Στην εκτίμηση ότι η Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει απειλή «από ένα τρομοκρατικό Ισλάμ», αλλά ότι η επιρροή του Ισλάμ στους κόλπους της Γηραιάς Ηπείρου αυξάνεται από την αδιαφορία και εκκοσμίκευση, από τις οποίες έχει διαβρωθεί η χριστιανική συνείδηση και ζωή, προέβη ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος. Ο Αρχιεπίσκοπος μίλησε με θέμα «οι χριστιανοί στην πολυθρησκευτική Ενωμένη Ευρώπη» στις χθεσινές εργασίες του ελληνο-γερμανικού συμποσίου για τις «προοπτικές της Ευρώπης».

Ο κ. Αναστάσιος επισήμανε ιδιαίτερα τους κινδύνους που απορρέουν «από το ρεύμα της θρησκευτικής αδιαφορίας», που αυξάνεται στην Ευρώπη και «γίνεται πιο ορμητικό με την επίμονη παρέμβαση κύκλων, που επιμένουν να εξοβελίσουν τη θρησκεία από την κοινωνική ζωή.

«Υπάρχει», πρόσθεσε, «μια τάση να εξελιχθεί η μαχητική εκκοσμίκευση σε ένα είδος ψευδοθρησκείας. Με επιδίωξη να σπρώξει στο περιθώριο τις παραδοσιακές θρησκείες και ιδιαίτερα τον χριστιανισμό σε γκέτο, όπου θα επιτρέπεται να ζει, όχι όμως και να δρα κοινωνικά. Εμμεσα ζητεί να προωθήσει το παλαιό σοβιετικό πρότυπο για τον περιορισμό της θρησκείας. Οπως φάνηκε στη διαδικασία της συντάξεως του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, οι φονταμενταλιστές της γαλλικής laicite πέτυχαν να έχουν αποφασιστική επιρροή».

Ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε επίσης στις «αόριστες θρησκευτικές μεταφυσικές ιδέες», με τις οποίες επηρεάζεται τελευταίως το κοινό της Ευρώπης, φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την κυκλοφοριακή επιτυχία των περιπετειών του Χάρι Πότερ. «Παράλληλα», συνέχισε, «παρατηρείται σε παγκόσμια κλίμακα μια αναζωπύρωση του θρησκευτικού ενδιαφέροντος για το Υπερβατικό, όπου διαφαίνονται δύο κίνδυνοι: η αλλοίωση της θρησκευτικής εμπειρίας με μεταλλαγμένα προϊόντα διαφόρων θρησκευτικών θεωριών ποικίλης προελεύσεως που προτείνουν μια αόριστη μεταφυσική και πνευματικότητα, που τελικά οδηγεί σε ένα απροσδιόριστο κενό και η στρέβλωση του θρησκευτικού συναισθήματος, με προσανατολισμό την περιφρόνηση των αντιφρονούντων και το μίσος».

Αναφερόμενος στους μουσουλμάνους, που ζουν στην Ευρώπη, έκανε αρχικά μνεία στην πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ του δυτικού κόσμου και του Ισλάμ με αφορμή την τρομοκρατία: «Με την έναρξη του 21ου αιώνα, κεντρική θέση στην παγκόσμια δημόσια σκηνή πήρε μια έντονη αντιπαράθεση δυτικού κόσμου και Ισλάμ, γεγονός που επηρεάζει πολύτροπα την Ευρώπη. Οι τρομοκρατικές ενέργειες, οι οποίες άρχισαν με την 11η Σεπτεμβρίου και συνεχίστηκαν στη Μαδρίτη, το Λονδίνο και αλλού, εγκαινίασαν τη σύγκρουση μεταξύ ορισμένης μερίδος του Ισλάμ και της Δύσεως. Διάφορες ενέργειες των Μεγάλων Δυνάμεων, όσο και παραλείψεις, έχουν συμβάλει στο να φαίνεται ότι κινούμεθα προς “σύγκορυση πολιτισμών”».

Σε αντιδιαστολή υπογράμμισε ότι «πολλοί χριστιανοί της Ευρώπης επιμένουμε στον διάλογο και τη σύμπραξη των πολιτισμών, στον σεβασμό της ελευθερίας και των δικαιωμάτων των άλλων και την αποφυγή δαιμονοποιήσεως του διαφορετικού».

Ο κ. Αναστάσιος εκτίμησε ότι «η Ευρώπη δεν απειλείται από ένα τρομοκρατικό Ισλάμ. Το πιο ουσιαστικό πρόβλημα είναι η μουσουλμανική διείσδυση και ανάπτυξη. Το κρίσιμιο σημείο σήμερα είναι ότι το Ισλάμ, αραβικό ή τουρκικό, εισέρχεται σε μια Ευρώπη στην οποία η χριστιανική συνείδηση και ζωή είναι διαβρωμένες από την αδιαφορία και την εκκοσμίκευση. Με λαούς που λέγονται μεν χριστιανικοί, αλλά δεν εμπνέονται από τις χριστιανικές αξίες, δεν ζουν τη χριστιανική πίστη. Αυτό το έλλειμμα πίστεως, με τα πολυποίκιλα κενά που αφήνει, μπορεί να στοιχίσει πολλαπλά στη νέα συνύπαρξη που επιχειρείται, διευκολύνοντας την ευρύτερη επιρροή του Ισλάμ. Ενα θρήσκευμα με πίστη και ενθουσιασμό διαθέτει σφρίγος επιδράσεως, πράγμα το οποίο στερείται μια χαλαρή θρησκευτική κοινωνία, που στηρίζει την ισχύ της πρωτίστως στον τεχνολογικό εξοπλισμό».