Ερώτηση: Ποιές ήταν οι εκκλησιαστικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες στην Ελλάδα, όταν αποφασίσατε να ξενιτευθήτε;

Απάντηση: Στην όλη πορεία της ζωής μου βλέπω ένα σχέδιο του Θεού και οι καταστάσεις εκείνη την εποχή δεν ήσαν ευχάριστες. Τελειώνοντας το Πανεπιστήμιο με ερώτησαν εάν θέλω να αναλάβω και να εργασθώ στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας ως Γραμματεύς. Ευχαρίστως απήντησα και μετά από μία εβδομάδα αφού πήρα το πτυχίο μου ανέλαβα καθήκοντα. Ήταν, νόμισα, ένα δώρον του Θεού. Δε εγνώριζα ότι την θέση αυτή την είχα μόνιμη, αλλά ο Θεός είχε το σκοπό Του.

Εκείνη την εποχή Πρωθυπουργός της Ελλάδος ήταν ο Κων/νος Καραμανλής και δεν είχε διορίσει πέντε (5) χρόνια ούτε έναν θεολόγο. Όταν τον επεσκέφθη μία επιτροπή με επικεφαλής κάποιον Μητροπολίτη (δεν θυμάμαι ποιόν), ο Πρωθυπουργός απήντησε: «Δεν έχω ανάγκη από θεολόγους και παπάδες, αλλά από μηχανικούς και γεωπόνους». Μετά από αυτήν την απάντηση αρχίσαμε διαμαρτυρίες στην πλατεία Συντάγματος, έως ότου έπεσε η Κυβέρνηση της ΕΡΕ και ανέλαβε ο Γεώργιος Παπανδρέου. Εν τω μεταξύ έμαθα ότι την θέση του Γραμματέως δεν την είχαν μόνιμη, διότι ήλθε και δεύτερος θεολόγος στην Μητρόπολη και ο Σεβασμιώτατος εδιάλεξε τον άλλον θεολόγο για την θέση του Γραμματέως. Στο μεταξύ εγώ είχα νυμφευθή και έπρεπε να αναζητήσω άλλη θέση, γιατί ο Μητροπολίτης ήταν αρκετά προχωρημένης ηλικίας και εάν ερχότανε νέος Μητροπολίτης θα με έστελνε στο σπίτι μου.

Αποφάσισα να ζητήσω να διοριστώ ως αναπληρωτής καθηγητής και επέτυχα να διορισθώ στο Δ Γυμνάσιο Αρρένων Πατρών. Δύο χρόνια εδίδαξα στην Πάτρα, την πρώτη χρονιά αποσπασμένος στο Α Θηλέων και την δεύτερη στο Δ Αρρένων. Όταν πήγα να πιάσω δουλειά την τρίτη χρονιά, δεν υπήρχε για μένα θέση γιατί αυτός που αντικαθιστούσα ήλθε στην θέση του. Έτσι εγώ είχα με την Χάρη του Θεού δύο παιδιά, χωρίς δουλειά. Γι’ αυτό αναγκάστηκα να ζητήσω δουλειά έξω από τα όρια της Ελλάδος.

Ο Σεβασμιώτατος Αμερικής Ιάκωβος είχε ζητήσει από την Ελλάδα 20-25 θεολόγους ιερείς για την Εκκλησία της Αμερικής. Επειδή όμως δεν ήμουν ακόμη ιερεύς, χειροτονήθηκα ιερεύς για την Εκκλησία της Αμερικής και έφυγα ως σπουδαστής.

Ερώτηση: Ποιές οι πρώτες σας εντυπώσεις από την Αμερική;

Απάντηση: Όταν έφυγα για την Αμερική δεν εγνώριζα αγγλικά. Η Εκκλησία της Αμερικής εργάζεται πολύ διαφορετικά από την Ελλαδική Εκκλησία. Ο ιερεύς δεν είναι μόνον ο πνευματικός ηγέτης, αλλά είναι και εθνικός και κοινωνικός ηγέτης. Είναι προσωπικά υπεύθυνος και θα πρέπη να εύρη τους κατάλληλους συνεργάτες. Ο ιερεύς έχει προσωπική επαφή και επικοινωνία με τους ενορίτες του. Η Εκκλησία έχει την έννοια της οικογένειας, γιατί γνωρίζονται οι ενορίτες μεταξύ τους, εργάζονται για την Εκκλησία και προσφέρουν οικονομική βοήθεια. Ο ιερεύς είναι υπέυθυνος για το Κατηχητικό και Ελληνικό Σχολείο, συνεργάζεται με το Φιλόπτωχο και ιδίως φροντίζει για την νεολαία, η οποία είναι κοντά στην Εκκλησία.

