Η πτώση τής Κωνσταντινουπόλεως υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα μέσα στην ιστορία.

Πρέπει να παρατηρηθή ότι τα εγκαίνια τής Κωνσταντινουπόλεως έγιναν από τον Μ. Κωνσταντίνο και την μητέρα του Ελένη στις 11 Μαΐου τού 330 και η πτώση της έγινε στις 29 Μαΐου τού 1453, ενώ Αυτοκράτορας ήταν ο Κωνσταντίνος και η μητέρα του Ελένη. Η ίδρυσή της έγινε με μεγαλοπρέπεια και τελετές, ενώ η πτώση της συνδέθηκε με θεία Λειτουργία που έγινε μέσα σε έναν εσχατολογικό χαρακτήρα και προοπτική, έσβυσε μέσα στην αιωνιότητα, στην διαχρονικότητα τού χρόνου που διαποτίζει την θεία Ευχαριστία, όπως το εκφράζει η εκφώνηση τού Ιερέως «τα σα εκ τών σων σοι προσφέρομεν κατά πάντα και δια πάντα».

Όμως, παρά την τραγικότητα τής πτώσης, αλλά και τών γεγονότων πού ακολούθησαν υπάρχουν και τα θετικά σημεία, αφού η Ορθόδοξη Εκκλησία κατά την Τουρκοκρατία διοργανώθηκε με τις δικές της δυνάμεις, σφυρηλατήθηκε η ενότητα τών Ορθοδόξων Εκκλησιών, διαφυλάχθηκε το δόγμα. [….]

Αυτή η διαφύλαξη τού δόγματος και τού ησυχαστικού πνεύματος τής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ανέδειξε ομολογητάς και μάρτυρες, τους νεομάρτυρες, ενέπνευσε αγωνιστές, ενίσχυσε τους απλούς ανθρώπους τού λαού και διεφύλαξε γενικά τα ιερά και τα όσια τής φυλής μας και τής Ορθοδόξου Παραδόσεως.

Το πνεύμα τής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τής Ρωμηοσύνης, δεν χάθηκε με την πτώση τής Κωνσταντινουπόλεως. Διασώθηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία, κυρίως από τον μαρτυρικό Πρωτόθρονο Οικουμενικό θρόνο, από τον ορθόδοξο μοναχισμό και από τον πολιτισμό τής Ρωμηοσύνης, με την αγιογραφία, την ναοδομία, την μουσική και την ιατρική ψυχοθεραπευτική μέθοδο πού διασώζει την αρχοντιά και το μεγαλείο τής Ορθοδόξου Παραδόσεως.