρια, αλλά αν δεν ζήτε μέσα σ αυτά με υπακοή, τι να τα κάνετε;».

Όταν άρχισε ο εμφύλιος στο Κονγκό και ενώ βρισκόταν στην Ελλάδα, έμαθε ότι πρόκειται σύντομα να χτυπήσουν στην Κανάγκα και έσπευσε να αναχωρήση νωρίτερα για να είναι κοντά στις αδελφές τής ιεραποστολής και για να μην θεωρηθή ότι «μόλις είδε τα σκούρα ο Παππούς σηκώθηκε και έφυγε».

Θαύμαζε πάντα τον άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη επειδή έπεσε από την σκαλωσιά τού ναού τής Λαύρας και τελείωσε έτσι την ζωή του. Γι αυτό και ο Θεός τού χάρισε αυτό το τέλος. Έπεσε στον τελευταίο Ναό που ανήγειρε και μετά από ταλαιπωρία ενός μηνός, με πλήρη συνείδηση ότι φεύγει, ξεκίνησε για το μεγάλο ταξίδι του, αυτή την φορά με προορισμό τον Ουρανό, για να συναντήση Αυτόν τον Μόνον που αγάπησε και λάτρευσε σ όλη την ζωή του «εκ κοιλίας μητρός αυτού», όπως έλεγε.

2. Ενθυμήσεις μου από τον Μητροπολίτη Πενταπόλεως

Τον μακαριστό Μητροπολίτη γνώριζα από λαϊκό θεολόγο, και αργότερα συνδεθήκαμε ως Ιεροκήρυκες, εκείνος υπηρετούσε στην Λάρισα και εγώ στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Έδεσσα. Ερχόταν να δη την μητέρα του Ελένη και τις οικογένειες τών αδελφών του (Θεοδοσίας και Ιωάννου) και συζητούσαμε διάφορα κοινά εκκλησιαστικά θέματα.

Ο μακαριστός Ιεράρχης διέθετε πολλά διανοητικά, ψυχικά και πνευματικά χαρίσματα. Ήταν ευφυής, πολυτάλαντος, ευγενής, δημιουργικός, διακριτικός, χαρισματούχος στην ομιλία, στην γραφή, τα σχέδια, την αφήγηση ιστοριών, την οργανωτικότητα, το χιούμορ, την θυσία, την προσφορά, την εφευρετικότητα, το χαριέστατο τού λόγου, το θάρρος και την μαρτυρική υπομονή του.

Τον άκουσα πολλές φορές να ομιλή από τού άμβωνος. Τον θυμάμαι έντονα ως λαϊκό θεολόγο να ομιλή στον Ναό τής Αδελφότητός του, έχοντας ακροατή του τον καθηγητή Παναγιώτη Τρεμπέλα, και μού έκανε εντύπωση ότι ερμήνευε τα στάδια τής πνευματικής ζωής κατά τον Μέγα Βασίλειο, ήτοι τού δούλου, τού μισθωτού και τού υιού, με ωραίο διαρθρωμένο λόγο. Άλλη φορά τον άκουσα στην Έδεσσα ως Κληρικό να ομιλή για την βίωση τού Σταυρού τού Χριστού και μετέδωσε μία έντονη πνευματική ατμόσφαιρα. Είχε κάποια χαρακτηριστικά ρητορικού εντυπωσιακού λόγου. Καλλιεργούσε έντονα αυτό το χάρισμα.

Διάβαζα σε διάφορα περιοδικά τα κείμενά του, στα οποία περιέγραφε με καταπληκτικό τρόπο διάφορα περιστατικά και γεγονότα από την ιεραποστολική του δράση στην Αφρική και χαιρόμουν.

Τον άκουγα να διηγήται με ωραίο τρόπο πολλές ιστορίες από την επικοινωνία του με τους Αφρικανούς, ιδιαίτερη δε εντύπωση μού έκαναν οι διηγήσεις του από τα αεροπορικά ταξίδια του, μάλιστα από το γεγονός εκείνο που έπεσε το αεροπλάνο, και μέσα από τις φλόγες και τους καπνούς, όλοι είδαν να βγαίνη ένας Κληρικός χωρίς να πάθη τίποτε.

Όχι μόνον τα διηγείτο όλα αυτά με ιδιαίτερη χάρη, αλλά ήταν απαράμιλλος στο θάρρος που διέθετε, την έμπνευση για την ιεραποστολική δράση, για την προσωπική του συμμετοχή στην ανοικοδόμηση Ναών, παρά το προχωρημένο τής ηλικίας του και το ευπαθές τής υγείας του. Διέθεσε κάθε ικμάδα τής ζωής του στον Θεό και τον άνθρωπο.

Ο μακαριστός Μητροπολίτης Πενταπόλεως Ιγνάτιος ήταν πράγματι ο πιο ευκλεής καρπός τού ευλογημένου ζεύγους Θεοδώρου και Ελένης, και σε αυτόν σταμάτησε το επίθετο τής οικογένειας Μαδενλίδη, σταμάτησε η μετάδοση τής ζωής στις επόμενες γενιές, αλλά σταμάτησε και η μετάδοση τού θανάτου. Ως αφιερωμένος στον Θεό δεν μετέδωσε την ζωή σε άλλους απογόνους, αλλά δεν μετέδωσε ούτε και τον θάνατο, διότι με την γέννηση ενός ανθρώπου έρχεται στην ζωή ένας άνθρωπος που θα πεθάνη και με αυτόν τον τρόπο κυριαρχεί ο θάνατος στην γη. Έτσι, σε αυτόν περατώθηκε το επίθετο τού πατέρα του, αλλά δι’ αυτού προσφέρθηκε όλη η ευλογημένη γενιά του στην Εκκλησία και τον Θεό, προ παντός στην ουράνια Εκκλησία, ως ευδώδες θυμίαμα.

Παρευρέθηκα στην εξόδιο ακολουθία τού μακαριστού Ιεράρχου με όλα αυτά τα εσωτερικά μου αισθήματα και τις προσωπικές αναμνήσεις, και δοξάζω τον Θεό που τον γνώρισα, που συναναστράφηκα μαζί του και είδα τον ευκλεή καρπό μιας ευλογημένης γενιάς. Και σκεφτόμουν έντονα κατά την εξόδιο ακολουθία το ψαλμικό: «Αύτη η γενεά ζητούντων τον Κύριον, ζητούντων το πρόσωπον τού Θεού Ιακώβ» (Ψαλμ. 23, 6).

Αιωνία η μνήμη τού μακαριστού Μητροπολίτου Πενταπόλεως Ιγνατίου, ακαμάτου εργάτου τής Εκκλησίας και φλογερού Ιεραποστόλου.