Ερώτηση: Πως πήρατε την απόφαση να χειροτονηθήτε Ιερέας;

Απάντηση: Στα εφηβικά μου χρόνια έγινε μια περίεργη και θαυμάσια μεταβολή. Μια Πέμπτη καθώς ερχόμουν με τον πατέρα μου από τα χωράφια για το σπίτι, είδαμε πως άνθρωποι από τα άλλα δύο καφενεία έρχονταν στο τρίτο. Μου λέγει ο πατέρας μου: «Πήγαινε να δης τι συμβαίνει. Μήπως πιάστηκε άλλος νέος πόλεμος». Πηγαίνοντας στο καφενείο βλέπω έναν άνθρωπο ανεβασμένο στο περβάζι του παραθύρου και ομιλούσε.. «...ο πόλεμος και η κατοχή και η πείνα που περάσαμε ήταν γιατί είχαμε φύγει από το δρόμο του Θεού...». Ήταν ένας λαϊκός ιεροκήρυκας και άγγιξε τις καρδιές μας. Στο τέλος ζήτησε να ιδή ιδιαιτέρως τους μαθητές και αποφοίτους του Γυμνασίου. Ανεβήκαμε επάνω από το καφενείο στο σπίτι σε ένα δωμάτιο και μας λέγει: «Τώρα είσθε σε ηλικία που θα πρέπη να βάλετε γερά θεμέλια να κτίσετε τη ζωή σας, και το γερό θεμέλιο που τίποτε δεν μπορεί να το σαλεύση είναι ο Χριστός. Εάν θέλετε να ζήσετε μια ζωή με συνέπεια δεν θέλω να μου πήτε τώρα. Σκεφθήτε το καλά και εάν αποφασίσετε τότε ελάτε πάλι εδώ την άλλη εβδομάδα, την ίδια μέρα και ώρα σε αυτόν τον τόπο....». Είμασταν την πρώτη βραδιά περίπου 25 νέοι. Την δεύτερη εβδομάδα ήλθαν μόνον 10-12 νέοι. Κάναμε μια ομάδα στο χωριό μας εμείς οι λίγοι και ο ιεροκήρυκας ερχότανε δύο φορές το μήνα και μας ομιλούσε. Ο ιεροκήρυκας ήταν ο λαϊκός τότε και μετέπειτα π. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος. Χωρίς να μας πη τίποτε αυτός εμείς η μικρή ομάδα, αποφασίσαμε να κόψουμε το τσιγάρο, τα χαρτιά και όποια άλλη κακή συνήθεια. Από τότε μου ήλθε η έμπνευση να γίνω κι εγώ ιεροκήρυκας και να πηγαίνω από χωριό σε χωριό από πόλη σε πόλη να βοηθώ τους νέους και ενήλικες να ακολουθούν του Χριστού το δρόμο. Όταν τελείωσα το Γυμνάσιο επήγα κοντά στον Ιεροκήρυκα για ένα χρόνο και εν συνεχεία επήγα κοντά στον ιεροκήρυκα του Αγρινίου στον π. Βενέδικτο Πετράκη. Εκεί κάθισα ως τον Οκτώβριο του 1950 που επιστρατεύθηκα. Αυτοί οι δυό ιεροκήρυκες μου ενέπνευσαν την απόφαση να γίνω κληρικός.

Ερώτηση: Μπορείτε να μας μεταφέρετε το κλίμα της εποχής εκείνης στην πρώτη σας Ενορία;

Απάντηση: Φθάσαμε στην Ν. Υόρκη στις 16 Δεκεμβρίου 1962. Μετά από δύο ημέρες οι κάτοικοι του Dover, New Jersey μάθανε ότι ήρθε ένας ιερέας από την Ελλάδα με το υπερωκεάνειο Hameric και μένει στην πόλη Jersey city της πολιτείας Νέας Υερσέης. Ήλθε ο Πρόεδρος της Κοινότητος Γεώργιος Σπηλιώτης, που ο πατέρας του καταγότανε από την Καλαμάτα, ο οποίος δεν είχε μάθει να ομιλή ελληνικά γιατί η μητέρα του ήταν από την Σκωτία. Έφερε μαζί του διερμηνέα τον Τάκη Σερέτη από τα Μαγκλαρέϊκα. Η Κοινότητα μόλις είχε αγοράσει μία μικρή εκκλησία από τους Προτεστάντες και είχαν εξασφαλίσει την άδεια της Πολιτείας Νέας Υερσέης και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής. Δεν είχεν όμως ιερέα. Ο Σεβασμιώτατος Αμερικής Ιάκωβος τους είχε στείλει γράμμα και τους έλεγε ότι δεν ήταν εύκολο να τους στείλη ιερέα πριν από το Πάσχα, ενώ εγώ ήμουν εκεί πριν από τα Χριστούγεννα. Ο Πρόεδρος εκείνο το απόγευμα της Κυριακής είχε συγκαλέσει Γενική Συνέλευση και με δημοκρατικό τρόπο τους λέγει: «Τι θέλετε να κάνωμε; Να περιμένωμε μετά το Πάσχα να μας στείλη ο Αρχιεπίσκοπος ιερέα η να βαστάξωμε αυτόν που μόλις βγήκε από το καράβι;». Παμψηφεί είπαν: «Να πάρωμε αυτόν τώρα και έπειτα βλέπομε». Έτσι, λοιπόν, παραμείναμε εκεί για λίγο και καθήσαμε 43 χρόνια!

Η Κοινότης ήταν μικρή, μόλις 70 οικογένειες, και σχετικά πτωχές. Μέσα σε δύο μόνον εβδομάδες η εκκλησία πήρε την μορφή ορθόδοξου ναού. Κάναμε ένα πρόχειρο Τέμπλο, την Αγία Τράπεζα, Πρόθεση και ο,τι άλλο ήταν απαραίτητο. Την Κυριακή προ των Χριστουγέννων έγινε η πρώτη Θεία Λειτουργία. Όσοι συμμετείχαν σε εκείνη την Θεία Λειτουργία δεν ξέχασαν τις όμορφες στιγμές που με δάκρυα στα μάτια ο ένας ασπαζόταν τον άλλον. Ενώ μερικοί από αυτούς ήσαν γείτονες δεν ήξεραν ότι είναι Έλληνες. Το βράδυ των Χριστουγέννων η εκκλησία ήταν γεμάτη. Έλαμπαν τα πρόσωπα όλων από χαρά, που ύστερα από προσπάθειες πολλών χρόνων να αποκτήσουν τόπο λατρείας επιτέλους τώρα μπορούν και λατρεύουν την Γέννηση του Ιησού μέσα σε αυτόν τον μικρό ναό. Επειδή μαζί μας είχαμε μόνον τα ρούχα μας μια ημέρα έκαναν πάρτυ και όλοι τους έφεραν διάφορα πράγματα, όσα χρειάζεται ένα σπίτι να ανοίξη. Η εκκλησία αγόρασε τα απαραίτητα έπιπλα και το σπίτι άνοιξε χάρη στην αγάπη των ευσεβών ενοριτών.

Ερώτηση: Ποιά είναι η διοικητική διάρθρωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής; Πως λειτουργούν στην Αμερική οι Ενορίες; Ποιές οι διαφορές με την Ελλάδα;

Απάντηση: Η διοικητική διάρθρωση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αμερικής ήταν τότε πολύ διαφορετική από την σημερινή. Τότε ο Αρχιεπίσκοπος ήταν κατ’ ουσίαν ο πνευματικός ηγέτης και είχε οκτώ Επισκοπές. Σήμερα οι Επισκοπές έγιναν Μητροπόλεις και ο κάθε Μητροπολίτης είναι ανεξάρτητος στην Μητρόπολή του. Σήμερα έχουν την Επαρχιακή Σύνοδο, η οποία συνέρχεται δις του έτους και εκτάκτως, εάν παρίσταται ανάγκη. Στην Αρχιεπισκοπή υπάρχει το Αρχιερατικό Συμβούλιο από λαϊκούς και κληρικούς. Η κάθε Μητρόπολη έχει το Μητροπολιτικό Συμβούλιο. Για όλα τα Ιδρύματα υπάρχουν Πρόεδροι και μικτά Συμβούλια από λαϊκούς και κληρικούς. Άλλοι από αυτούς εκλέγονται και άλλοι διορίζονται από τον Αρχιεπίσκοπο η τον Μητροπολίτη αναλόγως. Στην Κοινότητα πνευματικός οδηγός είναι ο ιερεύς. Κάθε χρόνο γίνονται εκλογές στην Κοινότητα και αλλάζει το 1/3 του Διοικητικού Συμβουλίου. Αφού επικυρωθούν οι εκλογές συνέρχεται στην πρώτη συνεδρίαση και εκλέγει τον Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο, Ταμία, Γραμματέα και σχηματίζουν τις διάφορες υποεπιτροπές. Δεν είναι ο ιερέας Πρόεδρος, ούτε έχει ψήφο, αλλά μόνο γνώμη. Κάθε δύο χρόνια γίνονται κληρικολαϊκές συνελεύσεις για όλη την Αμερική και λαμβάνουν αποφάσεις και έχουν δικαίωμα ψήφου τρεις από κάθε Κοινότητα, (ο ιερέας εκεί έχει ψήφο) και δύο μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Κοινότητας. Εκεί συζητούνται θέματα που αφορούν την καθόλου Εκκλησία της Αμερικής και τα Πρακτικά στέλλονται στο Πατριαρχείο προς έγκριση. Όταν εγκριθούν τότε γίνεται νόμος για όλες τις ενορίες. Συνήθως η κάθε ενορία έχει δύο Γενικές Συνελεύσεις στις οποίες συζητούνται θέματα που αφορούν την Κοινότητα και εγκρίνονται οι Προϋπολογισμοί και Απολογισμοί του έτους.

Ερώτηση: Συναντήσατε εκεί Ναυπακτίους;

Απάντηση: Όταν ανοίξαμε την εκκλησία του Αγίου Ανδρέου Dover, New Jersey τα περισσότερα μέλη ήσαν Ναυπάκτιοι. Όταν κάποτε είχα πάει να λειτουργήσω της Αγίας Παρασκευής και βγήκα να ευλογήσω τα έχασα. Δεν ήξερα που είμαι. Γιατί το περισσότερο εκκλησίασμα ήταν οι ενορίτες μου. Τώρα που η Κοινότητα έχει μεγαλώσει σε αριθμό είναι ενορίτες από όλη την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, αλλά και μετά το 1974 έχει και πολλούς Κυπρίους. Την θέση των Ναυπακτίων κατέλαβαν οι Κύπριοι και δεύτεροι έρχονται οι Ναυπάκτιοι.

Ερώτηση: Σε ποια σημεία ρίξατε το κύριο βάρος της ποιμαντικής σας προσπάθειας;

Απάντηση: Η προσπάθειά μου ήταν κατ’ αρχήν το Λειτουργικό, γιατί στην Θεία Λειτουργία γίνεται η ένωση των πιστών με τον Ιησού Χριστό, με την Θεία Ευχαριστία. Έτσι οι Χριστιανοί άρχισαν να καταλαβαίνουν τον σκοπό της Θείας Λειτουργίας και κατόπιν προετοιμασίας έρχεται το μεγαλύτερο μέρος των πιστών και κοινωνεί, αφού ο Χριστός εκήρυξε και είπε: «Αμήν, αμήν λέγω υμίν, εάν μη φάγητε την σάρκα του Υιού του ανθρώπου και πίητε αυτού το Αίμα ουκ έχετε ζωήν εν εαυτοίς». Όσες φορές και αν πας στην εκκλησία, όσα κεριά και αν ανάψης, και όσες τυχόν δωρεές κάνης, εάν δεν πας με προετοιμασία να κοινωνήσης είσαι νεκρός πνευματικά. Το άλλο σημείο ήταν να είμαι κοντά στους ενορίτες μου είτε στην λύπη είτε στις χαρές τους. Εκεί που έριξα το βάρος ήταν η οικογένεια. Πολλές φορές λέμε να προσέξουμε την νεολαία. Διαφωνώ. Να φροντίσουμε να έχουμε συγκροτημένες και αρμονικές οικογένειες, οικογένειες που θα έχουν στήριγμα τον Χριστό και την Εκκλησία και η οικογένεια θα φροντίση για τα παιδιά και η Εκκλησία θα βοηθήση. Μερικές Κοινότητες, όπως και η δική μου, είχαμε πρόγραμμα προετοιμασίας των νέων ζευγαριών να καταλάβουν τι είναι ο γάμος. Διότι δεν καταλαβαίνουν την σοβαρότητα του γάμου. Δεν γνωρίζουν πως θα αντιμετωπίσουν τα διάφορα προβλήματα που θα παρουσιαστούν. Ο γάμος δεν είναι παιχνίδι. Είναι ένα από τα σοβαρότερα θέματα της ζωής μας. Εάν επιτύχης στο γάμο σου πέτυχες και στα υπόλοιπα της ζωής σου. Το πρόγραμμα αυτό το ονομάζουμε «Προετοιμασία του γάμου». Στην προσπάθειά μου δεν ελησμόνησα την τρίτη ηλικία και τους κατάκοιτους, τους οποίους επισκεπτόμουν, προσευχόμασταν και ελάμβαναν την Θεία Κοινωνία.

Ερώτηση: Εκεί οι ελληνικές κοινότητες είναι κλειστές η υπάρχει επικοινωνία με όλους τους αμερικανούς υπηκόους όλων των εθνοτήτων και θρησκειών;

Απάντηση: Στην Αμερική είναι όλοι μια ανοικτή κοινωνία. Δεν μπορούμε να κλειστούμε στον εαυτό μας. Ζούμε με τους Αμερικάνους με αρμονία. Οι γείτονές μας δεν είναι Έλληνες. Εκεί που δουλεύουμε σπάνια θα έχουμε Έλληνες. Πως μπορείς να εργάζεσαι με κάποιον και να μην του μιλάς; Πολλοί Αμερικανοί έρχονται στις εκδηλώσεις της Εκκλησίας μας, σε Βαπτίσεις, γάμους, κηδείες και στα ετήσια τριήμερα φεστιβάλ έρχονται χιλιάδες Αμερικανοί και οι δικοί μας καλούνται στις δικές τους εκδηλώσεις.


Ερώτηση: Πως ζήσατε το πρόβλημα της ύπαρξης πολλών «εθνικών» Ορθοδόξων Εκκλησιών (Ελληνική, Ρωσσική, Αντιοχειανή κλπ.) στην Αμερική;

Απάντηση: Στην Αμερική εκτός των Ελλήνων Ορθοδόξων υπάρχουν και άλλων εθνικοτήτων Ορθόδοξοι. Υπάρχει συνεργασία μεταξύ των Επισκόπων και έχουν οργανωθή όλες οι αναγνωρισμένες Εκκλησίες με την επωνυμία SCOBA. Έχουν ορισμένες συνελεύσεις και διατηρούν τον Έλληνα Αρχιεπίσκοπο ως Πρόεδρο του Οργανισμού αυτού. Βεβαίως θα είχε μεγαλύτερη δύναμη, εάν οι Ορθόδοξες Εκκλησίες αποτελούσαν μία ενότητα, αλλά θα χάναμε την δύναμη της εθνικότητας.

Ερώτηση: Ποια είναι η στάση των μη ορθοδόξων μελών της αμερικανικής κοινωνίας απέναντι στην Ορθόδοξη Εκκλησία;

Απάντηση: Η Αμερική είναι σαν ένας μεγάλος λέβητας όπου λιώνουν όλα τα μέταλλα και αποτελούν ένα μείγμα, που λέγεται αμερικανική κοινωνία. Από οποιαδήποτε εθνικότητα θα βρης στην Αμερική. Συνεπώς και οποιαδήποτε θρησκεία θα την βρης σε κάποια γωνιά της. Συνεπώς δεν υπάρχει κανένα θέμα μη συνεργασίας και αλληλοσεβασμού. Εμείς σεβόμαστε τις άλλες εθνικότητες, τις άλλες θρησκείες και εκείνοι εμάς. Στην πόλη που έμενα εγώ όλοι οι ιερείς, ορθόδοξοι, καθολικοί, προτεστάντες, είχαμε μια φορά το μήνα μια συνεδρίαση και μιλούσαμε για θέματα που αφορούσαν την αμερικανική κοινωνία, χωρίς να θίγουμε ο ένας τον άλλον. Δεν μιλούσαμε για θρησκευτικά θέματα πολύ δε περισσότερο για δογματικά.

Ερώτηση: Ποια είναι τα βασικά σημεία τα οποία θα μπορούσε να συζητήση ένας Ορθόδοξος Ιερέας με έναν μη Ορθόδοξο Αμερικάνο; Υπάρχει αναζήτηση; Τίθενται ερωτήματα;

Απάντηση: Πολλοί Αμερικανοί δεν γνωρίζουν τίποτε η ελάχιστα περί Ορθοδοξίας. Σαν παράδειγμα αναφέρω ότι μια ομάδα Ευαγγελικών από την Καλλιφόρνια εμελετούσαν την Εκκλησιαστική ιστορία. Έφθασαν στο Σχίσμα των Εκκλησιών. Είπαν ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει δίκαιο, αλλά δεν γνώριζαν ότι υπάρχει ακόμα η Ορθόδοξη Εκκλησία. Μελετώντας περισσότερο έμαθαν ότι υπάρχει και στην Αμερική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ήσαν περίπου 25 πάστορες. Ήλθαν σε επικοινωνία με τους αρχηγούς των διαφόρων ορθοδόξων εκκλησιών και εζήτησαν να γίνουν ορθόδοξοι μαζί με τους ενορίτες τους. Όλοι όμως οι Ορθόδοξοι εφοβούντο να τους δεχθούν μήπως αλλοιωθή η εκκλησία τους. Έφθασαν μέχρι το Πατριαρχείο. Ο Πατριάρχης δεν παρουσιάσθηκε, αλλά έστειλε έναν αντιπρόσωπό του. Αν και έφυγαν χωρίς αποτέλεσμα δεν απογοητεύθηκαν. Τελικά η Αντιοχειανή Εκκλησία τους δέχθηκε και πολλοί από τους πάστορες έγιναν ορθόδοξοι ιερείς. Έγραψαν διάφορα βιβλία και ένας από αυτούς, ο π. Πέτρος Γκίλκουϊστ έγραψε ένα βιβλίο «Γιατί γίναμε Ορθόδοξοι» και αναφέρει ότι το μέλλον της Εκκλησίας της Αμερικής είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία. Όταν έρχονται στα φεστιβάλ των Κοινοτήτων μας και τους εξηγούμε τι είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία μας λένε «Ποτέ δεν είχαμε ακούσει γι’ αυτήν» η «σκέπτομαι να γίνω Ορθόδοξος».

Ερώτηση: Μια ευχή για τους νέους Ιερείς της Αμερικής η και της Ελλάδος;

Απάντηση: Η ευχή μου για τους νέους ιερείς είναι: «Να μη γίνονται ιερείς όσοι παίρνουν την ιερωσύνη για επάγγελμα. Είναι τιμή για έναν άνθρωπο να καταξιωθή να υπηρετή στην Αγία Τράπεζα. Τιμή είναι ακόμη για μια γυναίκα να είναι σύζυγος ιερέως. Ο Άγιος Κοσμάς για να διδάξη την αξία του ιερέως τον τοποθετεί επάνω από τους αγγέλους. Ο ιερεύς πρέπει να έχη τα χαρίσματα που αναφέρει ο Απόστολος Παύλος προς τον μαθητή του Τιμόθεο στο τρίτο κεφάλαιο της πρώτης επιστολής.

«Δει τον Επίσκοπον-και κάθε κληρικόν-ανεπίληπτον είναι, μιας γυναικός άνδρα, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, μη πάροινον, μη πλήκτην, μη αισχροκερδή, αλλ’ επιεική, άμαχον, αφιλάργυρον, του ιδίου οίκου καλώς προϊστάμενον, τέκνα έχοντα εν υποταγή μετά πάσης σεμνότητος... δει δε αυτόν και μαρτυρίαν καλήν έχειν από των έξωθεν ίνα μη εις ονειδισμόν εμπέση και παγίδα του διαβόλου.... έχοντας το μυστήριον της πίστεως εν καθαρά συνειδήσει» (Τιμ. 2-13)

Όλα τα εμπόδια που βρήκα στη ζωή μου τα θεωρώ τώρα ευλογίες του Θεού που με ανάγκασαν να ξενιτευθώ και να γίνω ιερεύς-υπηρετώ για 45 χρόνια-και να υπηρετήσω την Εκκλησία του Χριστού. Η Αγία Τράπεζα είναι για μένα το πιο όμορφο και τιμητικό. Στους νέους που σκέπτονται την Ιερωσύνη να σκεφθούν σοβαρά και να προχωρήσουν με αφοσίωση και ταπείνωση, αισθανόμενοι ότι η Χάρις του Θεού θα μας ενισχύση στο δύσκολο αλλά τιμητικό έργο. Ο Θεός με αξίωσε να δώσω και τον υιό μου Δημήτριο στην Εκκλησία. Εγώ παρακαλώ τον Θεό όσο ζήσω να μη στερηθώ την Αγία Τράπεζα. Εύχεσθε.